Tarihte Bugün: 30 Mayıs'da ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Önemli Olaylar

30 Mayıs tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 30 Mayıs'da Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1431 - Jeanne d'Arc, büyücülük suçu ile yargılandı ve yakıldı.
2. 1453 - Fatih Sultan Mehmet, Hızır Bey'i (Çelebi) İstanbul'a ilk belediye başkanı olarak atadı.
3. 1453 - Fatih Sultan Mehmet, İstanbul Üniversitesi'ni kurdu.
4. 1536 - İngiltere Kralı VIII. Henry, Jane Seymour ile evlendi.
5. 1574 - III. Henri Fransa kralı oldu.
6. 1631 - Fransa'nın ilk gazetelerinden, La Gazette, Théophraste Renaudot tarafından yayımlanmaya başlandı.
7. 1740 - Osmanlı Devleti, Fransa ile kapitülasyon antlaşması yaptı.
8. 1806 - Andrew Jackson, Charles Dickinson adında birini karısına hakaret ettiği için yaptıkları düelloda öldürdü. Andrew Jackson, o tarihte henüz ABD Başkanı olmamıştı.
9. 1876 - Osmanlı Padişahı Abdülaziz, 30 Mayıs 1876 Darbesi ile tahttan indirildi. Yerine yeğeni V. Murat geçti.
10. 1913 - I. Balkan Savaşı sona erdi.
11. 1920 - Cafer Tayyar Eğilmez'e, Edirne Müdafaa-i Hukuk Merkez Heyeti'nce Trakya Müdafaa-i Milliye Kumandanı sanı verildi.
12. 1920 - Fransa ve TBMM Hükûmeti arasında geçici bir ateşkes imzalandı. TBMM'nin kazandığı askerî başarılar ve diplomatik zaferler sonrası, Fransa ile Sakarya Zaferi'nden sonra Ankara Antlaşması imzalandı. (20 Ekim 1921)
13. 1921 - Çankaya Köşkü, Mustafa Kemal'e armağan edildi. Atatürk, köşkü bir yazı ile Ordu'ya bağışladı.
14. 1925 - 30 Mayıs Olayı gerçekleşti ve bu olay, o güne değin Çin'de gerçekleşmiş olan en büyük yabancı karşıtı gösteri oldu.
15. 1935 - Belucistan'da meydana gelen depremde 20 bin kişi öldü.
16. 1941 - II. Dünya Savaşı: Almanya Girit'i işgal etti.
17. 1942 - II. Dünya Savaşı: 1000 kadar İngiliz bombardıman uçağının katıldığı ve 1,5 saat süren bir hava saldırısında Almanya'nın Köln kenti büyük hasar gördü.
18. 1962 - 27 Mayıs askeri müdahalesinden sonra sivil yönetime geçildiğinde, İsmet İnönü Başkanlığında kurulan ilk koalisyon Hükûmeti olan CHP-AP ortaklığı, Başbakan İsmet İnönü'nün istifasıyla sona erdi.
19. 1967 - Nijerya askerî diktatörlüğüne karşı yıllar süren mücadeleden sonra Biafra bağımsızlığını kazandı.
20. 1968 - Fransa Devlet Başkanı Charles de Gaulle, Meclis'i feshederek normal süresinde seçimlere gidileceğini açıkladı.
21. 1971 - İnsansız ABD uzay aracı Mariner 9, Mars hakkında bilgi toplamak üzere uzaya fırlatıldı.
22. 1975 - Mehmet Ali Aybar, Sosyalist Devrim Partisi'ni kurdu.
23. 1981 - Bangaldeş'de Tuğgeneral Mansur Ahmet Hükûmete karşı ayaklanma başlattı. Devlet Başkanı Ziyaü'rrahman öldürüldü.
24. 1982 - İspanya, NATO'nun 16. üyesi oldu. Aynı zamanda 1955 yılında Batı Almanya'nın katılımından sonra örgüte kabul edilen ilk ülke oldu.
25. 1990 - Fransa, deli dana hastalığı nedeniyle Birleşik Krallık'tan sığır ve sığır eti ithalini yasakladı.
26. 1990 - Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov, Almanya konusunu görüşmek üzere Washington'a gitti.
27. 1992 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Sırbistan'a Bosna'daki saldırıları durdurması amacıyla ambargo koydu.
28. 1993 - PCI 2.0 veriyolu piyasaya sürüldü.
29. 1996 - Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı, Habitat II Kent Zirvesi İstanbul'da başladı.
30. 2020 - NASA astronotlarını taşıyan Crew Dragon Demo-2 uzay aracı fırlatıldı.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 30 Mayıs tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1757 - Henry Addington, İngiliz devlet adamı (ö. 1844)
2. 1770 - Yekaterina Vladimirovna Apraksina, Rus soylu (ö. 1854)
3. 1814 - Mikhail Bakunin, Rus anarşist (ö. 1876)
4. 1814 - Eugène Charles Catalan, Belçikalı matematikçi (ö. 1894)
5. 1845 - I. Amadeo, İspanya kralı (ö. 1890)
6. 1859 - Pierre Janet, Fransız psikolog ve nörolog (ö. 1947)
7. 1887 - Alexander Archipenko, Ukraynalı avangart sanatçısı, heykeltıraş ve grafiker (ö. 1964)
8. 1890 - Paul Czinner, Macar asıllı film yönetmeni ve yapımcı (ö. 1972)
9. 1896 - Howard Hawks, Amerikalı sinema yönetmeni ve yazar (ö. 1977)
10. 1899 - Irving Thalberg, Amerikalı film yapımcısı (ö. 1936)
11. 1908 - Hannes Alfvén, İsveçli astrofizikçi (ö. 1995)
12. 1909 - Benny Goodman, Amerikalı caz ve swing müzisyeni ve klarnetçi (ö. 1986)
13. 1912 - Hugh Griffith, Galli aktör ve En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 1980)
14. 1919 - René Barrientos, Bolivya Devlet Başkanı (ö. 1969)
15. 1920 - Franklin Schaffner, Amerikalı film yönetmeni (ö. 1989)
16. 1926 - Nina Agapova, Sovyet-Rus oyuncu (ö. 2021)
17. 1928 - Kadriye Latifova, Bulgar Türkü Türk halk müziği sanatçısı (ö.1962)
18. 1931 - Rüçhan Çamay, Türk ses sanatçısı ve sinema oyuncusu
19. 1934 - Aleksey Leonov, Sovyet kozmonot (uzayda yürüyen ilk insan) (ö. 2019)
20. 1946 - Jan de Bie, Hollandalı ressam ve fotoğraf sanatçısı (ö. 2021)
21. 1948 - Salvador Puig Antich, İspanyol anarşist (ö. 1974)
22. 1950 - Bertrand Delanoë, Fransız siyasetçi
23. 1951 - Zdravko Čolic, Bosnalı şarkıcıdır
24. 1951 - Fernando Lugo, Paraguaylı siyasetçi ve eski Roma Katolik Kilisesi piskoposu
25. 1955 - Colm Tóibín, İrlandalı yazar, gazeteci, eleştirmen ve şairdir
26. 1958 - Marie Fredriksson, İsveçli pop-rock müzisyeni ve şarkıcısı (ö. 2019)
27. 1958 - Theodore Martin McGinley, Amerikalı aktör
28. 1959 - Phil Brown, İngiliz futbolcu, futbol antrenörü ve teknik direktördür
29. 1960 - Stephen Duffy, İngiliz şarkıcı ve söz yazarı
30. 1964 - Andrea Montermini, İtalyan yarışçı
31. 1964 - Tom Morello, Amerikalı şarkıcı
32. 1965 - Guadalupe Grande, İspanyol şair, yazar, eğitimci ve eleştirmen (ö. 2021)
33. 1965 - Harald Glööckler, Alman modacı
34. 1965 - Richard Machowicz, Amerikalı belgesel yapımcısı, sunucu, aktör, dublör ve yazar (ö. 2017)
35. 1965 - Iginio Straffi, İtalyan yönetmen ve animatör
36. 1966 - Fahim Fazli, Amerikalı oyuncu
37. 1966 - Thomas Häßler, Alman eski millî futbolcu ve teknik direktör
38. 1968 - Zacarias Moussaoui, Fas kökenli Fransız terorist
39. 1971 - Duncan Jones, İngiliz film yönetmeni, yapımcı ve senaristtir
40. 1971 - Idina Menzel, Amerikalı oyuncu ve şarkıcıdır
41. 1974 - Big L, Amerikalı rapçi (ö. 1999)
42. 1974 - Cee Lo Green, Amerikalı şarkıcı-söz yazarı, rapçi ve prodüktör
43. 1974 - Kostas Halkias, Yunan eski futbolcu
44. 1975 - Marissa Mayer, Amerikalı bilgisayar bilimci, yönetici ve yatırımcıdır
45. 1977 - Akwá, Angolalı millî futbolcu
46. 1977 - Adrienne Pauly, Fransız aktris ve şarkıcı
47. 1978 - Yeliz Şar, Türk oyuncu
48. 1979 - Berksan, Türk şarkıcı
49. 1979 - Fabian Ernst, Alman futbolcu
50. 1980 - Halis Özkahya, Türk hakem
51. 1980 - Remy Ma, Amerikalı rapçi
52. 1980 - Steven Gerrard, İngiliz futbolcu
53. 1984 - Kostja Ullmann, Alman oyuncu
54. 1986 - Nikolay Bodurov, Bulgar futbolcu
55. 1986 - Foxi Kéthévoama, Orta Afrikalı millî futbolcu
56. 1989 - Ailee, Koreli-Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı
57. 1989 - Mikel San José, İspanyol millî futbolcu
58. 1990 - Mustafa Akbaş, Türk futbolcu
59. 1990 - Im Yoona, Güney Koreli şarkıcı ve oyuncu
60. 1991 - Tolga Sarıtaş, Türk oyuncu
61. 1992 - Harrison Barnes, Amerikalı profesyonel basketbolcu
62. 1994 - Nazım Sangaré, Türk futbolcu
63. 1996 - Aleksandr Golovin, Rus futbolcu
64. 1997 - Fatma Zehra Köse, Türk eskrimci

Ölümler

Bu yazımızda 30 Mayıs tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1252 - III. Ferdinand, Kastilya kralı II. Ferdinand, 1230'dan sonra ise Kastilya ve Leon kralı III. Ferdinand olarak bilinir (d. 1199)
2. 1422 - Taejong, Joseon Krallığı'nın üçüncü kralı (d. 1367)
3. 1431 - Jeanne d'Arc (Jan Dark), Fransız Katolik azizesi (yakılarak) (d. 1412)
4. 1574 - IX. Charles, ağabeyi II. François'in ölümüyle tahta geçmiş, ölene kadar Fransa Krallığı yapmıştır (d. 1550)
5. 1593 - Christopher Marlowe, İngiliz şair ve oyun yazarı (d. 1564)
6. 1640 - Peter Paul Rubens, Flaman ressam (d. 1577)
7. 1744 - Alexander Pope, İngiliz şair (d. 1688)
8. 1770 - François Boucher, Fransız ressam ve Rokoko akımının önemli bir temsilcisi (d. 1703)
9. 1778 - Voltaire, Fransız yazar ve filozof (d. 1694)
10. 1901 - Victor D’Hondt, Belçikalı avukat, iş insanı, matematikçi (d. 1841)
11. 1912 - Wilbur Wright, Amerikalı havacı (d. 1867)
12. 1918 - Georgi Plehanov, Rus devrimci ve Marksist teorisyen (d. 1856)
13. 1925 - Arthur Moeller van den Bruck, Alman kültür tarihçisi ve siyaset yazarı (d. 1876)
14. 1932 - Böcüzade Süleyman Sami, Osmanlı yazarı, bürokrat ve siyasetçi (d. 1851)
15. 1934 - Tōgō Heihachirō, Japon Filo Amirali (d. 1848)
16. 1946 - Louis Slotin, Kanadalı fizikçi ve kimyager (d. 1910)
17. 1950 - William Townley, İngiliz futbolcu ve teknik adam (d. 1866)
18. 1955 - Bill Vukovich, Amerikalı eski Formula 1 pilotu (d. 1918)
19. 1960 - Boris Pasternak, Rus şair, yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1890)
20. 1961 - Rafael Trujillo, 1930-1961 arası Dominik Cumhuriyeti'ni yöneten diktatör (d. 1891)
21. 1964 - Leo Szilard, Macar-Amerikan fizikçi ve mucit (d. 1898)
22. 1966 - Wäinö Aaltonen, Fin heykeltıraş (d. 1894)
23. 1967 - Claude Rains, İngiliz aktör (d. 1889)
24. 1975 - Michel Simon, Fransız aktör (d. 1895)
25. 1976 - Mitsuo Fuchida, Japon pilot (d. 1902)
26. 1986 - James Rainwater, 1975 yılında Nobel Fizik Ödülü almaya hak kazanmış Amerikalı fizikçi (d. 1917)
27. 1992 - Karl Carstens, 1979-1984 yılları arasında görev yapmış Batı Almanya cumhurbaşkanı (d. 1914)
28. 1994 - Juan Carlos Onetti, Uruguaylı roman ve kısa öykü yazarı (d. 1909)
29. 2006 - Boštjan Hladnik, Yugoslav-Sloven film yönetmeni (d. 1929)
30. 2006 - Shohei Imamura, Japon film yönetmeni (d. 1926)
31. 2009 - Luís Cabral, Gine-Bissaulu siyasetçi (d. 1931)
32. 2009 - Ephraim Katzir, İsrail Devleti'nin 4. Cumhurbaşkanı (d. 1916)
33. 2010 - Peter Orlovsky, Amerikalı şair ve aktör (d. 1933)
34. 2011 - Rosalyn Sussman Yalow, Amerikalı hekim ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1921)
35. 2012 - Andrew Huxley, İngiliz fizyolog, biyofizikçi ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1917)
36. 2012 - Rekin Teksoy, yazar, çevirmen, sinema eleştirmeni (d. 1928)
37. 2013 - Dean Brooks, Amerikalı tıp hekimi ve oyuncu (d. 1916)
38. 2013 - Güzin Dino, Türk dilbilimci, öğretim üyesi, çevirmen yazar (d. 1910)
39. 2015 - Beau Biden, Amerikalı politikacı ve avukat (d. 1969)
40. 2015 - Bedri Koraman, Türk karikatürist (d. 1928)
41. 2016 - Jan Aas, Norveçli futbolcu ve teknik direktör (d. 1944)
42. 2017 - Molly Peters, İngiliz oyuncu (d. 1942)
43. 2017 - Robert Michael Morris, Amerikalı oyuncu (d. 1940)
44. 2017 - Elena Verdugo, Amerikalı oyuncu (d. 1925)
45. 2018 - Gabriel Gascon, Kanadalı tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1927)
46. 2018 - Ferenc Kovács, Eski Macar futbolcu ve antrenör (d. 1934)
47. 2018 - Aşkın Mert Şalcıoğlu, Türk rapçi, şarkıcı ve söz yazarı (d. 2000)
48. 2019 - Patricia Bath, Amerikalı göz hastalıkları uzmanı (oftalmolog), mucit, hayırsever ve akademisyen (d. 1942)
49. 2019 - Michel Canac, Fransız kayakçı (d. 1956)
50. 2019 - William Thad Cochran, Amerikalı siyasetçi (d. 1937)
51. 2019 - Frank Lucas, Amerikalı gangster (d. 1930)
52. 2020 - Yawovi Agboyibo, Togo Başbakanı (d. 1943)
53. 2020 - Michael Angelis, İngiliz aktör ve dublaj sanatçısı (d. 1944)
54. 2020 - Elsa Dorfman, Amerikalı fotoğraf sanatçısı (d. 1937)
55. 2020 - Mady Mesplé, Fransız opera sanatçısı (d. 1931)
56. 2020 - Bobby Morrow, Amerikalı eski atlet (d. 1935)
57. 2021 - Andriy Beşta, Ukraynalı siyasetçi ve diplomat (d. 1976)
58. 2021 - Claude Landini, İsviçreli basketbolcu (d. 1926)
59. 2022 - Milton Gonçalves, Brezilyalı aktör, politik aktivist ve televizyon yönetmeni (d. 1933)