Tarihte Bugün: 25 Aralıkta ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Özel ve Önemli Günler

25 Aralık tarihi toplumlar ve kültürler için farklı anlamlar taşır. 25 Aralıkta kutlanan özel ve önemli günler hakkında bilgi almak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

1. Noel (Doğuş Bayramı)

Önemli Olaylar
 

25 Aralık tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 25 Aralıkta Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 336 - İlk Noel kutlaması, Roma'da yapıldı.
2. 1522 - Rodos, Osmanlı egemenliğine girdi.
3. 1638 - Osmanlı Ordusu, Bağdat'a girdi.
4. 1683 - II. Viyana Kuşatmasının başarısızlıkla sonuçlanması üzerine, Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, boğularak idam edildi.
5. 1809 - Amerikalı doktor Ephraim McDowell, kliniğine hamileyim diyerek gelen Jane Todd Crawford'un, yumurtalığından 10 kiloluk tümor aldı. Bu, ilk başarılı alt karın ameliyatı olarak tarihe geçti. Crawford, 21 yıl daha yaşadı.
6. 1921 - Gaziantep'in Fransız işgalinden kurtuluşu
7. 1922 - TBMM’nin gizli oturumunda, Başbakan H. Rauf Orbay’ın Lozan Konferansı hakkındaki açıklamaları ve görüşmeleri yapıldı.
8. 1926 - Japon İmparatoru Taişo'nun ölümü üzerine, oğlu Hirohito İmparator oldu.
9. 1932 - Çin'in Guangzhou bölgesinde 7,6 şiddetinde deprem: 70.000 kişi öldü.
10. 1952 - Said-i Nursi'nin yargılanmasına başlandı.
11. 1963 - Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı kuruldu.
12. 1963 - Kıbrıs'ta Kıbrıs Mücadelesi Ulusal Örgütü EOKA, Ada'nın her yanında Türklere karşı saldırılar düzenledi. Çok sayıda Kıbrıslı Türk öldü. Türkiye savaş uçakları, Kıbrıs üzerinde uçuşlar yaptı.
13. 1972 - Nikaragua'daki depremde 10 bin kişi öldü.
14. 1976 - Hac'dan dönerken gemilerinin batması sonucu 100 kişi öldü.
15. 1989 - Romanya Devlet Başkanı Nikolay Çavuşesku ve eşi Elena Çavuşesku idam edildi. Çavuşesku çifti olağanüstü bir mahkemede yargılanmışlardı.
16. 1990 - Tim Berners-Lee; HTML ve World Wide Web'in temellerini attı. İlk defa iki bilgisayar arasında hypertext teknolojisi kullanılarak sunucu bağlantısı gerçekleştirildi.
17. 1991 - Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği başkanlığı görevinden istifa etti. Ülke ertesi gün resmen dağıldı.
18. 1991 - PKK militanları, İstanbul Bakırköy'de Çetinkaya Mağazalarına molotofkokteyli attı. Çıkan yangında 11 kişi öldü.
19. 2000 - Rusya Başkanı Vladimir Putin, Sovyetler Birliği Marşı'nın üzerine Aleksandr Aleksandrov tarafından yeni yazılan sözlerle hazırlanan yeni Rusya Ulusal Marşı'nın kabulü üzerine yasayı imzaladı.
20. 2021 - James Webb Uzay Teleskopu, Ariane 5 roketiyle kalkış yaptı.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 25 Aralık tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1081 
2. 1250 - IV. İoannis, İznik İmparatoru (ö. 1305)
3. 1617 - Jean de Coligny-Saligny, Fransız soylu ve ordu komutanı (ö. 1686)
4. 1717 - VI. Pius, Papa (ö. 1799)
5. 1720 - Anna Maria Pertl Mozart, Wolfgang Amadeus Mozart'ın ve Maria Anna Mozart'ın annesi (ö. 1778)
6. 1724 - John Michell, İngiliz doğa filozofu ve papaz (ö. 1793)
7. 1730 - Noël Martin Joseph de Necker, Belçikalı doktor ve botanikçi (ö. 1793)
8. 1763 - Claude Chappe, Fransız bilim insanı (ö. 1805)
9. 1787 - Akif Paşa, Osmanlı devlet adamı, şair ve yazar (ö. 1845)
10. 1837 - Cosima Wagner, Alman piyanist ve besteci (ö. 1930)
11. 1849 - Nogi Maresuke, Japon İmparatorluk Ordusunda general (ö. 1912)
12. 1852 - Lionel Royer, Fransız ressam (ö. 1926)
13. 1859 - Colin H. Campbell, Kanadalı politikacı (ö. 1914)
14. 1869 - Emir Şekib Arslan, Lübnanlı yazar, politikacı ve fikir adamı (ö. 1946)
15. 1870 - Helena Rubinstein, Polonyalı-Yahudi asıllı Amerikalı iş insanı (ö. 1965)
16. 1876 - Muhammed Ali Cinnah, Pakistan'ın kurucusu (ö. 1948)
17. 1876 - Adolf Windaus, Alman kimyager (ö. 1959)
18. 1878 - Louis Chevrolet, İsviçreli Amerikan yarış arabası sürücüsü ve İş insanı (ö. 1941)
19. 1878 - Joseph M. Schenck, Rus asıllı Amerikalı film stüdyosu yöneticisi (ö. 1961)
20. 1883 - Hugo Bergmann, İsrailli filozof (ö. 1975)
21. 1885 - James Ewing, Amerikalı patolog (ö. 1943)
22. 1886 - Kid Ory, Amerikalı Caz Tromboncusu ve grup lideri (ö. 1973)
23. 1887 - Conrad Hilton, Amerikalı iş insanı (ö. 1979)
24. 1890 - Mustafa Çokay, Türkistan Alaş Orda hükûmetinin üyesi, gazeteci ve yazar (ö. 1941)
25. 1893 - Harry Stenqvist, İsveçli bisikletçi (ö. 1968)
26. 1896 - Hermann Jónasson, İzlanda Başbakanı (ö. 1976)
27. 1899 - Humphrey Bogart, Amerikalı oyuncu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 1957)
28. 1901 - Hans Rehberg, Amerikalı milyarder iş insanı, yatırımcı, sivil lider ve hayırsever (ö. 1963)
29. 1904 - Gerhard Herzberg, Alman asıllı Kanadalı fizikçi ve fiziksel kimyager (ö. 1999)
30. 1904 - Étienne Mattler, Fransız eski millî futbolcu (ö. 1986)
31. 1905 - Selahattin Batu, Türk veteriner hekim, akademisyen, siyasetçi ve edebiyatçı (ö. 1973)
32. 1905 - Muzaffer Kuşakçıoğlu, Türk siyasetçi (ö. 1978)
33. 1906 - Ernst Ruska, Alman fizikçi (ö. 1988)
34. 1908 - Quentin Crisp, Britanyalı yazar, hikâyeci ve aktör (ö. 1999)
35. 1908 - Yaşar Nabi Nayır, Türk yazar (ö. 1981)
36. 1910 - Elevter Andronikaşvili, Gürcü fizikçi (ö. 1989)
37. 1911 - Louise Bourgeois, Fransız heykeltıraş (ö. 2010)
38. 1911 - Emil Konopinski, Amerikalı çekirdek bilimci (ö. 1990)
39. 1913 - Tony Martin, Amerikalı şarkıcı ve sinema oyuncusu (ö. 2012)
40. 1913 - George Koval, Amerikalı casus, bilim insanı, kandidat (ö. 2006)
41. 1916 - Ahmed Bin Bella, Cezayir'in ilk Devlet Başkanı (ö. 2012)
42. 1917 - Nermin Erdentuğ, Türk antropolog (ö. 2000)
43. 1918 - Enver Sedat, Mısır Cumhurbaşkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1981)
44. 1918 - Henry Hillman, Amerikalı milyarder iş insanı, yatırımcı, sivil lider ve hayırsever (ö. 2017)
45. 1919 - Fikret Kırcan, Türk eski futbolcu ve yönetici (ö. 2014)
46. 1923 - Yusuf Nalkesen, Türk bestekâr (ö. 2003)
47. 1925 - Carlos Castaneda, Peru doğumlu Amerikalı yazar (ö. 1998)
48. 1925 - Pembe Marmara, Kıbrıs Türkü şair (ö. 1984)
49. 1927 - Ram Narayan, Hint müzisyen
50. 1927 - Nijat Özön, Türk dilci, sinema tarihçisi ve çevirmen (ö. 2010)
51. 1932 - Mustafa Sağyaşar, Türk sanat müziği sanatçısı ve koro şefi
52. 1933 - Joachim Meisner, Alman kardinal Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı piskopos
53. 1938 - Emil Brumaru, Rumen şair ve yazar (ö. 2019)
54. 1943 - Hanna Schygulla, Alman oyuncu
55. 1949 - Mustafa Cengiz, Türk iş insanı, spor yöneticisi, eski bürokrat ve 37. Galatasaray Başkanı (ö. 2021)
56. 1950 - Alaattin Yüksel, Türk girişimci ve siyasetçi
57. 1951 - Aleksandr Şohin, Rus iş insanı
58. 1952 - Desirelessi Fransız şarkıcı ve müzisyen
59. 1954 - Annie Lennox, İskoç şarkıcı
60. 1958 - Alannah Myles, Kanadalı şarkıcı
61. 1959 - Michael P. Anderson, ABD Hava Kuvvetleri memuru ve NASA astronotu (ö. 2003)
62. 1960 - Ebubekir Sifil, Türk akademisyen, ilahiyatçı ve yazar
63. 1961 - Ales Debeljak, Sloven yazar (ö. 2016)
64. 1971 - Dido, Britanyalı pop şarkıcısı
65. 1971 - Justin Trudeau, Kanadalı siyasetçi ve Kanada'nın 23. Başbakanı
66. 1974 - Rober Hatemo, Türk şarkıcı
67. 1976 - Armin van Buuren, Hollandalı DJ
68. 1976 - Tuomas Holopainen, Finlandiyalı müzisyen
69. 1977 - Ayşegül Baklacı, Türk atlet
70. 1977 - Ali Tandoğan, Türk futbolcu
71. 1979 - Ferman Akgül, Türk söz yazarı, besteci, müzisyen ve rock grubu maNga'nın solisti
72. 1979 - Sinan Kaynakçı, Türk şarkıcı, besteci ve söz yazarı
73. 1987 - Ceyhun Gülselam, Türk millî futbolcu
74. 1993 - Hamide Kurt, kısa mesafe koşucusu Türk paralimpik atlet
75. 1994 - Orlando Mosquera, Panamalı milli futbolcu
76. 1996 - Emiliano Buendía, Arjantinli futbolcu

Ölümler

Bu yazımızda 25 Aralık tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 795 - I. Hadrianus, 1 Şubat 772'den 25 Aralık 795 tarihindeki ölümüne dek papalık yaptı (d. 772)
2. 1554 - Pedro de Valdivia, İspanyol konkistador ve Şili'nin ilk valisi (d. 1500)
3. 1605 - Marino Grimani, Venedik Cumhuriyetinin 89'uncu dükası (d. 1532)
4. 1652 - Alonso de Sandoval, Kolombiya'da bir İspanyol Cizvit rahip ve misyonerdi (d. 1576)
5. 1683 - Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, Osmanlı Sadrazamı (idam edildi) (d. 1634/1635)
6. 1824 - Barbara von Krüdener, Rus okültisti (d. 1764)
7. 1853 - Joseph von Radowitz, Prusyalı muhafazakâr devlet adamı, diplomat ve general (d. 1797)
8. 1878 - Anna Claypoole Peale, Amerikalı ressam (d. 1791)
9. 1909 - Richard Bowdler Sharpe, İngiliz zoolog ve ornitolog (d. 1847)
10. 1921 - Vladimir Korolenko, Rus ve Ukraynalı kısa öykü yazarı, gazeteci, insan hakları savunucusu (d. 1853)
11. 1926 - Taişo, Japon imparatoru (d. 1879)
12. 1933 - Refet Topçuoğlu, Türk siyasetçi (d. 1872)
13. 1933 - Ahmet Hamdi Altıok, Türk siyasetçi (d. 1878)
14. 1938 - Karel Čapek, Çekoslovak yazar (d. 1890)
15. 1942 - Adolf Mayer, Alman ziraat kimyageri (d. 1843)
16. 1948 - Pompeu Fabra, İspanyol mühendis ve gramerçi (d. 1868)
17. 1949 - Leon Schlesinger, Amerikalı film yapımcısı (d. 1884)
18. 1950 - İsmail Şükrü Çelikalay, Türk din adamı ve siyasetçi (d. 1876)
19. 1956 - Robert Walser, Alman asıllı İsviçreli yazar (d. 1878)
20. 1961 - Otto Loewi, Almanya doğumlu farmakolog (d. 1873)
21. 1963 - Tristan Tzara, Rumen asıllı Fransız şair ve yazar (d. 1896)
22. 1973 - İsmet İnönü, Türkiye'nin 2. Cumhurbaşkanı (d. 1884)
23. 1977 - Charlie Chaplin (Şarlo), İngiliz sinema yönetmeni, oyuncu, yazar ve komedyen (d. 1889)
24. 1979 - Joan Blondell, Amerikalı oyuncu (d. 1906)
25. 1983 - Joan Miró, Katalan ressam (d. 1893)
26. 1988 - Shōhei Ōoka, Japon romancı, edebiyat eleştirmeni ve Fransız Edebiyatı çevirmeni (d. 1909)
27. 1989 - Nikolay Çavuşesku, Romanya Devlet Başkanı (idam edildi) (d. 1918)
28. 1989 - Elena Çavuşesku, Romanya Başbakan Yardımcısı (idam edildi) (d. 1916)
29. 1995 - Emmanuel Levinas, Litvanya kökenli Fransız filozof (d. 1906)
30. 1995 - Dean Martin, Amerikalı şarkıcı ve sinema oyuncusu (d. 1917)
31. 1997 - Denver Pyle, Amerikalı aktör, iş insanı ve yönetmen (d. 1920)
32. 2000 - Willard Van Orman Quine, Amerikalı filozof ve mantıkçı (d. 1908)
33. 2005 - Birgit Nilsson, İsveçli dramatik soprano (d. 1918)
34. 2006 - James Brown, Amerikalı şarkıcı (d. 1933)
35. 2008 - Eartha Kitt, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu (d. 1927)
36. 2010 - Carlos Andres Perez, Venezuelalı siyasetçi (d. 1922)
37. 2012 - Şerafettin Elçi, Türk siyasetçi (d. 1938)
38. 2013 - Adnan Şenses, Türk besteci, söz yazarı oyuncu ve Türk Sanat Müziği şarkıcısı (d. 1935)
39. 2014 - Alberta Adams, Amerikalı caz ve blues şarkıcısı (d. 1917)
40. 2015 - Zehran Alluş, Suriyeli muhalif asker ve siyasetçi (d. 1971)
41. 2015 - Karen Friesicke, Alman oyuncu ve komedyen (d. 1962)
42. 2016 - Yelizaveta Glinka, Rus kadın doktor ve insan hakları aktivisti (d. 1962)
43. 2016 - Anton Gubankov, Rus gazeteci, sivil hakları savunucusu ve TV programcısı (d. 1965)
44. 2016 - Valeri Halilov, Rus askeri orkestra şefi ve bestecisi (d. 1952)
45. 2016 - George Michael, İngiliz şarkıcı ve söz yazarı (d. 1963)
46. 2016 - Vera Rubin, Amerikalı astronom (d. 1928)
47. 2017 - Larry Libertore, Eski Amerikan futbolcusu ve siyasetçi (d. 1939)
48. 2017 - Carlos Stohr, Çek Cumhuriyeti doğumlu Venezuelalı ressam (d. 1931)
49. 2018 - Álex Figueroa, Şilili siyasetçi ve fizikçi (d. 1961)
50. 2018 - Nancy Roman, Amerikalı astronom ve bilim insanı (d. 1925)
51. 2018 - Sigi Schmid, Alman-Amerikalı antrenör ve teknik direktör (d. 1953)
52. 2019 - Ari Behn, Danimarka doğumlu Norveçli yazar (d. 1972)
53. 2019 - Táňa Fischerová, Çek oyuncu, yazar, televizyon sunucusu, siyasetçi ve insan hakları aktivisti (d. 1947)
54. 2019 - Mahmut Gareyev, Sovyet-Rus Ordusu askeri generali, tarihçi ve bilim insanı (d. 1923)
55. 2020 - İvan Bogdan, Sovyet-Ukraynalı güreşçi (d. 1928)
56. 2020 - Soumaïla Cissé, Malili siyasetçi (d. 1949)
57. 2020 - Anil Nedumangad, Hint oyuncu ve televizyon sunucusu (d. 1972)
58. 2020 - Engin Nurşani, Türk Sanat Müziği şarkıcısı (d. 1984)
59. 2020 - Barbara Ellen Rose, Amerikalı sanat tarihçisi, eleştirmen, akademisyen ve film yapımcısı (d. 1936)
60. 2020 - Maksim Tsıhalka, Beyaz Rus millî futbolcu (d. 1983)