Tarihte Bugün: 3 Mayıs'da ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Özel ve Önemli Günler

3 Mayıs tarihi toplumlar ve kültürler için farklı anlamlar taşır. 3 Mayıs'da kutlanan özel ve önemli günler hakkında bilgi almak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

1. Türkçülük Günü
2. Sakarya'nın Kaynarca ilçesinden Yunan birliklerinin geri çekilişi (1921)

Önemli Olaylar

3 Mayıs tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 3 Mayıs'da Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1887 - Britanya Kolumbiyası'nın Nanaimo kentinde Nanaimo madeni patlaması meydana geldi: 150 madenci öldü.
2. 1907 - Fenerbahçe Spor Kulübü kuruldu.
3. 1915 - Arıburnu Zaferi kazanıldı.
4. 1920 - TBMM'nin ilk Bakanlar Kurulu oluşturuldu. İcra Vekilleri Heyeti, Mustafa Kemal Başkanlığında ilk toplantısını yaptı.
5. 1920 - Türk Silahlı Kuvvetleri kuruldu.
6. 1934 - Kayseri Uçak Fabrikası'nda yapılan ilk parti altı avcı uçağından biri, 50 dakikalık bir uçuşla, Kayseri'den Ankara'ya geldi.
7. 1935 - Türk Hava Kurumu bünyesinde, "Türkkuşu" adıyla kurulan uçuş okulu faaliyete geçti.
8. 1937 - Amerikalı yazar Margaret Mitchell'in yazdığı Rüzgâr Gibi Geçti romanı, Kurgu dalında Pulitzer Ödülü kazandı.
9. 1944 - 3 Mayıs Olayları anıldı ve Türkçülük Bayramı ilan edildi.
10. 1947 - Japonya'da, II. Dünya Savaşı sonrasında yeni hazırlanan Japon Anayasası yürürlüğe girdi.
11. 1950 - Ali Naci Karacan'ın kurduğu, Milliyet gazetesi yayın hayatına başladı.
12. 1951 - Demokrat Parti, Meclis Grubunda din eğitiminin genişletilmesi istendi.
13. 1956 - Gima Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Şirketi kuruldu.
14. 1960 - Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Cemal Gürsel, Hükûmeti uyarmak için, Millî Savunma Bakanı Ethem Menderes'e mektup gönderdi.
15. 1968 - Paris Sorbonne Üniversitesi'nde çıkan isyan, 1 aydan fazla sürdü ve Fransa'nın geneline yayıldı. Sonuçta Meclis feshedildi, pek çok sivil ve polis hayatını kaybetti.
16. 1969 - Yargıtay Başkanı İmran Öktem'in Ankara Maltepe Camii'nde yapılan cenaze töreninde; kalabalık bir grup, cenaze namazının kılınmasını engellemeye çalıştı ve cami görevlileri, görevlerini yerine getirmekten kaçındı.
17. 1972 - Ankara-İstanbul seferini yapan DC-9 tipi "Boğaziçi" adlı yolcu uçağı, 61 yolcu ve 5 mürettebatı ile birlikte, dört eylemci tarafından Sofya’ya kaçırıldı.
18. 1972 - Ortadoğu Gazetesi yayın hayatına başladı.
19. 1973 - Chicago'daki Sears Kulesi (Willis Kulesi)'nin inşaatı tamamlandı ve dünyanın en yüksek kulesi olarak tescillendi. (Bugün halâ ABD'nin en yüksek, dünyanın ise 5. en yüksek binasıdır)
20. 1978 - Tarihte ilk kez bir bilgisayar ağı üzerinden yığın mesaj gönderildi. Sonradan spam adı verilecek olan bu ticari reklam mesajları, ABD'de o zaman kullanılan Arpanet ağı üzerindeki her adrese gönderilmişti.
21. 1979 - Margaret Thatcher, İngiltere Başbakanı seçildi. Thatcher, İngiltere tarihinin ilk kadın Başbakanı oldu.
22. 1986 - Çernobil nükleer kazası sonrası oluşan radyoaktif bulutların, Türkiye'ye de ulaştığı ve bazı bölgelerde radyasyonun yedi kat arttığı açıklandı.
23. 1989 - Türkiye Kupası çeyrek final 2. maçında, Fenerbahçe, 3-0'lık skorla, ilk yarı geriye düştüğü Galatasaray maçından, ikinci yarı, 4-3'lük galibiyetle ayrıldı.
24. 1993 - Birleşmiş Milletler, 20 Aralık 1993'te, her yıl 3 Mayıs'ın, Dünya Basın Özgürlüğü Günü olarak kutlanmasını kararlaştırdı.
25. 1997 - Flash TV, İstanbul stüdyosu silahlı bir grup tarafından basıldı.
26. 2008 - Uluslararası Gazetecileri Koruma Komitesi'nin yayınladığı bir rapora göre, 2007 yılında 65 gazeteci öldürüldü. Geçen 15 yılda öldürülen yaklaşık 500 gazetecinin, sadece 75'inin katilleri bulundu. Rapora göre, dünyada gazeteciler için en tehlikeli bölgeler; Irak, Sierra Leone ve Somali.
27. 2023 - Sırbistan'nın başkenti Belgrad'da bir okula düzenlenen silahlı saldırı sonucunda 8'i öğrenci olmak üzere 9 kişi öldü.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 3 Mayıs tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 612 - III. Konstantinos, Bizans İmparatorluğu (ö. 641)
2. 1469 - Niccolò Machiavelli, İtalyan yazar ve politikacı (ö. 1527)
3. 1620 - Bogusław Radziwiłł, Leh prens (ö. 1669)
4. 1661 - Antonio Vallisneri, İtalyan tıp doktoru, doktor ve doğabilimci (ö. 1730)
5. 1670 - Nikolas Mavrokordatos, Osmanlı Devletinin baş tercümanı, Eflak ve Boğdan voyvodası (ö. 1730)
6. 1678 - Amaro Pargo, İspanyol korsan (ö. 1747)
7. 1761 - August von Kotzebue, Alman oyun yazarı ve yazar (ö. 1819)
8. 1849 - Bernhard von Bülow, Almanya Şansölyesi (ö. 1929)
9. 1898 - Golda Meir, İsrail'in ilk kadın Başbakanı (ö. 1978)
10. 1903 - Bing Crosby, Amerikalı şarkıcı, oyuncu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 1977)
11. 1903 - Georges Politzer, Fransız marksist yazar ve felsefeci (ö. 1942)
12. 1906 - Mary Astor, Amerikalı oyuncu (ö. 1987)
13. 1919 - Pete Seeger, Amerikalı insan hakları savunucusu ve şarkıcı (ö. 2014
14. 1921 - Sugar Ray Robinson, Amerikalı boksör (ö. 1989)
15. 1930 - Luce Irigaray, Fransız feminist teorisyen, psikanalizci ve edebiyat kuramcısı
16. 1931 - Aldo Rossi, İtalyan mimar ve tasarımcı (ö. 1997)
17. 1931 - Sait Maden, Türk şair, çevirmen, yayıncı, ressam, fotoğrafçı ve grafik tasarımcısı (ö. 2013)
18. 1933 - James Brown, Amerikalı şarkıcı (ö. 2006)
19. 1933 - Steven Weinberg, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 2021)
20. 1934 - Jahn Otto Johansen, Norveçli gazeteci, editör, muhabir ve yazar (ö. 2018)
21. 1938 - Ömer Abdurrahman, Mısırlı İslami önder (ö. 2017)
22. 1942 - Věra Čáslavská, Çek jimnastikçi (ö. 2016)
23. 1945 - Arleta, Yunan müzisyen (ö. 2017)
24. 1949 - Alain Lacabarats, Fransız hukukçu
25. 1950 - Mary Hopkin, Galli folk şarkıcısı
26. 1954 - Serruh Kaleli, Türk hukukçu ve Anayasa Mahkemesi Üyesi
27. 1959 - Roger Agnelli, Brezilyalı bankacı, şirket yöneticisi ve iş insanı (ö. 2016)
28. 1961 - Steve McClaren, Eski İngiliz futbolcu ve teknik direktör
29. 1961 - Leyla Zana, Kürt kökenli Türk siyasetçi
30. 1965 - Mark Cousins, İrlandalı yönetmen ve film eleştirmeni
31. 1965 - İğnatius II. Efram, Süryani Ortodoks Kilisesi Patriği
32. 1965 - Mihail Prohorov, Rus milyarder girişimci
33. 1971 - Mehmet Aycı, Türk şair ve deneme yazarı
34. 1971 - Wang Yan, Çinli yürüyüşçü
35. 1977 - Meryem Mirzahani, İranlı matematikçi (ö. 2017)
36. 1978 - Paul Banks, İngiliz asıllı Amerikalı müzisyen
37. 1980 - Alper Tezcan, Türk futbolcu
38. 1982 - Ayçin İnci, Türk dizi ve sinema oyuncusu
39. 1983 - Romeo Castelen, Surinam asıllı Hollandalı millî futbolcu
40. 1983 - Márton Fülöp, Macar eski millî futbolcu (ö. 2015)
41. 1985 - Ezequiel Lavezzi, Arjantinli futbolcu
42. 1987 - Damla Sönmez, Türk oyuncu
43. 1989 - Katinka Hosszú, Macar yüzücü
44. 1990 - Brooks Koepka, Amerikalı profesyonel golfçü
45. 1993 - Nilay Deniz, Türk oyuncu, model ve manken
46. 1994 - Famoussa Koné, Malili futbolcu
47. 1995 - İvan Bukavşin, Rus satranç oyuncusu (ö. 2016)
48. 1996 - Alex Iwobi, Nijeryalı millî futbolcu
49. 1996 - Domantas Sabonis, Litvan profesyonel basketbolcu
50. 1997 - Desiigner, Amerikalı hip hop sanatçısı

Ölümler

Bu yazımızda 3 Mayıs tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 762 - Xuanzong, Çin'in Tang Hanedanı'nın yedinci imparatoru (d. 685)
2. 1270 - IV. Bela, 1235'ten 1270'e kadar Macaristan ve Hırvatistan Kralı (d. 1206)
3. 1481 - Fatih Sultan Mehmet, Osmanlı İmparatorluğu'nun 7. Padişahı (d. 1432)
4. 1570 - Pietro Loredan, 26 Kasım 1567-3 Mayıs 1570 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 84'üncü düka (d. 1482)
5. 1758 - Papa XIV. Benedictus, 17 Ağustos 1740 ile 3 Mayıs 1758 arasında papa (d. 1675)
6. 1856 - Adolphe Adam, Fransız besteci (d. 1803)
7. 1923 - Ernst Hartwig, Alman astronom (d. 1851)
8. 1925 - Clément Ader, Fransız havacı (d. 1841)
9. 1951 - Homero Manzi, Arjantinli şair, politikacı, senarist ve film yönetmeni (d. 1907)
10. 1959 - Zeki Kocamemi, Türk ressam (d. 1900)
11. 1961 - Maurice Merleau-Ponty, Fransız filozof (d. 1908)
12. 1963 - Abdülhak Şinasi Hisar, Türk şair ve yazar (d. 1887)
13. 1969 - Zakir Hüseyin, Hindistan'ın 3. Cumhurbaşkanı (d. 1897)
14. 1969 - Karl Freund, Alman görüntü yönetmeni ve yönetmen (d. 1890)
15. 1970 - Cemil Gürgen Erlertürk, Türk futbolcu ve pilot (d. 1918)
16. 1975 - Ecvet Güresin, Türk gazeteci ve siyasetçi (d. 1919)
17. 1976 - David Bruce, Amerikalı film oyuncusu (d. 1914)
18. 1981 - Nargis, Hint sinema oyuncusu (d. 1929)
19. 1987 - Dalida, Mısır doğumlu İtalyan şarkıcı (Fransa'da yaşadı ve öldü) (d. 1933)
20. 1991 - Jerzy Kosiński, Polonya asıllı Amerikalı yazar (d. 1933)
21. 1997 - Narciso Yepes, İspanyol klasik gitar sanatçısı (d. 1927)
22. 1999 - Gene Sarazen, Amerikalı golfçü (d. 1902)
23. 2002 - Mehmet Keskinoğlu, Türk şair, tiyatro, sinema ve seslendirme sanatçısı (d. 1945)
24. 2004 - Anthony Ainley, İngiliz oyuncu (d. 1932)
25. 2006 - Karel Appel, Hollandalı ressam ve heykelci (d. 1921)
26. 2008 - Leopoldo Calvo-Sotelo, İspanyol siyasetçi ve eski İspanya başbakanı (d. 1926)
27. 2012 - Jale Derviş, Kıbrıs Türkü müzisyen ve piyanist (d. 1914)
28. 2013 - Cedric Brooks, Jamaikalı müzisyen ve saksafoncu (d. 1943)
29. 2014 - Gary Becker, Amerikalı sosyolog ve ekonomist (d. 1930)
30. 2015 - Revaz Çheidze, Sovyet Gürcü film yönetmeni (d. 1926)
31. 2016 - Abel Fernandez, Amerikalı oyuncu (d. 1930)
32. 2016 - Marianne Gaba, Amerikalı oyuncu, manken ve playboy güzeli (d. 1939)
33. 2016 - Kaname Harada, Japon savaş pilotu (d. 1916)
34. 2017 - Mişel bin Abdülaziz el-Suud, Suudi Arabistan Kraliyet ailesi üyesi prens, iş insanı ve siyasetçi (d. 1926)
35. 2017 - Daliah Lavi, İsrailli aktris, şarkıcı ve model (d. 1942)
36. 2017 - Yumeji Tsukioka, Japon aktris (d. 1922)
37. 2018 - Afonso Dhlakama, Mozambikli siyasetçi (d. 1953)
38. 2018 - David Pines, Amerikalı fizik profesörü (d. 1924)
39. 2019 - Gorō Shimura, Japon matematikçi ve akademisyen (d. 1930)
40. 2020 - Selma Barkham, İngiliz-Kanadalı kadın coğrafyacı ve tarihçi (d. 1927)
41. 2020 - Ömer Döngeloğlu, Türk ilahiyatçı ve yazar (d. 1968)
42. 2020 - Rosalind Elias, Amerikalı opera sanatçısı (d. 1930)
43. 2020 - John Ericson, Alman-Amerikalı tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1926)
44. 2020 - Dave Greenfield, İngiliz klavyeci, şarkıcı ve söz yazarı (d. 1949)
45. 2020 - Tendol Gyalzur, Tibetli-İsviçreli, Tibet'te ilk özel yetimhaneyi kurmasıyla tanınan hümanist (d. 1951)
46. 2020 - Mohamed Ben Omar, Nijerli politikacı (d. 1965)
47. 2021 - Rafael Albrecht, Arjantinli eski millî futbolcu (d. 1941)
48. 2021 - María Colombo de Acevedo, Arjantinli siyasetçi (d. 1957)
49. 2021 - Hamid Rashid Maʽala, Iraklı siyasetçi (d. ?)
50. 2021 - Burhanettin Uysal, Türk akademisyen, emniyet görevlisi ve siyasetçi (d. 1967)