Tarihte Bugün: 1 Ekim'de ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Özel ve Önemli Günler

1 Ekim'in tarihi toplumlar ve kültürler için farklı anlamlar taşır. 1 Ekim'de kutlanan özel ve önemli günler hakkında bilgi almak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

1. Dünya Kahve Günü
2. Dünya Yaşlılar Günü
   
   

Önemli Olaylar
 

1 Ekim tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 1 Ekim'de Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. MÖ 331 - Makedonya Kralı Büyük İskender, Pers İmparatoru III. Darius'u Gaugamela Savaşı'nda yenilgiye uğrattı.
2. 1795 - Fransa, Belçika'daki Habsburg egemenliğine son vererek bu ülkeyi fethetti.
3. 1827 - İvan Paskeviç komutasındaki Rus Ordusu Erivan'a girdi ve Ermenistan'daki binyıllık Müslüman yönetime son verdi.
4. 1869 - Dünyada ilk kartpostal, Avusturya'da basıldı.
5. 1880 - İlk elektrikli ampul fabrikası, Thomas Edison tarafından açıldı.
6. 1887 - Birleşik Krallık, Belucistan'ı işgal etti.
7. 1891 - ABD'nin Kaliforniya eyaletinde Stanford Üniversitesi kuruldu.
8. 1898 - Çar II. Nikolay, Yahudilerin büyük Rus şehirlerinin dışına çıkarılmasını emretti.
9. 1905 - Galatasaray SK kuruldu.
10. 1908 - Ford, "Model T" otomobilini satışa sundu.
11. 1918 - İngiliz istihbarat subayı T. E. Lawrence yönetimindeki Arap güçleri Şam'ı ele geçirdi.
12. 1928 - Sovyetler Birliği, ilk "Beş Yıllık Kalkınma Planı"nı açıkladı.
13. 1936 - General Franco, İspanya Milliyetçi Hükûmeti'nin başına geçti.
14. 1939 - Yaklaşık bir ay süren kuşatmanın ardından Nazi güçleri Varşova'ya girdi.
15. 1940 - ABD'nin ilk otobanı sayılan Pensilvanya paralı otoyolu trafiğe açıldı.
16. 1940 - Einstein, Amerikan vatandaşı oldu.
17. 1942 - Türkiye'de Bakanlar Kurulu, eğlence yerlerinin saat 22.00'de kapatılması kararını aldı.
18. 1946 - Nazi yetkililerinin yargılandığı Nürnberg Mahkemesi sona erdi ve hükümler açıklandı.
19. 1949 - Ankara Devlet Tiyatrosu kuruldu. Küçük Tiyatro ve Büyük Tiyatro sahneleri açıldı.
20. 1949 - Mao Zedong önderliğinde Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşu ilan edildi; ilk Başkan Mao seçildi.
21. 1951 - Türkiye'de Hava Harp Okulu açıldı.
22. 1952 - Amerikalı askerler, Güney Kore'de gösteri yapan esir Çinlilere ateş açtı; 52 ölü, 140 yaralı.
23. 1952 - Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlüğü kuruldu.
24. 1956 - Yazar Eflatun Cem Güney, Andersen Masal Ödülü'nü kazandı.
25. 1958 - NASA kuruldu.
26. 1960 - Kıbrıs, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazandı.
27. 1960 - Nijerya bağımsızlığını ilan etti.
28. 1963 - Cezayir Devlet Başkanı Ahmet Bin Bella, ülkede Fransızlara ait tüm toprakların kamulaştırılması emrini verdi.
29. 1972 - Boksör Cemal Kamacı, 63,5 kiloda Avrupa Şampiyonu oldu.
30. 1977 - Brezilyalı futbol yıldızı Pelé futbolu bıraktı.
31. 1978 - Tuvalu, Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını ilan etti.
32. 1982 - Sony son kullanıcıya yönelik ilk CD çaları piyasaya sürdü.
33. 1985 - İsrail güçlerinin, Tunus'taki Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) bürolarına düzenlediği hava saldırısında 68 kişi öldü.
34. 1988 - Mihail Gorbaçov, Sovyetler Birliği Devlet Başkanlığı'nı üstlendi.
35. 1992 - Bitlis'in merkeze bağlı Cevizdalı Köyü'ne saldıran PKK'lı militanlar, 10'u çocuk, 14'ü köy korucusu 37 kişiyi öldürdü, 20 kişiyi de yaraladı.
36. 1992 - Kadınların da harp okullarına alınmasına ilişkin yasa tasarısı TBMM'de kabul edildi.
37. 1995 - Afyon Dinar'da 6,1 büyüklüğündeki depremde 90 kişi öldü, 250 kişi de yaralandı.
38. 1998 - Türk devlet yetkilileri (Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Atilla Ateş, ardından Başbakan Mesut Yılmaz ve son olarak da Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel), PKK'ya destek verdiği gerekçesiyle Suriye'ye sert uyarılarda bulundu.
39. 1999 - İkinci Çeçen Savaşı başladı. Rusya, 1997'de imzalanan barış anlaşmasını ihlal ederek, Çeçenistan'ı yeniden işgal etti.
40. 2004 - İspanya'da eşcinsel evlilik hakkındaki yasa tasarısı İspanya Kabinesi tarafından kabul edildi.
41. 2012 - Alex de Souza Fenerbahçe'den ayrıldı.
42. 2017 - Las Vegas Strip saldırısı: Las Vegas Strip'teki "Route 91 Harvest Country Müzik Festivali"nde kitlesel silahlı saldırı meydana geldi.
    
    

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 1 Ekim tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. MÖ 86 - Gaius Sallustius Crispus, Bir pleb ailesine mensup Romalı tarihçi (ö. MÖ 34)
2. 208 - Alexander Severus, Roma imparatoru (ö. 235)
3. 1207 - III. Henry, İngiltere Kralı (ö. 1272)
4. 1507 - Giacomo Barozzi da Vignola, İtalyan mimar (ö. 1573)
5. 1541 - El Greco, Yunan maniyerist ressam, heykeltıraş ve mimar (d. 1541)
6. 1542 - Álvaro de Mendaña de Neira, İspanyol denizci (ö. 1595)
7. 1671 - Guido Grandi, İtalyan matematikçi (ö. 1742)
8. 1685 - VI. Karl, Kutsal Roma İmparatoru (ö. 1740)
9. 1754 - I. Pavel, Rus Çarı (ö. 1801)
10. 1791 - Sergey Aksakov, Rus yazar (ö. 1859)
11. 1845 - William Christie, İngiliz astronom (ö. 1922)
12. 1879 - Karola Zala, Macar aktris (ö. 1970)
13. 1895 - Liyakat Ali Han, Pakistanlı avukat ve Pakistan'ın ilk Başbakanı (ö. 1951)
14. 1903 - Vladimir Horowitz, Amerikalı klasik müzik piyanisti ve bestecisi (ö. 1989)
15. 1910 - Bonnie Parker, Amerikalı banka soyguncusu ve kanun kaçağı (ö. 1934)
16. 1915 - Talat Tunçalp, Türk olimpik bisikletçi (ö. 2017)
17. 1924 - Jimmy Carter, Amerikalı siyasetçi, Amerika Birleşik Devletleri'nin 39. Başkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi
18. 1924 - William J. Cason, Amerikalı siyasetçi ve avukat
19. 1927 - Necdet Seçkinöz, Türk bürokrat (ö. 2004)
20. 1928 - George Peppard, Amerikalı aktör (ö. 1994)
21. 1930 - Philippe Noiret, Fransız sinema oyuncusu (ö. 2006)
22. 1930 - Richard Harris, İrlandalı aktör, şarkıcı ve söz yazarı (ö. 2002)
23. 1932 - Seyfi Dursunoğlu, Türk sahne sanatçısı, şarkıcı ve sunucu (ö. 2020)
24. 1933 - Abdullah Turhan, Türk çizgi romancı ve yazar (ö. 2020)
25. 1935 - Julie Andrews, İngiliz sinema ve müzik sanatçısı
26. 1938 - Stella Stevens, Amerikalı aktris
27. 1938 - Tunç Başaran, Türk yönetmen (ö. 2019)
28. 1940 - Michael Gruber, Amerikalı yazar
29. 1943 - Jean-Jacques Annaud, Fransız yönetmen
30. 1946 - Ewa Kłobukowska, Polonyalı atlet
31. 1948 - Ertuğrul Günay, Türk hukukçu ve siyasetçi
32. 1949 - André Rieu, Hollandalı kemancı, besteci ve orkestra şefi
33. 1949 - Fuat Seyrekoğlu, Türk futbolcu (ö. 2010)
34. 1950 - Boris Morukov, Rus fizikçi ve kozmonot (ö. 2015)
35. 1956 - Andrus Ansip, Estonyalı siyasetçi
36. 1956 - Gina Haspel, Amerikalı istihbaratçı
37. 1956 - Theresa May, Britanyalı siyasetçi ve Birleşik Krallık Başbakanı
38. 1958 - Melihat Gülses, Türk şarkıcı (Klâsik Türk müziği sanatçısı)
39. 1959 - Youssou N'Dour, Senegalli müzisyen
40. 1962 - Paul Walsh, İngiliz eski millî futbolcu
41. 1963 - Jean-Denis Délétraz, İsviçreli motor sporları pilotu
42. 1965 - Mia Mottley, Barbadoslu avukat ve siyasetçi
43. 1966 - George Weah, Liberyalı eski futbolcu ve siyasetçi
44. 1969 - Zach Galifianakis, Amerikalı komedyen ve oyuncu
45. 1969 - Marcus Stephen, Nauru Cumhuriyeti eski devlet başkanı
46. 1974 - Canan Çiftel, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı
47. 1975 - Şahnaz Çakıralp, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
48. 1976 - Ümit Karan, Türk futbolcu
49. 1978 - Mert Ekren, Türk pop müzik sanatçısı ve besteci
50. 1979 - Curtis Axel, Amerikalı profesyonel güreşçi
51. 1979 - Walewska Moreira de Oliveira, Brezilyalı voleybolcu
52. 1981 - Gaby Mudingayi, Kongo asıllı Belçikalı futbolcu
53. 1981 - Júlio Baptista, Brezilyalı futbolcu
54. 1981 - David Yelldell, Alman asıllı Amerikalı millî futbolcu
55. 1982 - Haruna Babangida, Nijeryalı millî futbolcu
56. 1983 - Mirko Vučinić, Karadağlı eski millî futbolcu
57. 1983 - Anna Drijver, Hollandalı aktris
58. 1983 - Muhammed Abdülvahab, Mısırlı eski millî futbolcu (ö. 2006)
59. 1984 - Mónica Spear, Venezuelalı model, oyuncu ve şarkıcı (ö. 2014)
60. 1986 - Ricardo Vaz Tê, Portekizli futbolcu
61. 1987 - Matthew Daddario, İtalyan asıllı Amerikalı oyuncu
62. 1989 - Brie Larson, Amerikalı aktris ve film yapımcısı
63. 1990 - Hazal Kaya, Türk dizi ve sinema oyuncusu
64. 1990 - Pedro Filipe Mendes, Portekizli futbolcu
65. 1992 - Boran Kuzum, Türk oyuncu
66. 1993 - Serenay Aktaş, Türk futbolcu, dizi ve sinema oyuncusu
67. 1994 - Trézéguet, Mısırlı millî futbolcu
68. 2001 - Mason Greenwood, İngiliz futbolcu
    
    

Ölümler

Bu yazımızda 1 Ekim tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 686 - Temmu, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 40. imparatoru (d. 631)
2. 959 - Eadwig, 955 yılından dört yıl sonra öldüğü yıla kadar İngiltere Kralı. I. Edmund'un en büyük oğlu (d. 941)
3. 1310 - Burgonyalı Béatrice, Fransız soylu kadın (d. 1257)
4. 1404 - IX. Bonifacius, 2 Kasım 1389 - 1 Ekim 1404 döneminde Roma'da hüküm süren Papa (d. 1389)
5. 1499 - Marsilio Ficino, İtalyan Yeni Platoncu düşünür (d. 1433)
6. 1571 - Juan de Austria, Kutsal Roma-Germen İmparatoru (d. 1547)
7. 1652 - Jan Asselijn, Hollandalı ressam (d. 1610)
8. 1684 - Pierre Corneille, Fransız oyun yazarı (d. 1606)
9. 1901 - Abdurrahman Han, Afgan Emiri (d. 1844)
10. 1929 - Antoine Bourdelle, Fransız heykeltıraş (d. 1861)
11. 1947 - Olive Borden, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1906)
12. 1950 - Ali Faik Ozansoy, Türk şair (d. 1876)
13. 1951 - Peter McWilliam, İskoç eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1879)
14. 1957 - Mustafa Abdülhalik Renda, Türk siyasetçi ve TBMM Başkanı (d. 1881)
15. 1959 - Enrico De Nicola, İtalyan hakim, gazeteci ve siyasetçi (d. 1877)
16. 1965 - Aliağa Vahid, Azerbaycanlı şair (d. 1895)
17. 1968 - Romano Guardini, İtalyan kökenli Alman bir Roma Katolik rahibi, din filozofu ve ilahiyatçı (d. 1885)
18. 1972 - Louis Leakey, İngiliz arkeolog (d. 1903)
19. 1982 - Mehmet Ali Kâğıtçı, Türk kimyager ve Türkiye'de kâğıt sanayisinin kurucusu (d. 1899)
20. 1985 - E. B. White, Amerikalı yazar (d. 1899)
21. 1990 - Curtis LeMay, Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'ndeki general (d. 1906)
22. 1992 - Petra Kelly, Alman siyasal eylemci ve Yeşiller Partisi'nin kurucusu (d. 1947)
23. 2004 - Richard Avedon, Amerikalı fotoğrafçı (d. 1923)
24. 2008 - Tanju Duru, Türk müzisyen, besteci ve Ezginin Günlüğü topluluğu eski gitaristi (d. 1963)
25. 2010 - Gerard Labuda, Polonyalı tarihçi (d. 1916)
26. 2012 - Berkant Akgürgen, Türk müzisyen, besteci ve oyuncu (Samanyolu şarkısının sahibi) (d. 1938)
27. 2012 - Hasan Gül, Suudi Arabistanlı, Yemenli, Pakistanlı veya Mısırlı olarak belirtilen üst düzey el-Kaide yöneticisi (d. ?)
28. 2012 - Eric Hobsbawm, İngiliz tarihçi ve yazar (d. 1917)
29. 2013 - Tom Clancy, Amerikalı yazar (d. 1947)
30. 2013 - Giuliano Gemma, İtalyan oyuncu (d. 1938)
31. 2014 - Lynsey de Paul, İngiliz rock şarkıcısı, besteci, piyanist ve söz yazarı (d. 1948)
32. 2014 - Shlomo Lahat, Eski İsrailli general ve politikacı (d. 1927)
33. 2015 - Božo Bakota, Eski Hırvat futbolcu (d. 1950)
34. 2015 - Hadi Nevruzi, İranlı eski millî futbolcu (d. 1985)
35. 2016 - Erol Keskin, Türk eski millî futbolcu (d. 1927)
36. 2017 - Hansje Bunschoten, Hollandalı serbest stil yüzücü ve televizyon sunucusu (d. 1958)
37. 2017 - Pierluigi Cappello, İtalyan şair (d. 1967)
38. 2017 - Arthur Janov, Amerikalı psikolog, psikoterapist ve primal terapi uzmanı (d. 1924)
39. 2017 - Edmond Maire, Fransız aktivist ve sendikacı (d. 1931)
40. 2017 - István Mészáros, Macar Marksist filozof ve akademisyen (d. 1930)
41. 2017 - Stephen Paddock, Amerikalı suikastçı ve seri katil (d. 1953)
42. 2017 - Philippe Rahmy, İsviçreli şair ve yazar (d. 1965)
43. 2017 - Larissa Volpert, Rus-Sovyet satranç ustası (d. 1926)
44. 2018 - Charles Aznavour, Ermeni asıllı Fransız şarkıcı, oyuncu ve diplomat (d. 1924)
45. 2018 - Stelvio Cipriani, İtalyan besteci (d. 1937)
46. 2018 - Đỗ Mười, Vietnamlı komünist siyasetçi (d. 1917)
47. 2018 - Carlos Ezquerra, İspanyol çizgi roman sanatçısı (d. 1947)
48. 2018 - Jerry González, Amerikalı orkestra şefi, trompetçi ve baterist (d. 1949)
49. 2018 - Graciano Rocchigiani, Alman eski boksör (d. 1963)
50. 2018 - Franco Sar, İtalyan atlet (d. 1933)
51. 2019 - Peter Sissons, İngiliz gazeteci ve televizyon sunucusu (d. 1942)
52. 2019 - Joseph Bismuth, Tunuslu iş insanı ve siyasetçi (d. 1926)
53. 2019 - Karel Gott, Çek Caz şarkıcı ve oyuncu (d. 1939)
54. 2019 - Miguel León-Portilla, Meksikalı tarihçi antropolog, yazar ve filozof (d. 1926)
55. 2019 - Peter Sissons, İngiliz gazeteci ve televizyon sunucusu (d. 1942)
56. 2019 - Tarık Ünlüoğlu, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu (d. 1957)
57. 2020 - Derek Mahon, Kuzey İrlandalı şair (d. 1941)
58. 2021 - Oğuzhan Asiltürk, Türk siyasetçi (d. 1935)
59. 2021 - İlhan Daner, Türk oyuncu, senarist ve yönetmen (d. 1938)
60. 2022 - Àngel Casas, İspanyol gazeteci ve yazar (d. 1946)