Tarihte Bugün: 30 Eylül'de ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Özel ve Önemli Günler

30 Eylül'ün tarihi toplumlar ve kültürler için farklı anlamlar taşır. 30 Eylül'de kutlanan özel ve önemli günler hakkında bilgi almak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

1. Fırtına: Turna Geçimi Fırtınası
2. Dünya Çeviri Günü

Önemli Olaylar

30 Eylül tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 30 Eylül'de Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1399 - IV. Henry İngiltere Kralı oldu.
2. 1517 - Oruç Reis, Cezayir zaferini elde etti.
3. 1520 - Kanuni Sultan Süleyman 10. Osmanlı Padişahı olarak tahta çıktı.
4. 1730 - Sultan I. Mahmut tahta çıktı.
5. 1791 - Mozart'ın son operası Sihirli Flüt'ün galası Viyana'da yapıldı.
6. 1888 - Karındeşen Jack üçüncü kurbanı olan Elizabeth Stride'ı ve dördüncü kurbanı olan Catherine Eddowes'u öldürerek aynı gün iki kişiyi öldürmüş oldu.
7. 1930 - İlk Türk sivil pilotlardan Vecihi Bey, kendi yaptığı uçağıyla Göztepe'den Yeşilköy'e uçtu.
8. 1956 - Soprano Leyla Gencer, San Francisco'da konser verdi.
9. 1960 - Devlet Planlama Teşkilatı kuruldu.
10. 1966 - Botsvana, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı.
11. 1978 - Fethiye'de berber Şener Yiğit, Türkiye'de tatil yapmakta olan Avusturya Büyükelçisi'nin kızı Andrea Laube'ye tecavüz etmek istedi, karşı koyan Andrea Laube ve annesi Verena Laube'yi öldürdü. 12 Eylül döneminde idam edildi.
12. 1978 - Başbakan Bülent Ecevit ilk Köy-Kent uygulamasını Bolu'nun Mudurnu ilçesine bağlı Taşkesti köyünde başlattı.
13. 1980 - Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Kara Harp Okulunun yeni ders yılı açılış töreninde konuştu: "Eğer izm'li bir ideoloji aşılamak lazım gelirse işte Ulu Önder Atatürk'ün Kemalizm ideolojisi vardır. Onu benimseyiniz."
14. 1991 - İstanbul metrosu'nun ön tünel inşaatı başladı. Açılışı Sosyal Demokrat Halkçı Parti Genel Başkanı Erdal İnönü yaptı.
15. 2005 - Danimarka'da Jyllands Posten isimli gazetede Muhammed peygamberi tasvir eden karikatürler yayınlaması üzerine Karikatür Krizi çıktı.
16. 2009 - Endonezya'nın Sumatra adasında gerçekleşen depremde 1115 kişi öldü.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 30 Eylül tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1207 - Mevlânâ Celaleddin-i Rumi, Fars şair (ö. 1273)
2. 1227 - IV. Nicolaus, 22 Şubat 1288'den 1292'de ölümüne kadar papalık yapmıştır (ö. 1292)
3. 1550 - Michael Maestlin, Alman astronom ve matematikçi (ö. 1631)
4. 1715 - Étienne Bonnot de Condillac, Fransız düşünür (ö. 1780)
5. 1765
   • José María Morelos, Meksika Bağımsızlık Savaşı liderliğindeki Meksikalı Katolik rahip ve devrimci isyancı lider (ö. 1815)
   • Robert Adrain, İrlanda kökenli Amerikalı matematikçi (ö. 1843)
6. 1802 - Antoine Jérôme Balard, Fransız kimyacı (ö. 1876)
7. 1856 - Naile Sultan, Abdülmecid'in kızı (ö. 1882)
8. 1863 - Reinhard Scheer, Kaiserliche Marine Amirali (ö. 1928)
9. 1870 - Jean Baptiste Perrin, Fransız fizikçi (ö.1942)
10. 1882 - Hans Geiger, Alman fizikçi ve Geiger sayacının mucidi (ö. 1945)
11. 1883 - Bernhard Rust, Nazi Almanyası'nda Bilim, Eğitim ve Ulusal Kültür Bakanı (ö. 1945)
12. 1895 - Lewis Milestone, Rus asıllı Amerikalı film yönetmeni (ö. 1980)
13. 1898 - Renée Adorée, Sessiz sinema dönemi Fransız oyuncu (ö. 1933)
14. 1904 - Ralph Forbes, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'nde çalışmış olan İngiliz film ve tiyatro oyuncusu (ö. 1951)
15. 1905 - Nevill Mott, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1996)
16. 1908 - David Oistrakh, Rus kemancı (ö. 1974)
17. 1911 - Gustave M. Gilbert, Amerikalı Psikolog (ö. 1977)
18. 1913 - Bill Walsh, film yapımcısı ve senarist (ö. 1975)
19. 1917
    • Yuri Lyubimov, Rus yönetmen, aktör ve eğitmen (ö. 2014)
    • Buddy Rich, Amerikalı müzisyen (ö. 1987)
20. 1918 - Aldo Parisot, Brezilyalı-Amerikalı çellist ve müzik eğitimcisi (ö. 2018)
21. 1920 - Nejat Ekrem Basmacı, İstanbul Ticaret Borsası Onursal Başkanı ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği eski Konsey Başkanı (ö. 2018)
22. 1921 - Deborah Kerr, İskoç kökenli İngiliz sinema ve sahne oyuncusu (ö. 2007)
23. 1924 - Truman Capote, Amerikalı yazar (ö. 1984)
24. 1926 - Joseph Behar, Amerikalı televizyon yapımcısı ve yönetmeni
25. 1928 - Elie Wiesel, Romanya doğumlu Yahudi edebiyatçı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 2016)
26. 1929
    • Leticia Ramos-Shahani, Filipinli kadın siyasetçi ve yazar (ö. 2017)
    • Helen M. Marshall, Amerikalı kadın siyasetçi ve belediye başkanı (ö. 2017)
27. 1931 - Angie Dickinson, Amerikalı oyuncu
28. 1932 - Shintarō Ishihara, 1999-2012 yılları arasında Tokyo Valisi olarak görev yapan Japon siyasetçi ve yazar
29. 1933
    • Daniel Colin, Fransız siyasetçi (ö. 2019)
    • Ben Cooper, Amerikalı oyuncu (ö. 2020)
    • Mişel Avn, Lübnanlı asker ve siyasetçi
30. 1934
    • Alan A'Court, İngiliz eski millî futbolcu ve teknik direktör (ö. 2009)
    • Udo Jürgens, Avusturyalı pop müzik bestecisi ve şarkıcısı (ö. 2014)
31. 1936
    • Engin Ünal, Türk millî yüzücü (ö. 2016)
    • Sevgi Soysal, Türk yazar (ö. 1976)
    • Meg Johnson, İngiliz sinema ve dizi oyuncusu (ö. 2023)
32. 1937
    • Jurek Becker, Polonya doğumlu Alman yazar ve film senaristi (ö. 1997)
    • Daniel Filho, Brezilyalı film yapımcısı, yönetmen, aktör ve senarist
33. 1939 - Jean-Marie Lehn, Fransız kimyager
34. 1941
    • Reine Wisell - Reine Wisell, İsveçli otomobil yarışçısı (ö. 2022)
    • Paul Bremer, Amerikalı diplomat
35. 1942 - Leyla Berkes Onat, Türk ressam, çevirmen ve yazar
36. 1943 - Johann Deisenhofer, Alman biyokimyacı
37. 1944 - Jimmy Johnstone, İskoç eski futbolcu (ö. 2006)
38. 1945
    • Ehud Olmert, İsrail'in 12. Başbakanı
    • José Manuel Fuente, İspanyol yol bisikletçisi (ö. 1996)
39. 1946 - Hector Lavoe, Porto Rikolu salsa şarkıcısı (ö. 1993)
40. 1948 - Semiramis Pekkan, Türk sinema oyuncusu ve ses sanatçısı
41. 1949 - Reiner Hollmann, Alman eski futbolcu, teknik direktör
42. 1950
    • Laura Esquivel, Meksikalı yazar
    • Victoria Tennant, İngiliz oyuncu
43. 1951
    • John Lloyd, Britanyalı komedi yazarı ve televizyon yapımcısı
    • Barry Marshall, Avustralyalı hekim
44. 1955 - Ünver Kaynak, Türk bilim insanı, akademisyen
45. 1956 - Frank Arnesen, Danimarkalı eski futbolcu ve Hamburg'nin şu anki sportif direktörü
46. 1957 - Fran Drescher, Amerikalı oyuncu, komedyen, yazar ve aktivist
47. 1958 - Nick Fish, Amerikalı siyasetçi ve hukukçu (ö. 2020)
48. 1959 - Ettore Messina, İtalyan profesyonel basketbol koçu
49. 1960 - Ahmet Ümit, Türk şair ve yazar
50. 1961 - Eric Stoltz, Amerikalı yönetmen, aktör ve yapımcı
51. 1962 - Frank Rijkaard, Hollandalı eski futbolcu ve teknik direktör
52. 1964
    • Monica Belluci, İtalyan oyuncu ve eski model
    • Bahrum Daido, Endonezyalı siyasetçi
53. 1968 - Hervé Renard, Fransız futbolcu ve teknik direktör
54. 1969 - Chris Von Erich, Amerikalı profesyonel güreşçi (ö. 1991)
55. 1970
    • Damian Mori, Avustralyalı futbolcu ve teknik direktör
    • Sergey Şustikov, Rus futbolcu ve teknik direktör (ö. 2016)
    • Tony Hale, Amerikalı komedyen ve oyuncu
56. 1971 - Giancarlo Judica Cordiglia, İtalyan oyuncu ve yönetmen
57. 1972
    • Ari Behn, Danimarka doğumlu Norveçli yazar (ö. 2019)
    • John Campbell, Amerikalı bas gitaristi
58. 1973 - Vyaçeslav Lıçkin, Azeri millî futbolcu
59. 1974 - Daniel Wu, Çin asıllı Amerikalı yönetmen, yapımcı ve aktör
60. 1975 - Marion Cotillard, Fransız aktris
61. 1976 - Chay Hews, Avustralyalı futbolcu
62. 1977 - Roy Carroll, Kuzey İrlandalı eski millî futbolcu
63. 1978 - Małgorzata Glinka, Polonyalı voleybolcu
64. 1979
    • Primož Kozmus, Slovenyalı atlet
    • Andy van der Meyde, Hollandalı eski futbolcu
65. 1980
    • Martina Hingis, İsviçreli tenis oyuncusu
    • Virgil Abloh, Amerikalı moda tasarımcısı ve iş insanı
66. 1981 - Jan Rajnoch, Çek eski futbolcu
67. 1983
    • Carmen Elise Espenæs, gotik/folk metal grubu Midnattsol'un kurucusu ve vokalisti
    • Earl Calloway, ABD asıllı Bulgar profesyonel basketbolcu
    • Kenichi Kaga, Japon futbolcu
68. 1984 - Georgios Eleftheriou, Kıbrıslı millî futbolcu
69. 1985
    • Olcan Adın, Türk futbolcu
    • Cristian Rodríguez, Uruguaylı millî futbolcu
    • T-Pain, Amerikalı hip hop, R&B şarkıcısı ve prodüktör
70. 1986
    • Olivier Giroud, Fransız millî futbolcu
    • Cristián Zapata, Kolombiyalı millî futbolcu
71. 1987 - Aida Garifullina, Rus operası lirik soprano
72. 1988
    • Eglė Staišiūnaitė, Litvan engelli koşucusu
    • Merve Uygül, Türk basketbolcu
73. 1989 - Emilio Nsue, Ekvator Gineli millî futbolcu
74. 1990 - Kim Seung-Gyu, Güney Koreli futbolcu
75. 1991
    • Sinem Danacı, Türk haber sunucusu
    • Cosmin Matei, Rumen millî futbolcu
76. 1992
    • Ezra Miller, Amerikalı şarkıcı, müzisyen, aktör ve aktivist
    • Sefa Doğanay, Türk komedyen ve oyuncu
77. 1993 - Bedir Benun, Faslı milli futbolcu
78. 1994
    • Aliya Mustafina, Tatar asıllı Rus jimnastikçi
    • Raphaël Coleman, İngiliz aktör ve aktivist (ö. 2020)
    • Nikola Storm, Belçikalı futbolcu
79. 1995 - Victor Andrade, Brezilyalı futbolcu
80. 1996 - Nico Elvedi, İsviçreli futbolcu
81. 1997 - Max Verstappen, Hollandalı Formula 1 pilotu
82. 1999 - Ersu Şaşma, Türk sırıkla atlama atleti
83. 2002 - Maddie Ziegler, Amerikalı dansçı, oyuncu ve internet ünlüsü

Ölümler

Bu yazımızda 30 Eylül tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 420 - Hieronymus, Romalı rahip, teolog ve tarihçi (d. 347)
2. 1246 - II. Yaroslav, 1238 ile 1246 yılları arasında Vladimir Büyük prensi (d. 1191)
3. 1572 - Francisco de Borja, 4. Gandía Dükü, İspanyol bir Cizvit ve üçüncü Üstün Generali idi (d. 1510)
4. 1626 - Nurhaci, Qing Hanedanı'nın kurucusu (d. 1553)
5. 1897 - Lisieux'lü Teresa, Fransız Karmelit rahibe ve mistik (d. 1873)
6. 1937 - Miheil Cavahişvili, Gürcü yazar (d. 1880)
7. 1942 - Hans-Joachim Marseille, Alman avcı pilotu (d. 1919)
8. 1943 - Franz Oppenheimer, Alman sosyolog ve politik ekonomist (d. 1864)
9. 1955 - James Dean, Amerikalı oyuncu (d. 1931)
10. 1978 - Ali Nihat Tarlan, Türk edebiyat tarihçisi (d. 1898)
11. 1985 - Charles Francis Richter, Amerikalı deprem bilimci ve Richter ölçeğinin yaratıcısı (d. 1900)
12. 1985 - Simone Signoret, Fransız oyuncu (d. 1921)
13. 1987 - Alfred Bester, Amerikalı bilimkurgu yazarı, senarist ve editör (d. 1913)
14. 1990 - Patrick White, Avustralyalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1912)
15. 1994 - André Michel Lwoff, Fransız mikrobiyolog (d. 1902)
16. 1999 - Avni Akyol, Türk eğitimci ve siyasetçi (Millî Eğitim Bakanı ve Kültür Bakanı) (d. 1931)
17. 2003 - Robert Kardashian, Ermeni asıllı Amerikalı avukat (d. 1944)
18. 2010 - Stephen J. Cannell, Amerikalı senarist, film ve dizi yapımcısı (d. 1941)
19. 2011 - Anwar al-Awlaki, Amerikalı-Yemenli imam ve vaiz (d. 1971)
20. 2011 - Suphi Gürsoytrak, Türk asker ve siyasetçi (d. 1925)
21. 2011 - Ralph M. Steinman, Kanadalı immünolog ve hücre biyoloğu (d. 1943)
22. 2012 - Turhan Bey, Türk kökenli Avusturyalı oyuncu ve yapımcı (d. 1922)
23. 2012 - Barbara Ann Scott, Kanadalı buz patencisi (d. 1928)
24. 2014 - Vítor Crespo, Portekizli siyasetçi ve akademisyen (d. 1932)
25. 2014 - Martin Perl, Keşfini gerçekleştirdiği Tau leptonu ile 1995 yılında Nobel Fizik Ödülünü kazanmış olan Amerikalı fizikçi (d. 1927)
26. 2015 - Ricky Talan, Eski Hollandalı futbolcu (d. 1960)
27. 2016 - Hanoi Hannah, Vietnamlı radyo sunucusu (d. 1931)
28. 2016 - Mike Towell, İskoç profesyonel boksör (d. 1991)
29. 2017 - Elizabeth Baur, Amerikalı oyuncu (d. 1947)
30. 2017 - Vladimir Voevodsky, Rus-Amerikalı matematikçi (d. 1966)
31. 2018 - Kemal İnci, Türk sinema ve dizi oyuncusu (d. 1933)
32. 2018 - Kim Larsen, Danimarkalı rock müzik sanatçısı (d. 1945)
33. 2018 - René Pétillon, Fransız çizer (d. 1945)
34. 2018 - Czesław Strumiłło, Leh kimya mühendisliği uzmanı (d. 1930)
35. 2019 - David Akers-Jones, İngiliz siyasetçi (d. 1927)
36. 2019 - Wayne Fitzgerald, Amerikalı sinema ve televizyon baş tasarımcısı (d. 1930)
37. 2019 -Viju Khote, Hint oyuncu (d. 1941)
38. 2019 - Kornel Andrzej Morawiecki, Polonyalı siyasetçi ve teorik fizikçi (d. 1941)
39. 2019 - Ben Pon, Hollandalı otomobil yarışçısı, atıcı ve şarap üreticisi (d. 1936)
40. 2020 - Ali Bozer, Türk hukukçu ve siyasetçi (d. 1925)
41. 2020 - Jacques Brunhes, Fransız komünist siyasetçi (d. 1934)
42. 2020 - Leonard A. Mastroni, Amerikalı siyasetçi ve hukukçu (d. 1949)
43. 2020 - John Russell, Amerikalı eski asker ve binici (d. 1920)
44. 2021 - Carlisle Floyd, Amerikalı besteci ve müzisyen (d. 1926)
45. 2021 - Xicoténcatl Leyva Mortera, Meksikalı siyasetçi ve hukukçu (d. 1940)
46. 2021 - Donna Nalewaja, Amerikalı siyasetçi ve emlakçı (d. 1939)
47. 2021 - Philip Owen, Kanadalı siyasetçi (d. 1933)
48. 2021 - Kōichi Sugiyama, Japon besteci ve orkestra şefiydi (d. 1931)
49. 2022 - Şehzad Azam, Pakistanlı kriketçi (d. 1985)
50. 2022 - Manvel Badeyan, Ermeni siyasetçi (d. 1957)
51. 2022 - Alexandru Vagner, Rumen profesyonel futbolcudur (d. 1989)
52. 2022 - Yuri Zaitsev, Sovyet-Rus Olimpiyat haltercisi (d. 1951)
53. 2022 - Halid ez-Zeylai, Suudi Arabistanlı millî futbolcudur (d. 1987)