Tarihte Bugün: 29 Mayıs'da ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Önemli Olaylar

29 Mayıs tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 29 Mayıs'da Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1453 - Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'u fethederek Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu'nu sona erdirdi. Birçok tarihçi için İstanbul'un Fethi, Orta Çağ'ın sonudur.
2. 1807 - Kabakçı Mustafa ayaklanmasında, isyancılar Şehzade Mustafa ve Mahmut'un kendilerine teslimini istedi. Sultan III. Selim tahttan indirildi, IV. Mustafa tahta çıktı.
3. 1848 - Wisconsin, 30. eyalet olarak ABD'ye katıldı.
4. 1867 - Avusturya-Macaristan İmparatorluğu kuruldu.
5. 1913 - Igor Stravinsky'nin Le Sacre du Printemps (Bahar Ayini) adlı balesi ilk kez Paris'te sahnelendi.
6. 1914 - Kanada yolcu gemisi "RMS Empress of Ireland", Saint Lawrence Körfezi'nde battı, 1024 yolcu boğularak öldü.
7. 1927 - Ankara-Kayseri Demiryolu, İsmet Paşa tarafından açıldı.
8. 1936 - Türk bayrağı hakkında kanun, TBMM'de kabul edildi.
9. 1937 - Türkiye ile Fransa arasında "Sancak"ın (Hatay) "Tamamiyet-i Mülkiyesini Tekeffül eden Antlaşma" ile "Türkiye - Suriye Hududunun Teminine dair Antlaşma" ve "Müşterek Beyanname ve Beyannameye bağlı Protokol" Cenevre'de imzalandı.
10. 1939 - CHP 5. Kurultayı Ankara'da toplandı.
11. 1942 - Adolf Hitler, Propaganda Bakanı Joseph Goebbels'in tavsiyesiyle, işgal altındaki Paris'te yaşayan tüm Yahudilerin sol göğüslerine sarı bir yıldız takmalarını emretti.
12. 1953 - Yeni Zelandalı dağcı Edmund Hillary ile Nepalli şerpa Tenzing Norgay, Everest'e çıkan ilk insanlar oldu.
13. 1954 - Bilderberg Toplantıları'nın ilki yapıldı.
14. 1958 - Sovyetler Birliği'nde Sınır Askeri Günü kutlanmaya başlandı. Günümüzde Rusya, Belarus, Ukrayna, Kırgızistan, Tacikistan gibi ülkelerde hâlen kutlanmaktadır.
15. 1963 - Pakistan'ın doğusunda çıkan kasırgada 10 bin kişi öldü.
16. 1968 - Mayıs ayaklanması sürüyor. Genel Emek Konfederasyonu'nun (CGT) çağrısına uyan yüz binlerce işçi Paris sokaklarına döküldü.
17. 1971 - Prof. Sadun Aren, Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) Genel Başkanı Fakir Baykurt ve Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Behice Boran tutuklandı.
18. 1974 - Deniz Kuvvetlerine ait Çandarlı harita gemisi, savaş gemileri eşliğinde Ege Denizi'nde petrol arama araştırması yapmak üzere Beykoz'dan hareket etti.
19. 1977 - CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, İzmir Çiğli Havaalanı'nda bulunduğu sırada, bir silahtan çıkan mermi, CHP'li Mehmet İsvan'ın yaralanmasına yol açtı. Merminin, bir polis memurunun ateş alan gaz tüfeğinden çıktığı açıklandı.
20. 1979 - Rodezya'nın ilk siyah Başbakanı Abel Muzorewa göreve başladı.
21. 1980 - Çorum Olayları: MHP'liler, Genel Başkan Yardımcısı Gün Sazak'ın öldürülmesini Çorum'da protesto ettiler. Olaylar, 2 Temmuz'da sokağa çıkma yasağı konulmasına rağmen, aralıklarla 6 Temmuz'a kadar sürdü. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, 8 Temmuz'da Çorum'a geldi. Olaylar yatıştıktan sonra kentin değişik yerlerinde 48 ceset bulundu.
22. 1985 - İstanbul Boğazı'nda ikinci boğaz köprüsünün (Fatih Sultan Mehmet) temeli atıldı.
23. 1985 - Heysel Faciası: Şampiyon Kulüpler Kupası finali için Liverpool - Juventus maçının yapıldığı Belçika'nın Heysel Stadı'nda çıkan olaylarda 39 kişi öldü, 350 kişi de yaralandı.
24. 1988 - İstanbul Boğazı, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nün yapımı tamamlandı.
25. 1990 - Sovyetler Birliği'nde, radikal reformcu Boris Yeltsin, Rusya Yüksek Sovyeti Başkanlığı'na seçildi.
26. 1993 - Solingen Faciası: Almanya'nın Solingen şehrinde Türklerin yaşadığı bir evin kundaklanması sonucu 5 kişi yaşamını yitirdi, 2 kişi de yaralandı.
27. 2005 - Susurluk davası sırasında açığa alınan eski polis memurlarından Oğuz Yorulmaz, Bursa'da bir barda öldürüldü.
28. 2010 - 55. Eurovision Şarkı Yarışması finali Norveç'in başkenti Oslo'da yapıldı. Kazanan, 246 puanla Lena Meyer-Landrut'un Satellite şarkısıyla katıldığı Almanya oldu.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 29 Mayıs tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1489 - Mimar Sinan, Türk mimar (ö. 1588)
2. 1794 - Antoine Bussy, Fransız kimyager (ö. 1882)
3. 1860 - Isaac Albéniz, İspanyol besteci ve piyanist (ö. 1909)
4. 1868 - Abdülmecid Efendi, son Osmanlı halifesi (ö. 1944)
5. 1887 - Müfit Ratip, Türk oyun yazarı ve çevirmen (ö. 1920)
6. 1903 - Bob Hope, Amerikalı komedyen (ö. 2003)
7. 1904 - Gregg Toland, Amerikalı görüntü yönetmeni (ö. 1948)
8. 1917 - John F. Kennedy, ABD'nin 35. Başkanı ve Pulitzer Ödülü sahibi (ö. 1963)
9. 1920 - John Harsanyi, Amerikalı ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (ö. 2000)
10. 1922 - Iannis Xenakis, Yunan besteci (ö. 2001)
11. 1926 - Abdoulaye Wade, Senegal’in üçüncü Cumhurbaşkanı
12. 1929 - Abdullah Baştürk, Türk sendikacı ve DİSK Genel Başkanı (ö. 1991)
13. 1929 - Korkut Özal, Türk siyasetçi (ö. 2016)
14. 1938 - Şule Yüksel Şenler, Türk yazar
15. 1941 - Bob Simon, Amerikalı gazeteci ve haber spikeri (ö. 2015)
16. 1945 - Aydın Tansel, Türk şarkıcı, besteci ve müzisyen (ö. 2016)
17. 1946 - Héctor Yazalde, Arjantinli eski millî futbolcu (ö. 1997)
18. 1948 - Nick Mancuso, İtalyan kökenli Kanadalı oyuncu
19. 1948 - Marianne Pitzen, Alman sanatçı ve müze yöneticisi
20. 1949 - Brian Kidd, İngiliz futbolcu, futbol antrenörü ve teknik direktör
21. 1949 - Francis Rossi, İngiliz müzisyen
22. 1953 - Danny Elfman, Amerikalı film müziği bestecisi
23. 1955 - John Hinckley Jr., Amerikalı suçlu
24. 1956 - La Toya Jackson, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu (Michael Jackson'ın ablası)
25. 1957 - Ted Levine, Amerikalı dizi ve sinema oyuncusu
26. 1957 - Muhsin Mahmelbaf, İranlı yönetmen, senarist, film editörü ve film yapımcısı
27. 1958 - Annette Bening, Amerikalı oyuncu
28. 1959 - Rupert Everett, İngiliz oyuncu
29. 1959 - Roland Koch, İsviçreli aktör
30. 1961 - Melissa Etheridge, Amerikalı şarkıcı ve müzisyen
31. 1963 - Blaze Bayley, İngiliz şarkıcı
32. 1963 - Ukyo Katayama, Formula 1'de altı sezon boyunca yarışmasıyla Japon yarışçı
33. 1965 - Yaya Aubameyang, Gabonlu millî futbolcu
34. 1967 - Noel Gallagher, İngiliz müzisyen
35. 1967 - Heidi Mohr, Alman profesyonel futbolcu (ö. 2019)
36. 1969 - Acun Ilıcalı, Türk yapımcı, sunucu ve medya patronu
37. 1970 - Roberto Di Matteo, İtalyan teknik direktör ve eski futbolcu
38. 1970 - Brian Turk, Amerikalı oyuncu
39. 1973 - Anthony Azizi, Amerikalı dizi oyuncusu
40. 1973 - Alpay Özalan, Türk futbolcu
41. 1975 - Melanie Brown, İngiliz televizyon karakteri, şarkıcısı ve aktris
42. 1975 - David Burtka, Amerikalı oyuncu
43. 1976 - Gülşen, Türk şarkıcı, besteci ve söz yazarı
44. 1976 - Hakan Günday, Türk yazar
45. 1977 - Massimo Ambrosini, İtalyan eski fubtolcu
46. 1977 - Marco Cassetti, İtalyan millî futbolcu
47. 1979 - Arne Friedrich, Alman futbolcu
48. 1980 - Petek Dinçöz, Türk şarkıcı, manken, oyuncu ve sunucu
49. 1981 - Andrey Arşavin, Rus futbolcu
50. 1982 - Ana Beatriz Barros, Brezilyalı süper model
51. 1982 - Elyas M'Barek, Alman oyuncu
52. 1982 - Nataliya Dobrinska, Ukraynalı heptatlet
53. 1983 - Alberto Medina, Meksikalı futbolcu
54. 1984 - Carmelo Anthony, Amerikalı basketbolcu
55. 1985 - Hernanes, Brezilyalı futbolcu
56. 1987 - Taner Arı, Avusturyalı Türk futbolcu
57. 1988 - Daria Kinzer, Hırvat şarkıcı ve söz yazarı
58. 1988 - Muaz el-Kesasibe, Ürdünlü savaş pilotu (ö. 2015)
59. 1989 - Riley Keough, Amerikalı oyuncu ve model
60. 1993 - Richard Carapaz, Ekvadorlu yol bisikleti yarışçısı
61. 1995 - Nicolas Pépé, Nijeryalı millî futbolcu
62. 1998 - Markelle Fultz, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusudur
63. 1998 - Felix Passlack, Alman futbolcu
64. 1999 - Park Ji-hoon, Güney Koreli şarkıcı ve oyuncu

Ölümler

Bu yazımızda 29 Mayıs tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1405 - Philippe de Mézières, Fransız yazar ve Haçlı seferleri konusunda bir ideolog (d. 1327)
2. 1425 - Hongxi, Çin'in Ming Hanedanı'nın dördüncü imparatoru (d. 1378)
3. 1453 - Ulubatlı Hasan, Osmanlı asker (İstanbul'un fethi sırasında Bizans surlarına ilk sancağı diken yeniçeri) (d. 1428)
4. 1453 - XI. Konstantinos, Bizans'ın son İmparatoru (d. 1405)
5. 1500 - Bartolomeu Dias, Portekizli kâşif ve denizci (d. 1450)
6. 1586 - Adam Lonicer, Alman botanikçi (d. 1528)
7. 1814 - Joséphine de Beauharnais, Napoleon Bonaparte'nin eşi (d. 1763)
8. 1829 - Humphry Davy, İngiliz kimyager, fizikçi ve mucit (d. 1778)
9. 1847 - Emmanuel de Grouchy, Napoleon Döneminde Fransa generali ve mareşali (d. 1766)
10. 1892 - Bahaullah, Bahailik dininin kurucusu (d. 1817)
11. 1914 - Paul Von Mauser, Alman silah tasarımcısı (d. 1838)
12. 1920 - Müfit Ratip, Türk oyun yazarı ve çevirmen (d. 1887)
13. 1942 - John Blyth Barrymore, Amerikalı aktör (d. 1882)
14. 1947 - Franz Böhme, II. Dünya Savaşı sırasında Alman general (d. 1885)
15. 1951 - Mihail Borodin, Sovyet siyasetçi (d. 1884)
16. 1951 - Fanny Brice, Amerikalı oyuncu ve model (d. 1891)
17. 1951 - Géza Maróczy, Macar satranç ustası (d. 1870)
18. 1958 - Juan Ramón Jiménez, İspanyol şair ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1881)
19. 1970 - Sünuhi Arsan, Türk hukukçu (d. 1899)
20. 1979 - Mary Pickford, Kanada asıllı Amerikalı aktris (d. 1892)
21. 1981 - Song Qingling, Çinli devlet başkanı (d. 1893)
22. 1991 - Coral Browne, Avsutralyalı-Anerikalı kadın sahne, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1913)
23. 1994 - Erich Honecker, Doğu Almanya'nın son Başkanı (d. 1912)
24. 1997 - Jeff Buckley, Amerikalı müzisyen, besteci ve söz yazarı (d. 1966)
25. 2003 - Trevor Ford, Galli eski futbolcu (d. 1923)
26. 2004 - Kani Karaca, Türk musiki ustası (d. 1930)
27. 2007 - Yıldıray Çınar, Türk halk müziği sanatçısı (d. 1940)
28. 2008 - Harvey Korman, Amerikalı aktör (d. 1927)
29. 2009 - Steve Prest, İngiliz profesyonel snooker oyuncusu ve koç (d. 1966)
30. 2010 - Dennis Hopper, Amerikalı oyuncu ve yönetmen (d. 1936)
31. 2011 - Bill Roycroft, Avustralyalı Olimpik binici şampiyonu (d. 1915)
32. 2011 - Ferenc Mádl, Macar profesör ve siyasetçi (d. 1931)
33. 2011 - Nejat Tümer, Türk asker ve 10. Türk Deniz Kuvvetleri Komutanı (d. 1924)
34. 2011 - Sergey Bagapsh, Abhazya'nın 2. Cumhurbaşkanı (d.1949)
35. 2013 - Cliff Meely, Amerikalı eski basketbol oyuncusu (d. 1947)
36. 2014 - Karlheinz Böhm, Avusturya kökenli Alman oyuncu ve hayırsever (d. 1928)
37. 2014 - Christine Charbonneau, Kanadalı şarkıcı ve besteci (d. 1943)
38. 2015 - Doris Hart, Amerikalı tenis oyuncusu (d. 1925)
39. 2015 - Betsy Palmer, Amerikalı oyuncu (d. 1926)
40. 2015 - Bruno Pesaola, Arjantinli-İtalyan eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1925)
41. 2016 - André Rousselet, Fransız siyasetçi, bürokrat ve iş insanı (d. 1922)
42. 2017 - Enitan Bababunmi, Nijeryalı akademisyen ve biyokimya profesörü (d. 1940)
43. 2017 - Konstandinos Miçotakis, Yunan siyasetçi (d. 1918)
44. 2017 - Manuel Noriega, Panamalı siyasetçi ve asker, devrik Panama devlet başkanı (d. 1934)
45. 2018 - Yoseph Imry, İsrailli fizikçi (d. 1939)
46. 2018 - Ray Podloski, Kanadalı profesyonel buz hokeyi oyuncusu (d. 1966)
47. 2018 - Madiha Yousri, Mısırlı sinema ve dizi oyuncusu (d. 1921)
48. 2019 - Tony DeLap, Amerikalı grafik sanatçısı (d. 1927)
49. 2019 - Dennis Etchison, Amerikalı yazar, romancı ve senarist (d. 1943)
50. 2019 - Bayram Şit, Eski Türk güreşçi (d. 1930)
51. 2019 - Peggy Stewart, Amerikalı oyuncu (d. 1923)
52. 2019 - Jiří Stránský, Çek şair, oyun yazarı, çevirmen ve aktivist (d. 1931)
53. 2020 - Evaldo Gouveia, Brezilyalı şarkıcı-söz yazarı (d. 1928)
54. 2020 - Célio Taveira, Brezilyalı millî futbolcu (d. 1940)
55. 2021 - Maurice Capovila, Brezilyalı film yönetmeni ve senarist (d. 1936)
56. 2021 - Marcell Jankovics, Macar grafik sanatçısı, film yönetmeni, animatör ve yazar (d. 1941)
57. 2021 - Gwen Shamblin Lara, Amerikalı yazar (d. 1955)
58. 2021 - Joseph Lara, Amerikalı aktör (d. 1962)
59. 2021 - Gavin MacLeod, Amerikalı aktör, yazar ve aktivist (d. 1931)
60. 2021 - B. J. Thomas, Amerikalı şarkıcı (d. 1942)
61. 2022 - Tarzan Goto, Japon profesyonel güreşçi (d. 1963)
62. 2022 - Ausma Kantāne-Ziedone, Leton siyasetçi ve aktris (d. 1941)