Tarihte Bugün: 8 Ekim'de ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Özel ve Önemli Günler

8 Ekim'in tarihi toplumlar ve kültürler için farklı anlamlar taşır. 8 Ekim'de kutlanan özel ve önemli günler hakkında bilgi almak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

1. Gaziler Günü (Güney Kore)
   
   

Önemli Olaylar
 

8 Ekim tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 8 Ekim'de Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 451 - Hristiyanlıktaki önemli doktriner ayrılıkların tartışıldığı "Konsil"lerin 4.sü Kalkedon (Kadıköy) Konsili toplandı.
2. 1480 - Moskova Büyük Prensi III. İvan, Uğra Çarpışması'nı kazanarak ülkesini Altın Orda (Tatar) egemenliğinden kurtardı.
3. 1600 - San Marino'da geçerliliği hâlen büyük ölçüde devam eden Anayasa kabul edildi.
4. 1690 - Belgrad, II. Süleyman tarafından iki yıllık aranın ardından geri alınarak, yeniden Osmanlı egemenliğine girdi.
5. 1804 - Fransız Sömürgeciliğine isyan eden kölelerin (Haiti Devrimi) lideri Jean-Jacques Dessalines, kendisini Haiti İmparatoru ilan ederek, "İmparator I. Jacques" olarak taç giydi.
6. 1838 - Osmanlı-İngiliz Ticaret Antlaşması (Baltalimanı Antlaşması), Kraliçe Viktorya tarafından onaylandı.
7. 1862 - Otto von Bismarck, Prusya Dış İşleri Bakanı oldu.
8. 1871 - Tarihe "Büyük Chicago Yangını" olarak geçen felakette, şehrin tamamına yakını yandı.
9. 1906 - Rus yazar Lev Tolstoy, Nobel Edebiyat Ödülü adaylığına karşı çıktı.
10. 1908 - Sendika ve grev yasağının getirildiği Tatil-i Eşgaal Kanunu'nun önceli "geçici kanun" çıkarıldı.
11. 1912 - Bulgaristan, Yunanistan, Sırbistan ve Karadağ'dan oluşan Balkan Birliği'nin, Osmanlı Devleti'ne karşı savaş ilan etmesiyle I. Balkan Savaşı başladı.
12. 1918 - İttihat ve Terakki Partisi iktidardan uzaklaştırıldı.
13. 1920 - Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti kuruldu.
14. 1923 - Çatalca, İtilaf Devletleri'nin işgalinden kurtuldu.
15. 1933 - Beş Türk ressamın (Zeki Faik İzer, Nurullah Berk, Elif Naci, Cemal Tollu, Abidin Dino) oluşturduğu D Grubu ilk sergisini açtı.
16. 1952 - Londra'da üç trenin karıştığı kazada 112 kişi öldü.
17. 1958 - Pakistan'da Muhammed Eyüb Han darbeyle iktidarı ele geçirdi.
18. 1962 - Cezayir, Birleşmiş Milletler üyesi oldu.
19. 1967 - Gerilla lideri Che Guevara, Bolivya'da La Higuera çatışmasında yakalandı.
20. 1970 - Rus yazar Aleksandr Soljenitsin, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı.
21. 1978 - Bahçelievler katliamı: Ankara, Bahçelievler'de 7 TİP'li öğrenci öldürüldü.
22. 1980 - Bob Marley son konserini bayıldığı için tamamlayamadı, daha sonra kanser olduğu açıklandı.
23. 1982 - Komünist Polonya yönetimi, Solidarność (Dayanışma Sendikası) ve diğer işçi sendikalarını yasaklandı.
24. 1987 - 24. Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. Altın Portakal'ı Yavuz Turgul'un yönettiği Muhsin Bey filmi aldı. En İyi Erkek Oyuncu Şener Şen, En İyi Kadın Oyuncu Türkân Şoray seçildi.
25. 1991 - Hırvatistan, Yugoslavya'dan ayrıldığını ilan etti.
26. 1993 - Gürcistan, Bağımsız Devletler Topluluğu'na (BDT) katıldı.
27. 1997 - Kuzey Kore'de Kim Jong-il, babası Kim Il-sung'un 1994'teki ölümünün ardından Kore İşçi Partisi Genel Sekreteri seçildi.
28. 1998 - Nobel Edebiyat Ödülü, Portekizli yazar Jose Saramago'ya verildi.
29. 2001 - İki motorlu bir Cessna ile bir yolcu uçağı, Milano'da kalkış sırasında yoğun sis nedeniyle çarpıştı; 118 kişi öldü.
30. 2002 - Bağımsız Devletler Topluluğu üyesi altı ülke Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü adında bir askeri ittifak kurdu.
31. 2005 - 7,6 büyüklüğündeki Keşmir depreminde (Pakistan) yaklaşık 75.000 kişi öldü, 106.000 kişi de yaralandı.
32. 2020 - Kıbrıs Harekâtı'ndan bu yana kapalı olan Maraş (Kapalı Maraş, KKTC), Cumhurbaşkanı Ersin Tatar'ın isteği üzerine 46 yıl aradan sonra açıldı.
    
    

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 8 Ekim tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. MÖ 318 - Pirus, Antik çağda yaşamış Epir kralı (ö. MÖ 272)
2. 1789 - William John Swainson, İngiliz ornitolog, malakolog, konkolog, entomolog ve ressam (ö. 1855)
3. 1807 - Harriet Taylor Mill, İngiliz filozof ve kadın hakları savunucusu (ö. 1858)
4. 1823 - İvan Aksakov, Rus gazeteci ve politika yazarı (ö. 1886)
5. 1842 - Nikolay Yadrintsev, Rus kaşif, arkeolog ve Türkolog (ö. 1894)
6. 1848 - Pierre De Geyter, Enternasyonal marşının yazarı Belçikalı besteci (ö. 1932)
7. 1850 - Henry Louis Le Chatelier, Fransız kimyager (ö. 1936)
8. 1873 - Ejnar Hertzsprung, Danimarkalı astronom ve kimyager (ö. 1967)
9. 1873 - Aleksey Şçusev, Rus mimar (ö. 1949)
10. 1876 - Willie Smith, İskoç golfçü (ö. 1916)
11. 1883 - Otto Heinrich Warburg, Alman fizyolog, tıp doktoru ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1970)
12. 1884 - Walter von Reichenau, Alman subay ve Nazi Almanyası mareşali (ö. 1942)
13. 1889 - Philippe Thys, Belçikalı eski profesyonel yol bisikletçisi (ö. 1971)
14. 1890 - Eddie Rickenbacker, I. Dünya Savaşı'nda As pilot olarak Onur madalyası almış Amerikalı (ö. 1973)
15. 1892 - Marina Tsvetayeva, Rus şair (ö. 1941)
16. 1893 - Clarence Williams, Amerikalı caz piyanisti, besteci, vokalist ve editör (ö. 1965)
17. 1895 - Ahmet Zogoğlu, Arnavutluk Kralı (ö. 1961)
18. 1895 - Juan Peron, Arjantinli asker, siyasetçi ve Arjantin Devlet Başkanı (ö. 1974)
19. 1897 - Rouben Mamoulian, Amerikalı sinema yönetmeni (ö. 1987)
20. 1901 - Mark Oliphant, Avustralyalı fizikçi ve hümanist (ö. 2000)
21. 1917 - Rodney Robert Porter, İngiliz biyokimyacı. 1972 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1985)
22. 1918 - Jens Skou, Danimarkalı kimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 2018)
23. 1919 - Kiichi Miyazawa, 1991-1993 yılları arasında Japonya'nın 49. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi (ö. 2007)
24. 1920 - Frank Herbert, Amerikalı yazar (ö. 1986)
25. 1922 - Nils Liedholm, İsveçli eski millî futbolcu ve teknik direktör (ö. 2007)
26. 1927 - César Milstein, Arjantinli biyokimyacı (ö. 2002)
27. 1928 - Didi, Brezilyalı futbolcu (ö. 2001)
28. 1928 - Bill Maynard, İngiliz oyuncu ve komedyen (ö. 2018)
29. 1930 - Toru Takemitsu, Japon besteci ve müzik kuramcısı (ö. 1996)
30. 1934 - Gerry Hitchens, İngiliz eski millî futbolcu (ö. 1983)
31. 1939 - Elvīra Ozoliņa, Leton-Sovyet cirit atıcı
32. 1939 - Lynne Stewart, Amerikalı savunma avukatı (ö. 2017)
33. 1940 - Paul Hogan, Avustralyalı aktör, komedyen, yazar ve televizyon sunucusu
34. 1941 - George Bellamy, İngiliz müzisyen
35. 1941 - Jesse Jackson, Amerikalı politikacı, insan hakları aktivisti ve papaz
36. 1943 - Chevy Chase, Amerikalı komedyen ve sinema oyuncusu
37. 1943 - RL Stine, Amerikalı yazar
38. 1945 - Nurullah Ankut, Türk öğretmen, yazar ve Halkın Kurtuluş Partisi Genel Başkanı
39. 1946 - Hanan Aşravi, Filistinli siyasetçi, düşünür ve aktivist
40. 1946 - Jean-Jacques Beineix, Fransız film yönetmeni
41. 1946 - Dennis Kucinich, Amerikalı siyasetçi
42. 1948 - Claude Jade, Fransız oyuncu (ö. 2006)
43. 1949 - Sigourney Weaver, Amerikalı sinema oyuncusu
44. 1952 - Edward Zwick, Amerikalı yönetmen ve yapımcı
45. 1953 - Nabi Avcı, Türk akademisyen, yazar ve siyasetçi
46. 1956 - Erman Kunter, Türk basketbolcu ve antrenör
47. 1957 - Antonio Cabrini, İtalyan millî futbolcu ve teknik direktör
48. 1958 - Steve Coll, Amerikalı akademisyen, gazeteci, yazar ve yönetici
49. 1958 - Ursula von der Leyen, Alman siyasetçi
50. 1959 - Nick Bakay, Amerikalı oyuncu seslendirme sanatçısı, yazar, komedyen ve spor muhabiri
51. 1960 - Reed Hastings, Amerikalı iş insanı
52. 1966 - Felipe Camiroaga, Şilili radyo ve televizyon sunucusu (ö. 2011)
53. 1966 - Karyn Parsons, Amerikalı kadın oyuncu
54. 1966 - Teddy Riley, Amerikalı prodüktör, şarkıcı-söz yazarı ve müzisyen
55. 1968 - Zvonimir Boban, Hırvat eski millî futbolcu
56. 1968 - CL Smooth, Amerikalı rapçi
57. 1968 - Leeroy Thornhill, İngiliz DJ. The Prodigy adlı grubun eski üyesi
58. 1969 - Jeremy Davies, Amerikalı oyuncu
59. 1969 - Dylan Neal, Kanadalı aktör
60. 1969 - Hagen Rether, Alman kabare sanatçısı ve müzisyen
61. 1970 - Matt Damon, Amerikalı sinema oyuncusu
62. 1970 - Anne-Marie Duff, İngiliz oyuncu
63. 1970 - Sadiq Khan, Pakistan asıllı İngiliz siyasetçi
64. 1971 - Pınar Selek, Türk sosyolog ve yazar
65. 1973 - Terry Balsamo, Amerikalı müzisyen
66. 1974 - Koji Murofushi, Japon çekiç atıcı
67. 1977 - Erna Siikavirta, Fin müzisyen
68. 1979 - Kristanna Loken, Amerikalı sinema oyuncusu
69. 1980 - Nick Cannon, Amerikalı aktör, komedyen, rapçi, yönetmen, yazar, yapımcı ve televizyon sunucusu
70. 1982 - Annemiek van Vleuten, Hollandalı yol bisikleti yarışı bisikletçisi
71. 1983 - Gamze Topuz, Türk oyuncu
72. 1985 - Elliphant, İsveçli şarkıcı, söz yazarı ve rapçi
73. 1985 - Bruno Mars, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve prodüktörü
74. 1987 - Aya Hirano, Japon kadın seslendirme sanatçısı ve şarkıcı
75. 1989 - Mahmut Temür, Türk-Alman futbolcu
76. 1989 - Armand Traoré, Senegal kökenli Fransız futbolcu
77. 1993 - Barbara Palvin, Macar model
78. 1993 - Garbiñe Muguruza, İspanyol tenisçi
79. 1993 - Barbara Palvin, Macar model
80. 1993 - Molly Quinn, Amerikalı tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
81. 1997 - Bella Thorne, Amerikalı oyuncu, dansçı ve şarkıcı
82. 2003 - Ángela Aguilar, Meksikalı-Amerikalı şarkıcı
    
    

Ölümler

Bu yazımızda 8 Ekim tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 705 - Abdülmelik, Emeviler'in 5. Halifesi (d. 646)
2. 1317 - Fushimi, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 92. imparatoru (d. 1265)
3. 1469 - Fra Filippo Lippi, Erken rönesans dönemi İtalyan ressam (d. 1406)
4. 1735 - Yongzheng, Çin'in Qing Hanedanı'nın beşinci imparatoru (d. 1678)
5. 1754 - Henry Fielding, İngiliz yazar (d. 1707)
6. 1793 - John Hancock, Amerikalı tüccar ve devlet adamı (d. 1737)
7. 1803 - Vittorio Alfieri, İtalyan drama yazarı (d. 1749)
8. 1834 - François-Adrien Boieldieu, Fransız besteci ve müzik öğretmeni (d. 1775)
9. 1869 - Franklin Pierce, ABD'nin 14. Başkanı (d. 1804)
10. 1934 - Willi Bang-Kaup, Alman Türkolog (d. 1869)
11. 1936 - Ahmet Tevfik Okday, Osmanlı'nın son Sadrazamı (d. 1845)
12. 1936 - Munshi Premchad, Modern Hintçe ve Urduca edebiyatının en önemli yazarlarından biri (d. 1880)
13. 1953 - Chojun Miyagi, Japon sporcu ve karateci (d. 1888)
14. 1967 - Clement Attlee, İngiliz siyasetçi (d. 1883)
15. 1973 - Gabriel Marcel, Fransız varoluşçu filozof, oyun yazarı ve eleştirmen (d. 1889)
16. 1982 - Philip Noel-Baker, İngiliz devlet adamı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (d. 1889)
17. 1983 - Joan Hackett, Amerikalı tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1934)
18. 1984 - Paul Baumgarten, Alman mimar (d. 1900)
19. 1987 - Konstantinos Çaços, Yunan Diplomat, Hukuk Profesörü, siyasetçi (d. 1899)
20. 1987 - İsmet Sıral, Türk müzisyen, saksofonist, flütist ve neyzen (Türkiye'nin ilk caz orkestrası şeflerinden) (d. 1927)
21. 1990 - B.J. Wilson, İngiliz müzisyen ve Procol Harum'un davulcusu (d. 1947)
22. 1992 - Willy Brandt, Alman siyasetçi (d. 1913)
23. 1993 - Cemal Bingöl, Türk ressam ve resim öğretmeni (d. 1912)
24. 1996 - Maurice Aydalot Fransız yargıç (d. 1905)
25. 2000 - Şükriye Atav, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (Altın Portakal ödüllü) (d. 1917)
26. 2004 - Jacques Derrida, Fransız filozof (d. 1930)
27. 2007 - Constantine Andreou, Yunan kökenli ressam ve heykeltıraş (d. 1917)
28. 2008 - George Emil Palade, Romanya doğumlu hücre biyoloğu (d. 1912)
29. 2011 - Roger Williams, Amerikalı klasik pop piyanisti (d. 1924)
30. 2011 - Ingvar Wixell, İsveçli bariton (d. 1931)
31. 2012 - John Tchicai, Danimarkalı caz müzisyeni ve saksafoncu (d. 1936)
32. 2014 - Volkan Saraçoğlu, Türk sinema, dizi ve tiyatro sanatçısı (d. 1954)
33. 2015 - Sırrı Elitaş, Türk sinema oyuncusu, senaryo yazarı ve yönetmen (d. 1944)
34. 2016 - Giovanni Scognamillo, Türk yazar, sinema tarihçisi, araştırmacı, eleştirmen, çevirmen, eğitmen ve ressam (d. 1929)
35. 2017 - László Aradszky, Macar pop şarkıcısı (d. 1935)
36. 2017 - Gianni Bonagura, İtalyan radyo, televizyon, sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu, seslendirme sanatçısı (d. 1925)
37. 2017 - Selim Şakir, Tunuslu siyasetçi (d. 1932)
38. 2017 - Grady Tate, Amerikalı hard bop caz-soul müziği şarkıcısı, müzisyen ve bateristi (d. 1932)
39. 2017 - Birgitta Ulfsson, Fin-İsveçli oyuncu ve tiyatro yönetmeni (d. 1928)
40. 2018 - Dina Haroun, Suriyeli oyuncu (d. 1973)
41. 2018 - Juan Heredia, İspanyol futbolcu (d. 1942)
42. 2018 - Arnold Kopelson, Amerikalı film yapımcısı (d. 1935)
43. 2018 - Joseph Tydings, Amerikalı siyasetçi (d. 1928)
44. 2019 - Eduard Admetlla i Lázaro, İspanyol fotoğrafçı (d. 1924)
45. 2019 - Helen Shingler, İngiliz oyuncu (d. 1919)
46. 2019 - Talat Zekeriya, Mısırlı komedyen ve oyuncu (d. 1960)
47. 2020 - Jim Dwyer, Amerikalı gazeteci ve yazar (d. 1957)
48. 2020 - Whitey Ford, Amerikalı eski profesyonel beyzbol oyuncusu (d. 1928)
49. 2020 - Shlomo Gazit, Türkiye doğumlu İsrailli rütbeli asker, eğitimci ve akademisyen (d. 1926)
50. 2020 - Ram Vilas Paswan, Hint siyasetçi (d. 1946)
51. 2020 - Muhammed Rıza Şeceryan, İranlı hanende, bestekâr, hünerî musiki üstadı ve hattat (d. 1940)
52. 2020 - Jan Szarek, Polonyalı Lüteriyen başpiskopos (d. 1936)
53. 2020 - Erin Wall, Kanadalı-Amerikalı opera sanatçısı (d. 1975)
54. 2022 - İzzettin İyigün, Türk asker. Eski Eğitim ve Doktrin Komutanı (d. 1938)
55. 2023 - László Sólyom, Macar siyasetçi ve eski Macaristan cumhurbaşkanı (d. 1942)^[1]
56. 2023 - Burt Young, Amerikalı oyuncu, yazar ve ressam (d. 1940)