Tarihte Bugün: 10 Aralıkta ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Özel ve Önemli Günler

10 Aralık tarihi toplumlar ve kültürler için farklı anlamlar taşır. 10 Aralıkta kutlanan özel ve önemli günler hakkında bilgi almak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

1. Dünya İnsan Hakları Günü

Önemli Olaylar
 

1 Aralık tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 10 Aralıkta Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1817 - Mississippi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 20. Eyaleti olarak birliğe katıldı.
2. 1863 - Londra metrosu açıldı.
3. 1877 - Osmanlı Rus Savaşı: Rus ordusu 5 aydır süren kuşatma sonrası Plevne'yi aldı.
4. 1898 - İspanyol-Amerikan Savaşı sonrası Küba, İspanya’dan bağımsızlığını kazandı.
5. 1901 - İlk Nobel ödülleri verildi.
6. 1902 - Mısır'da Nil nehri üzerinde inşa edilen Aswan Barajı hizmete girdi.
7. 1906 - Theodore Roosevelt, Rus-Japon Savaşının sona ermesinde oynadığı ara buluculuk rolünden dolayı, Nobel Barış Ödülü'nü alan ilk Amerikalı oldu.
8. 1923 - İrlandalı şair William Butler Yeats, Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.
9. 1927 - Fransız filozof Henri Bergson, Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.
10. 1929 - Alman yazar Thomas Mann, Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.
11. 1937 - "Abdülaziz'in bayındır kıldığı kent" anlamına gelen Ma'muretülaziz ya da kısaca Elaziz şehrinin adı, Elazığ olarak değiştirildi.
12. 1941 - Malaya açıklarında Prince of Wales ve Repulse olmak üzere Kraliyet Donanmasına ait iki zırhlı, Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'ne bağlı torpido bombardıman uçakları tarafından batırıldı.
13. 1948 - Birleşmiş Milletler Meclisi, İnsan Hakları Bildirgesini kabul etti. Türkiye, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ne kabul oyu verdi. Bugün hâlen İnsan Hakları Günü olarak kutlanmaktadır.
14. 1956 - Macaristan'da çatışmalar başladı ve sıkıyönetim ilan edildi.
15. 1963 - Zanzibar Sultanlığı, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı. 26 Nisan 1964'te Tanzanya ile birleşmiştir.
16. 1964 - Martin Luther King, Nobel Barış Ödülü'nü aldı.
17. 1970 - Rus yazar Aleksandr Soljenitsin, Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.
18. 1971 - Aralarında Türkiye İşçi Partisi Genel Sekreteri Tarık Ziya Ekinci'nin de bulunduğu, 26 sanıklı Devrimci Doğu Kültür Ocakları davasına Diyarbakır'da başlandı.
19. 1975 - Rus bilim insanı Andrey Saharov, Nobel Barış Ödülü’nü aldı.
20. 1977 - Uluslararası Af Örgütü, Nobel Barış Ödülü’nü aldı.
21. 1977 - İstanbul Toptaşı Cezaevi'nden 9 siyasi tutuklu kaçtı.
22. 1978 - Enver Sedat ve Menahem Begin, Nobel Barış Ödülü’nü aldı.
23. 1979 - Rahibe Teresa, Nobel Barış Ödülü’nü aldı.
24. 1979 - Daha önce görevden alınan Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü Gürer Aykal'ın yerine, İsmet Kurt'un atanması üzerine, Devlet Opera ve Balesi çalışanları Carmina Burana'nın sahnelenmesine katılmama kararı aldı. Kurt, iki gün sonra istifa etti.
25. 1983 - Arjantin'de askeri rejim sona erdi; Arjantin'in 8 yıldan sonra ilk sivil Başkanı, Raul Alfonsin oldu.
26. 1983 - Polonyalı Dayanışma Sendikası lideri Lech Walesa, Nobel Barış Ödülü’nü aldı.
27. 1984 - Güney Afrikalı Piskopos Desmond Tutu, Nobel Barış Ödülü’nü aldı.
28. 1987 - İnsan Hakları Derneği, "Genel Af ve Ölüm Cezalarının Kaldırılması" talepli 130 bin imzalı dilekçeyi, Meclis Genel Sekreterliği'ne sundu.
29. 1987 - Sedat Simavi Basın Ödülü, Uğur Mumcu'ya verildi.
30. 1988 - Türkiye'de ilk karaciğer nakli ameliyatı yapıldı. Ameliyatı, Ankara Hacettepe Üniversitesi’nden Prof.Dr. Mehmet Haberal gerçekleştirdi.
31. 1988 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in veto ettiği öğrenci affı yasası, Meclis'te tekrar kabul edildi. Yasa, üniversitelerde baş örtüsüne izin veriyordu.
32. 1988 - Mısırlı Necip Mahfuz, Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.
33. 1993 - Güvenlik kuvvetleri Özgür Gündem gazetesinin İstanbul Kadırga’daki merkezini bastı ve tüm çalışanları gözaltına aldı.
34. 1994 - Yaser Arafat, Şimon Perez ve Yitzhak Rabin, Nobel Barış Ödülü’nü aldılar.
35. 2002 - Stanford Üniversitesi, insan embriyosu klonlayacağını açıkladı.
36. 2002 - Eski Amerikan Başkanı Jimmy Carter, 1970'lerde Orta Doğu'da sürdürdüğü diplomatik arabuluculuklarından dolayı, Nobel Barış Ödülü’nü aldı.
37. 2002 - Kuzey Kore'den gelen Scud füzeleri taşıyan bir gemi, Umman denizinde İspanyol Donanması tarafından durduruldu.
38. 2002 - Bangladeş, gözaltına aldığı iki Avrupalı gazeteciyi serbest bıraktı.
39. 2003 - İranlı Shirin Ebadi, Nobel Barış Ödülü’nü alan ilk müslüman kadın oldu.
40. 2005 - 10 Aralık Hareketi, ilk toplantısını İstanbul Dedeman Oteli'nde gerçekleştirdi.
41. 2016 - İstanbul Vodafone Arena yakınlarında saldırılar gerçekleşti. İki patlamada 43 kişi öldü, 155 kişi de yaralandı.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 10 Aralık tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1783 - María Bibiana Benítez, Porto Rikolu yazar (ö. 1873)
2. 1804 - Carl Gustav Jacob Jacobi, Alman matematikçi (ö. 1851)
3. 1815 - Ada Lovelace, İngiliz matematikçi ve yazar (d. 1852)
4. 1821 - Nikolay Nekrasov, Rus şair ve gazeteci (ö. 1878)
5. 1822 - César Franck, Fransız besteci (ö. 1890)
6. 1824 - George MacDonald, İskoç yazar, şair ve Hristiyan üniversalist vaiz (ö. 1905)
7. 1830 - Emily Dickinson, Amerikalı şair (ö. 1886)
8. 1851 - Melvil Dewey, Amerikalı kütüphaneci (ö. 1931)
9. 1882 - Otto Neurath, Avusturyalı bilim filozofu, sosyolog ve siyasi ekonomist (ö. 1945)
10. 1883 - Giovanni Messe, İtalyan asker ve siyasetçi (ö. 1968)
11. 1883 - Andrey Vişinski, Sovyet devlet adamı, diplomat ve hukukçu (ö. 1954)
12. 1890 - László Bárdossy, Macar diplomat ve siyasetçi (d. 1941)
13. 1891 - Nelly Sachs, Alman yazar, şair ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1970)
14. 1903 - Una Merkel, Amerikalı tiyatro, film, radyo ve televizyon oyuncusu (ö. 1986)
15. 1923 - Jorge Semprun, İspanyol yazar (ö. 2011)
16. 1923 - Simone Chrisostome, Fransız asker ve Fransız Direnişi üyesi (ö. 2021)
17. 1927 - Antoni Gausí, İspanyol eski profesyonel futbolcu
18. 1938 - Faruk el Şara, Suriyeli diplomat ve siyasetçi
19. 1941 - Burçin Oraloğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
20. 1941 - Günter Willumeit, Alman komedyen (ö. 2013)
21. 1941 - Peter Sarstedt, İngiliz pop-folk şarkıcısı (ö. 2017)
22. 1944 - Oya İnci, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
23. 1948 - Dušan Bajević, Bosnalı futbolcu ve teknik direktör
24. 1948 - Ebu Abbas, Filistin Kurtuluş Cephesi lideri (ö. 2004)
25. 1953 - Atilla Atasoy, Türk pop müzik sanatçısı
26. 1957 - Hasan Kaçan, Türk karikatürist, oyuncu ve film yapımcısı
27. 1957 - Michael Clarke Duncan, Amerikalı oyuncu ve yapımcı (ö. 2012)
28. 1960 - Kenneth Branagh, İngiliz yönetmen, oyuncu, senarist ve En İyi Özgün Senaryo Akademi Ödülü sahibi
29. 1961 - Nia Peeples, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu
30. 1961 - İsmet Yılmaz, Türk siyasetçi ve hukukçu
31. 1964 - Edith González, Meksikalı telenovela ve film aktris (ö. 2019)
32. 1964 - Abdurrahim Karslı, Türk akademisyen ve siyasetçi
33. 1964 - José Antonio Pujante, İspanyol siyasetçi ve felsefe profesörü (ö. 2019)
34. 1965 - J Mascis, Amerikalı müzisyen
35. 1969 - Ergün Demir, Türk oyuncu, yönetmen ve senarist
36. 1970 - Kevin Sharp, Amerikalı country müzisyeni ve şarkıcısı (ö. 2014)
37. 1972 - Brian Molko, Lüksemburglu müzisyen
38. 1974 - Meg White, Amerikalı baterist
39. 1978 - Anna Jesień, Polonyalı atlet
40. 1978 - Željko Vasić, Hırvat şarkıcı
41. 1980 - Sarah Chang, Amerikalı keman virtüözü
42. 1982 - Sultan Kösen, Türk çiftçi ve Guinness Rekorlar Kitabı'na göre yeryüzünün yaşayan en uzun insanı
43. 1983 - Xavier Samuel, Avustralyalı oyuncu
44. 1985 - Raven-Symoné, Amerikalı oyuncu ve pop şarkıcısı
45. 1987 - Gonzalo Higuaín, Arjantinli millî futbolcu
46. 1988 - Wilfried Bony, Fildişi Sahilili millî futbolcu
47. 1988 - Neven Subotić, Sırp futbolcu
48. 1995 - Satnam Singh Bhamara, Hint profesyonel güreşçi ve eski profesyonel basketbolcu
49. 1996 - Kang Daniel, Güney Koreli şarkıcı, söz yazarı ve girişimci

Ölümler

Bu yazımızda 10 Aralık tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 925 - I. Sanço, Orta Çağ Pamplona kralı (905 – 925) (d. 860)
2. 1041 - IV. Mihail, 11 Nisan 1034 ile 10 Aralık 1041 döneminde Bizans İmparatorluğu İmparatoru olmuştur (d. 1010)
3. 1081 - III. Nikiforos, 1078 ile 1081 arasında Bizans İmparatoru (d. 1002)
4. 1113 - Rıdvan, Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Alp Arslan'ın torunu ve Suriye Selçuklu Devleti hükümdarı Tutuş'un oğlu (d. ?)
5. 1198 - İbn Rüşt, Endülüslü Arap felsefeci ve hekim (d. 1126)
6. 1475 - Paolo Uccello, İtalyan Rönesansı başlangıcında Floransa ekolünde bulunan ressam (d. 1397)
7. 1851 - Karl Drais, Alman mucit (d. 1785)
8. 1865 - I. Léopold, Saksonya Dükü ve Belçika'nın ilk kralı (d. 1790)
9. 1867 - Sakamoto Ryōma, Japon samuray (d. 1836)
10. 1896 - Alfred Nobel, İsveçli kimyager ve mühendis (d. 1833)
11. 1911 - Joseph Dalton Hooker, İngiliz botanikçi ve kâşiflerinden biri (d. 1817)
12. 1926 - Nikola Pašić, Sırp siyasetçi (d. 1845)
13. 1936 - Luigi Pirandello, İtalyan yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1867)
14. 1966 - Vladimir Bodiansky, Rus inşaat mühendisi (d. 1894)
15. 1967 - Otis Redding, Amerikalı müzisyen (d. 1941)
16. 1968 - Karl Barth, Çağdaş İsviçreli protestan teolog (d. 1886)
17. 1972 - Gyula Moravcsik, Macar bizantolog (d. 1892)
18. 1974 - Edward William Charles Noel, İngiliz istihbarat subayı (d. 1886)
19. 1978 - Ed Wood, Amerikalı senarist, yönetmen, yapımcı ve oyuncu (d. 1924)
20. 1988 - Richard S. Castellano, Amerikalı oyuncu (d. 1933)
21. 1993 - Ertuğrul Bilda, Türk oyuncu (d. 1915)
22. 1994 - Sâdi Yâver Ataman, Türk folklor ve halk müziği uzmanı ve derlemeci (d. 1906)
23. 1994 - Keith Joseph, İngiliz avukat ve siyasetçi (d. 1918)
24. 1999 - Franjo Tuđman, Hırvatistan'ın ilk Devlet Başkanı (d. 1922)
25. 2004 - Eren Uluergüven, Türk tiyatro sanatçısı ve reji asistanı (d. 1983)
26. 2005 - Eugene McCarthy, Amerikalı politikacı (d. 1916)
27. 2005 - Richard Pryor, Amerikalı komedyen ve oyuncu (d. 1940)
28. 2006 - Augusto Pinochet, Şili diktatörü (d. 1915)
29. 2007 - Sabahattin Zaim, Türk iktisatçı ve akademisyen (d. 1926)
30. 2007 - Vitali Hakko, Türk iş insanı (d. 1913)
31. 2010 - John Fenn, Amerikalı analitik kimya profesörü (d. 1917)
32. 2012 - Antonio Cubillo, İspanyol avukat, politikacı, aktivist ve militan (d. 1930)
33. 2015 - Arnold Peralta, Honduraslı eski millî futbolcu (d. 1989)
34. 2015 - Dolph Schayes, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu (d. 1928)
35. 2016 - Eric Hilton, Amerikalı otel zinciri sahibi iş insanı ve hayırsever (d. 1933)
36. 2016 - Alberto Seixas Santos, Portekizli film yönetmeni (d. 1936)
37. 2017 - Viktor Potapov, Ruz denizci ve yelken sporcusu (d. 1947)
38. 2017 - Eva Todor, Brezilyalı oyuncu (d. 1919)
39. 2018 - Xavier Tilliette, Fransız cizvit filozof, tarihçi ve ilahiyatçı (d. 1921)
40. 2019 - Albert Bertelsen, Danimarkalı ressam ve grafik sanatçısı (d. 1921)
41. 2019 - Barrie Keeffe, İngiliz oyun yazarı ve senarist (d. 1945)
42. 2019 - Yuri Lujkov, Rus siyasetçi (d. 1936)
43. 2019 - Jim Smith, İngiliz futbolcu, futbol antrenörü ve teknik direktör (d. 1940)
44. 2020 - Tom Lister, Jr., Amerikalı oyuncu ve profesyonel güreşçi (d. 1958)
45. 2020 - Myriam Sienra, Paraguaylı aktris ve gazeteci (d. 1939)
46. 2020 - Carol Sutton, Amerikalı oyuncu (d. 1944)
47. 2020 - Barbara Windsor, İngiliz tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1937)
48. 2020 - Rahnaward Zaryab, Afgan romancı, kısa öykü yazarı ve gazeteci (d. 1944)