Tarihte Bugün: 4 Haziran'da ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Önemli Olaylar

4 Haziran tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 4 Haziran'da Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. MÖ 781 - Tarihte ilk kez bir güneş tutulması Çin'de kayıtlara geçti.
2. 1783 - Montgolfier Kardeşler, sıcak hava balonlarını halka tanıttılar ve ilk uçuşu gerçekleştirdiler.
3. 1876 - 30 Mayıs 1876 Darbesi ile tahttan indirilen Osmanlı Padişahı Abdülaziz, gözaltında bulundurulduğu Feriye Sarayları'nda bilekleri kesilmiş olarak ölü bulundu. Doktorlar tarafından intihar ettiğine karar verilmişse de, yaygın kanı öldürüldüğü yönündedir.
4. 1878 - Kıbrıs’ın idaresinin geçici olarak Birleşik Krallık'a bırakıldığı "Kıbrıs Antlaşması" imzalandı. 16 Ağustos 1960 tarihine kadar sürecek olan ve Britanya Kıbrısı olarak adlandırılan idare kuruldu.
5. 1917 - Pulitzer Ödülleri ilk kez verilmeye başlandı.
6. 1936 - Fransa'da seçimleri sol kazandı. Halk Cephesi ittifakının lideri sosyalist Léon Blum Başbakan oldu.
7. 1937 - Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
8. 1939 - Türk-İngiliz müzakerelerini gerçekleştirecek olan, Kâzım Orbay başkanlığındaki askerî heyet Londra'ya gitti.
9. 1939 - Dr. Adnan Adıvar Paris'ten İstanbul'a döndü
10. 1940 - II. Dünya Savaşı: Alman güçleri Paris'e girdi. Şehri, ancak 10 gün sonra (14 Haziran 1940) tam olarak kontrol altına alabileceklerdir.
11. 1944 - II. Dünya Savaşı: Roma, Müttefikler'in eline geçti ve Mihver Devletleri'nin kaybettiği ilk başkent oldu.
12. 1944 - II. Dünya Savaşı sırasında Alman savaş gemileri, ticaret gemisi biçimine sokularak Boğazlar'dan geçiyordu. Birleşik Krallık bu durumu Türkiye nezdinde protesto etti.
13. 1946 - Juan Peron, Arjantin Cumhurbaşkanı oldu.
14. 1961 - ABD Başkanı John F. Kennedy ile SSCB Devlet Başkanı Nikita Kruşçev, Viyana'da bir araya geldi.
15. 1970 - "Altın Portakal" Sinema Ödülünü, baş rolünü Yılmaz Güney'in oynadığı Bir Çirkin Adam filmi kazandı.
16. 1972 - California Üniversitesi profesörlerinden siyah eylemci Angela Yvonne Davis, gizli örgüt kurmak, cinayet ve adam kaçırma suçlarından beraat etti. Jürinin bütün üyeleri beyazdı.
17. 1973 - ATM'nin (Bankamatik) patenti alındı.
18. 1973 - Yavuz Zırhlısı, Gölcük'te yapılan törenle Donanma'dan çıkarıldı.
19. 1974 - Uluslararası Hukukçular Komitesi, Uganda'da İdi Amin'in iktidarı ele geçirmesinden bu yana 250 bin kişinin öldürüldüğünü açıkladı.
20. 1980 - Türkiye'de 12 Eylül 1980 Darbesi'ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Haydar Saltık, hazırlanan "Bayrak Harekât Emri"ni Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren'e sundu.
21. 1981 - 12 Eylül Darbesi'nin 5. idamı: 11 Şubat 1980'de sol görüşlü avukat Erdal Aslan'ı öldüren sağ görüşlü militan Cevdet Karakaş, idam edildi.
22. 1986 - İzmir 9 Eylül Üniversitesi'nde bir kız öğrenci, Ramazan günü okula askılı elbiseyle geldiği gerekçesi ile, polis tarafından dövüldü.
23. 1989 - Polonya'da ilk serbest seçimler yapıldı. Seçimleri Dayanışma Sendikası kazandı.
24. 1989 - Tiananmen Meydanı Olayları: 15 Nisan'dan beri süregelen Pekin'deki Tiananmen Meydanı'ndaki rejim aleyhtarı göstericilere, Çin Halk Kurtuluş Ordusu müdahale etti. Çok sayıda gösterici katledildi, 7000'den fazla gösterici de yaralandı.
25. 1990 - Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP) resmen kuruldu.
26. 1992 - III. İzmir İktisat Kongresi toplandı.
27. 1995 - 12 Eylül döneminde kapatılmış olan Adalet Partisi yeniden kuruldu.
28. 1997 - Irak'ın kuzeyinde terör örgütü PKK'ya karşı yürütülen Çekiç Harekâtı'na katılan askerî bir helikopter, Zap Kampı yakınlarında düştü. Hakkâri'de görevli sekiz subay, iki astsubay ve bir er öldü.
29. 1998 - Karadeniz Ekonomik İşbirliğini (KEİ) uluslararası bir örgüte dönüştüren KEİ Şartı, 11 ülke tarafından Ukrayna'nın Yalta kentinde imzalandı.
30. 2001 - Gaffar Okkan suikastıyla ilgili olarak, Hizbullah mensubu biri kadın 10 kişi yakalandı.
31. 2006 - Peru'da başkanlık seçimlerinin ikinci turunda, sosyal demokrat Alan García zaferini ilan etti ve Alejandro Toledo'nun yerine Devlet Başkanı oldu.
32. 2009 - Rahşan Ecevit, kurucusu olduğu Demokratik Sol Parti'den istifa etti.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 4 Haziran tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1738 - III. George, İngiltere Kralı (ö. 1820)
2. 1753 - Johann Philipp Gabler, Alman protestan teolog ve ahit eleştirmeni (ö. 1826)
3. 1821 - Apollon Maykov, Rus şair (ö. 1897)
4. 1882 - John Bauer, İsveçli ressam (ö. 1918)
5. 1907 - Jean Chazal, Fransız hukukçu (ö. 1991)
6. 1915 - Azra Erhat, Türk yazar (ö. 1982)
7. 1918 - Pauline Phillips, Amerikalı radyocu ve aktivist (ö. 2013)
8. 1960
   • Roland Ratzenberger, Avusturyalı F1 yarışçısı (ö. 1994)
   • Bradley Walsh, İngiliz oyuncu, komedyen, şarkıcı, televizyon sunucusu ve eski profesyonel futbolcu
   • Åse Michaelsen, Norveçli siyasetçi
9. 1961
   • Ferenc Gyurcsány, Macar siyasetçi
   • Karin Konoval, Amerikalı oyuncu
10. 1962
    • Lindsay Frost, Amerikalı oyuncu
    • Ulisses Correia e Silva, Yeşil Burunlu siyasetçi
11. 1963 - Björn Kjellman, İsveçli aktör ve şarkıcı
12. 1964
    • Seyfi Doğanay, Türk halk ve arabesk müzik sanatçısı (ö. 2015)
    • Gia Carides, Avustralyalı oyuncu
    • Jordan Mechner, Amerikalı video oyunu programlayıcısı
13. 1966
    • Cecilia Bartoli, İtalyan mezzo-soprano opera sanatçısı
    • Vladimir Voyevodski, Rus-Amerikalı matematikçi (ö. 2017)
14. 1968
    • Rachel Griffiths, Avustralyalı oyuncu
    • Behmen Gülbarnejad, İranlı paralimpik bisiklet yarışçısı (ö. 2016)
    • Faizon Love, Amerikalı aktör ve komedyen
    • Ian Taylor, İngiliz futbolcu
15. 1969
    • Rob Huebel, Amerikalı aktör, komedyen ve yazar
    • Alfredo Versace, İtalyan Briç millî takımının başlıca oyuncularından biri
16. 1970
    • Devin the Dude, Amerikalı hip hop sanatçısı
    • Ekrem İmamoğlu, Türk iş insanı ve siyasetçi
    • Dave Pybus, İngiliz müzisyen
17. 1971 - Joseph Kabila, Kongo DC'nin Cumhurbaşkanı
18. 1972 - Stoja, Sırp pop-folk şarkıcısı
19. 1973 - Sonsee Neu, Alman oyuncu
20. 1974
    • Murat Başaran, Türk şarkıcı
    • Janette Husárová, Slovak profesyonel tenisçi
21. 1975
    • Angelina Jolie, Amerikalı aktris ve En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü sahibi
    • Russell Brand, İngiliz aktör, şarkıcı ve yazar
22. 1976 - Aleksey Navalni, Rus avukat, aktivist ve siyasetçi
23. 1977
    • Aslı Hünel, Türk sanat müziği sanatçısı
    • Alex Manninger, Avusturyalı kaleci
24. 1978
    • Ayşe Şule Bilgiç, Türk oyuncu ve senarist
    • Sulifou Faaloua, Amerikan Samoalı millî futbolcu
    • Deniz Gamze Ergüven, Türk asıllı Fransız yönetmen ve senarist
25. 1979
    • Naohiro Takahara, Japon millî futbolcu
    • Daniel Vickerman, Avustralyalı profesyonel rugby oyuncusu (ö. 2017)
26. 1980
    • Pontus Farnerud, İsveçli millî futbolcu
    • Tuğba Özerk, Türk şarkıcı, söz yazarı ve yapımcı
27. 1981
    • Gary Taylor-Fletcher, İngiliz eski futbolcu ve teknik direktör
    • Mike Hall, Britanyalı bisiklet yarışçısı (ö. 2017)
    • T. J. Miller, Amerikalı komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı
    • Giourkas Seitaridis, Yunan futbolcu
28. 1982
    • Matthew Gilks, İskoç millî futbolcu
    • Abel Kirui, Kenyalı uzun mesafeci
29. 1983
    • David Cerrajería, İspanyol futbolcu
    • Emmanuel Eboué, Fildişi Sahilli futbolcu (2011-2015 arası Galatasaray oyuncusu)
    • Koffi Ndri Romaric, Fildişi Sahilli millî futbolcu
    • Serhat Teoman, Türk oyuncu
30. 1984
    • Henri Bedimo, Kamerunlu eski millî futbolcu
    • Milko Bjelica, Sırp basketbolcu
    • Hernán Darío Pellerano, Arjantinli futbolcu
    • Raphael Ragucci, Avusturyalı rapçi
31. 1985
    • Anna-Lena Groenefeld, Alman tenisçi
    • Evan Lysacek, Amerikalı buz patenci
    • Bar Refaeli, İsrailli top model
    • Lukas Podolski, Polonya asıllı Alman futbolcu
    • Yevgeniy Ustyugov, Rus biatlet
32. 1986
    • Franco Arizala, Kolombiyalı futbolcu
    • Park Yoochun, Koreli şarkıcı, yazar, besteci ve oyuncu
    • Fahriye Evcen, Türk oyuncu
33. 1987 - Kerem Bürsin, Türk oyuncu
34. 1988
    • Tjaronn Chery, Hollandalı futbolcu
    • Ryota Nagaki, Japon futbolcu
    • Lucas Pratto, Arjantinli futbolcu
35. 1988
    • Paweł Fajdek, Polonyalı atlet
36. 1989 - Silviu Lung Jr., Rumen millî futbolcu
37. 1990
    • Reginaldo Faife, Mozambikli futbolcu
    • Andrew Lawrence, Büyük Britanyalı profesyonel basketbolcu
    • Greg Monroe, Amerikalı profesyonel basketbolcu
    • Jess Moskaluke, Kanadalı country pop şarkıcısı
    • Evan Spiegel, Amerikalı internet girişimcisi
38. 1991 - Lorenzo Insigne, İtalyan futbolcu
39. 1992 - Dino Jelusic, Hırvat şarkıcı
40. 1993 - Juan Iturbe, Paraguaylı futbolcu
41. 1994
    • Wilmer Azofeifa, Kosta Rikalı millî futbolcu
    • Valentin Lavigne, Fransız futbolcu
    • Tiaguinho, Brezilyalı eski futbolcu (ö. 2016)
42. 1995
    • Jhon Murillo, Venezuelalı millî futbolcu
    • Uygar Mert Zeybek, Türk futbolcu
43. 1996
    • Maria Bakalova, Bulgar oyuncu
    • Dion Cools, Belçikalı futbolcu
44. 1998 - Robert Gumny, Polonyalı milli futbolcu
45. 1999
    • Kim So-Hyun, Güney Koreli oyuncu
    • Aryan Tari, Norveçli satranç büyükustası
    • Fıratcan Üzüm, Türk futbolcu
46. 2001 - Takefusa Kubo, Japon millî futbolcu

Ölümler

Bu yazımızda 4 Haziran tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 756 - Shōmu, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 45. imparatoru (d. 701)
2. 822 - Saichō, Japon Budist keşiş (d. 767)
3. 956 - III. Muhammet, Şirvanşahlar Devleti'nin 7. şahı ve Şirvanşah I. Ahmet Mezyed'in babası
4. 1039 - II. Konrad, Kutsal Roma İmparatoru (d.~ 990)
5. 1086 - Kutalmışoğlu Süleyman Şah, Anadolu Selçuklu Devleti'nin kurucusu (d. ?)
6. 1135 - Huizong, Çin imparatoru (d. 1082)
7. 1246 - Isabella, İngiltere Kraliçesi idi (d. 1186)
8. 1742 - Guido Grandi, İtalyan matematikçi (d. 1671)
9. 1798 - Giacomo Casanova, İtalyan yazar (d. 1725)
10. 1809 - Nikolaj Abraham Abildgaard, Danimarkalı ressam (d. 1743)
11. 1830 - Antonio José de Sucre, Bolivya'nın ikinci devlet başkanı (d. 1795)
12. 1838 - Anselme Gaëtan Desmarest, Fransız zoolog ve yazar (d. 1784)
13. 1872 - Johan Rudolph Thorbecke, Hollandalı politikacı ve liberal devlet adamı (d. 1798)
14. 1875 - Eduard Mörike, Alman Lüteriyen pastörü ve şair (d. 1804)
15. 1876 - Abdülaziz, Osmanlı'nın 32. Padişahı (d. 1830)
16. 1931 - Şerif Hüseyin, Arap lider, Mekke Şerifi ve Hicaz Kralı (d. 1852)
17. 1933 - Ahmet Haşim, Türk şair (d. 1884)
18. 1941 - II. Wilhelm, Alman (Prusya) İmparatoru (d. 1859)
19. 1946 - Sándor Simonyi-Semadam, Macar Başbakanı (d. 1864)
20. 1949 - Maurice Blondel, Fransız düşünür (d. 1861)
21. 1953 - Alwin Mittasch, Alman kimyager ve bilim tarihçisi (d. 1869)
22. 1961 - William Astbury, İngiliz fizikçi ve moleküler biyolog (d. 1898)
23. 1968 - Dorothy Gish, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1898)
24. 1973 - Fikret Adil, Türk yazar, gazeteci ve çevirmen (d. 1901)
25. 1979 - Randy Smith, Amerikalı eski profesyonel basketbolcu (d. 1948)
26. 1994 - Roberto Burle Marx, Brezilyalı peyzaj mimarı (d. 1909)
27. 1994 - Massimo Troisi, İtalyan aktör (d. 1953)
28. 1996 - Bob Flanagan, Amerikalı performans sanatçısı, komedyen, yazar, şair ve müzisyen (d. 1952)
29. 2000 - Takashi Kano, Japon eski millî futbolcu (d. 1920)
30. 2001 - Dipendra Bir Bikram Şah, Nepal eski kralı (d. 1971)
31. 2008 - Agata Mróz-Olszewska, Polonyalı voleybolcu (d. 1982)
32. 2009 - Şadan Kâmil, Türk film yönetmeni, senarist ve görüntü yönetmeni (d. 1917)
33. 2010 - David Markson, Amerikalı yazar (d. 1927)
34. 2010 - John Wooden, Eski Amerikalı basketbol oyuncusu (d. 1910)
35. 2012 - Herbert Reed, Amerikalı şarkıcı ve müzisyen (d.1928)
36. 2013 - Joey Covington, Amerikalı baterist ve müzisyen (d. 1945)
37. 2014 - Walter Winkler, Polonyalı futbolcu (d. 1943)
38. 2016 - Gil Bartosh, Eski Amerikan futbolcusu ve çalıştırıcısı (d. 1930)
39. 2016 - Erich Linemayr, Avusturyalı emekli futbol hakemi (d. 1933)
40. 2016 - Carmen Pereira, Gine-Bissaulu siyasetçi (d. 1937)
41. 2017 - Juan Goytisolo, İspanyol şair, deneme yazarı ve romancı (d. 1931)
42. 2017 - David Nicholls, İngiliz at yarışçısı ve çalıştırıcı (d. 1956)
43. 2017 - Roger Smith, Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve senarist (d. 1932)
44. 2018 - Georgann Johnson, Amerikalı tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1926)
45. 2018 - Canel Konvur, Türk voleybolcu ve atlet (d. 1939)
46. 2018 - C.M. Newton, Amerikalı eski basketbol oyuncusu ve antrenör (d. 1930)
47. 2019 - Keith Birdsong, Amerikalı ressam ve grafik sanatçısı (d. 1954)
48. 2019 - Linda Collins-Smith, Amerikalı iş insanı ve siyasetçi (d. 1962)
49. 2019 - Lennart Johansson, UEFA'nın 1990'dan 2007'ye kadarki isveçli başkanı (d. 1929)
50. 2019 - Nechama Rivlin, İsrail first ladysi ve akademisyen (d. 1945)
51. 2020 - Marcello Abbado, İtalyan besteci, akademisyen, orkestra şefi ve piyanist (d. 1926)
52. 2020 - Fabiana Anastácio Nascimento, Brezilyalı gospel şarkıcısı (d. 1975)
53. 2020 - Milena Benini, Hırvat bilimkurgu yazarı ve çevirmen (d. 1966)
54. 2020 - Basu Chatterjee, Hint film yönetmeni ve senarist (d. 1930)
55. 2020 - Rupert Neville Hine, İngiliz müzisyen, söz yazarı ve albüm yapımcısı (d. 1947)
56. 2020 - Dulce Nunes, Brezilyalı aktris ve şarkıcı-söz yazarı (d. 1929)
57. 2020 - Pete Rademacher, Amerikalı ağır sıklet boksörü (d. 1928)
58. 2020 - Antonio Rodríguez de las Heras, İspanyol tarihçi, profesör (d. 1947)
59. 2020 - Bixente Serrano Izco, İspanyol tarihçi ve siyasetçi (d. 1948)
60. 2021 - Karla Burns, Amerikalı opera sanatçısı ve aktris (d. 1954)
61. 2021 - Douglas S. Cramer, Amerikalı televizyon yapımcısı (d. 1931)
62. 2021 - Loris Dominissini, İtalyan eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1961)
63. 2021 - Richard Ernst, İsviçreli kimyager ve fizikçi (d. 1933)
64. 2021 - Barbara Mertens, Belçikalı gazeteci, radyocu ve televizyon sunucusu (d. 1968)
65. 2021 - Clarence Williams III, Amerikalı oyuncu (d. 1939)
66. 2022 - Isaac Berger, Amerikalı halterci (d. 1936)
67. 2022 - Prayar Gopalakrishnan, Hint siyasetçi (d. 1949)
68. 2022 - Goran Sanković, Sloven futbolcu (d. 1979)