Tarihte Bugün: 5 Ağustos'da ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Önemli Olaylar
 

5 Ağustos tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 5 Ağustos'da Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1583 - Humphrey Gilbert, Kuzey Amerika'daki ilk İngiliz kolonisini kurdu: Newfoundland Kolonisi (günümüzde Newfoundland).
2. 1634 - IV. Murad, içki yasağı ilan ederek meyhaneleri yıktırdı.
3. 1858 - ABD ile Avrupa arasında ilk transatlantik kablo çekildi.
4. 1882 - Japonya'da sıkıyönetim ilan edildi.
5. 1884 - New York Limanı'nın girişindeki Özgürlük Anıtı'nın ilk taşı konuldu.
6. 1897 - Edison, ilk reklam filmini üretti.
7. 1912 - Padişah Sultan Reşat, Meclis-i Mebûsan'ı feshetti ve 14 Mayıs 1914'e kadar kadar Osmanlı Meclisi toplanamadı.
8. 1914 - Cleveland, Ohio'da, ilk elektrikli trafik ışıkları hizmete girdi.
9. 1920 - Pozantı'da Mustafa Kemal'in katılımıyla bir kongre gerçekleştirildi.
10. 1921 - Gazi Mustafa Kemal, Türk Orduları Başkomutanlığı'na seçildi.
11. 1927 - New York'ta Sacco-Vanzettti'nin ölüm cezasına çarptırılmalarına karşı gösteriler yapıldı. İtalyan asıllı Amerikalı anarşistler Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti işlemedikleri soygun ve cinayet suçlarından 1921'de ölüme mahkûm edilmişlerdi.
12. 1940 - II. Dünya Savaşı: Letonya, Sovyetler Birliği himayesine girdi.
13. 1945 - Fransa'nın Cezayir Katliamı: 45 bin Cezayirli katledildi.
14. 1949 - Ekvador'da deprem: 50 köy yıkıldı, 6000'den fazla kişi öldü.
15. 1960 - Burkina Faso, (eski adıyla Yukarı Volta), Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti.
16. 1962 - Nelson Mandela hapse girdi. (1990'da serbest kaldı).
17. 1968 - Bolu Çimento Fabrikası kuruldu.
18. 1969 - İstanbul Silahtarağa Demirdöküm Fabrikası'nda, işçiler fabrikayı işgal ettiler. Polis müdahale etti; 64 polis ve 14 işçi yaralandı.
19. 1989 - Nikaragua'da genel seçimler yapıldı. Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi çoğunluğu kazandı.
20. 1995 - Türk-İş, Ankara'da "Emeğe Saygı" mitingi düzenledi. Mitinge 100 bine yakın işçi katıldı.
21. 2003 - Endonezya'nın başkenti Cakarta'da, bir araca yerleştirilen bomba infilak etti; 12 kişi öldü, 150 kişi yaralandı.
22. 2013 - Ergenekon Davası'nda nihai kararın açıklanacağı dava başladı.
23. 2016 - Ekim ayına kadar süren Etiyopya protestoları başladı.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 5 Ağustos tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. MÖ 79 - Tullia, Romalı hatip ve politikacı (ö. MÖ 45)
2. 1461 - I. Alexander Jagiellon, Jagiellon Hanedanı üyesi, Litvanya'nın büyük dükü ve daha sonra Polonya kralı (ö. 1506)
3. 1540 - Joseph Justus Scaliger, İtalyan asıllı Fransız tarihçidir (ö. 1609)
4. 1623 - Antonio Cesti, İtalyan besteci (ö. 1669)
5. 1681 - Vitus Bering, Danimarkalı denizci (ö. 1741)
6. 1694 - Leonardo Leo, İtalyan barok besteci (ö. 1744)
7. 1746 - Antonio Codronchi, İtalyan rahip ve başpiskopos (ö. 1826)
8. 1802 - Niels Henrik Abel, Norveçli matematikçi (ö. 1829)
9. 1809 - Alexander William Kinglake, İngiliz devlet adamı ve tarihçi (ö. 1891)
10. 1811 - Ambroise Thomas, Fransız opera bestecisi (ö. 1896)
11. 1813 - Ivar Aasen, Norveçli şair (ö. 1896)
12. 1826 - Şinasi, Osmanlı gazeteci, yayımcı, şair ve oyun yazarı (ö. 1871)
13. 1827 - Manuel Deodoro da Fonseca, Brezilyalı general ve Brezilya Cumhuriyeti'nin ilk Başkanı (ö. 1892)
14. 1844 - İlya Repin, Rus ressam (ö. 1930)
15. 1850 - Guy de Maupassant, Fransız yazar (ö. 1893)
16. 1860 - Louis Wain, İngiliz sanatçı, ressam ve grafiker (ö. 1939)
17. 1862 - Joseph Merrick, İngiliz vatandaşı (ö. 1893)
18. 1877 - Tom Thomson, Kanadalı ressam (ö. 1917)
19. 1890 - Naum Gabo, Rus kökenli bir heykeltıraş (ö. 1977)
20. 1889 - Conrad Aiken, Amerikalı şair, öykü yazarı, romancı ve eleştirmen (ö. 1973)
21. 1901 - Claude Autant-Lara, Fransız yönetmen ve Avrupa Parlamentosu milletvekili (ö. 2000)
22. 1906 - John Huston, Amerikalı yönetmen ve En İyi Yönetmen Akademi Ödülü sahibi (ö. 1987)
23. 1906 - Wassily Leontief, Rus ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (ö. 1999)
24. 1907 - Eugène Guillevic, Fransız şair (ö. 1997)
25. 1908 - Harold Holt, 17. Avustralya Başbakanı olan Avustralyalı politikacıdır (ö. 1967)
26. 1928 - Johann Baptist Metz, Alman Katolik ilahiyatçı(ö. 2019)
27. 1930 - Neil Armstrong, Amerikalı Ay astronotu ve Ay'a ilk ayak basan insan (ö. 2012)
28. 1930 - Michal Kováč, Slovakya Eski Devlet Başkanı ve siyasetçi (ö. 2016)
29. 1931 - Ülker Köksal, Türk oyun yazarı, romancı ve öykü yazarı
30. 1936 - John Saxon, Amerikalı oyuncu (ö. 2020)
31. 1937 - Akın Çakmakçı, Türk bürokrat (ö. 2001)
32. 1938 - Serol Teber, Türk psikiyatr (ö. 2004)
33. 1939 - Aysel Tanju, Türk sinema oyuncusu (ö. 2003)
34. 1939 - Bob Clark, Amerikalı film yönetmeni (ö. 2007)
35. 1941 - Airto Moreira, Brezilyalı davulcu ve perküsyoncu
36. 1944 - Selçuk Alagöz, Türk pop-rock şarkıcısı, besteci ve söz yazarı
37. 1947 - Osman Durmuş, Türk tıp doktoru ve siyasetçi (ö. 2020)
38. 1948 - Cemil İpekçi, Türk moda tasarımcısı
39. 1948 - Ray Clemence, İngiltere futbolunun efsane kalecisi (ö. 2020)
40. 1952 - Tamás Faragó, Macar eski sutopu oyuncusu
41. 1957 - Shigeru Ban, Japon mimar ve tasarımcı
42. 1958 - Uladzimir Makey, Beyaz Rusya Dışişleri bakanı (ö. 2022)
43. 1959 - Pete Burns, İngiliz şarkıcı ve şarkı sözü yazarı (ö. 2016)
44. 1959 - Pat Smear, Amerikalı müzisyen
45. 1961 - Janet McTeer, İngiliz oyuncu
46. 1962 - Patrick Ewing, Amerikalı basketbol oyuncusu
47. 1964 - Zerrin Tekindor, Türk oyuncu
48. 1964 - Adam Yauch, Amerikalı hip hop şarkıcısı ve yönetmen (ö. 2012)
49. 1966 - James Gunn, Amerikalı film yönetmeni, yapımcısı ve senaristi
50. 1966 - Suzan Seçkiner, İlk kadın FIDE hakemi
51. 1967 - Kazunori Yamauchi, Japon video oyunu tasarımcısı ve profesyonel otomobil yarışçısı
52. 1968 - Colin McRae, İskoç ralli sürücüsü (ö. 2007)
53. 1968 - Marine Le Pen, Fransız siyasetçi
54. 1971 - Valdis Dombrovskis, Eski Letonya Başbakanı olan Leton politikacı
55. 1972 - Darren Shahlavi, İngiliz aktör (ö. 2015)
56. 1972 - Theodore Whitmore, Jamaikalı futbolcu ve teknik direktör
57. 1973 - Bora Öztoprak, Türk müzisyen
58. 1974 - Alvin Ceccoli, Eski Avustralyalı futbolcu
59. 1974 - Kajol Devgan, Hint aktris
60. 1975 - Eicca Toppinen, şarkı yazarı
61. 1975 - Maria Kraakman, Hollandalı aktris
62. 1977 - Beyza Durmaz, Türk şarkıcı
63. 1978 - Kim Gevaert, Belçikalı eski kısa mesafe koşucusu
64. 1979 - David Healy, Kuzey İrlandalı eski futbolcu
65. 1980 - Wayne Bridge, İngiliz futbolcu
66. 1980 - Salvador Cabañas, Paraguaylı millî futbolcu
67. 1980 - Jason Culina, Avustralyalı futbolcu
68. 1981 - Travie McCoy, Amerikalı rapçi
69. 1981 - Jesse Williams, Amerikalı oyuncu ve model
70. 1984 - Helene Fischer, Alman şarkıcı ve şovmen
71. 1985 - Laurent Ciman, Belçikalı millî futbolcu
72. 1985 - Salomon Kalou, Fildişi Sahilili futbolcu
73. 1985 - Shin So-yul, Güney Koreli oyuncu
74. 1985 - Erkan Zengin, Türk asıllı İsveçli futbolcu
75. 1986 - Asif Memmedov, Azeri futbolcu
76. 1987
    • Seniha Gözetlik, Türk sanat müziği şarkıcısı
    • Mehmet Sedef, Türk eski futbolcu
77. 1988 - Federica Pellegrini, İtalyan yüzücü
78. 1989 - Ryan Bertrand, İngiliz futbolcu
79. 1991 - Esteban Gutiérrez, Meksikalı Formula 1 pilotu
80. 1991 - Andreas Weimann, Avusturyalı futbolcu
81. 1994 - Martín Rodríguez, Şilili futbolcu
82. 1995 - Pierre Højbjerg, Danimarkalı futbolcu
83. 1996 - Takakeishō Mitsunobu, Japon profesyonel sumo güreşçisi
84. 1997 - Olivia Holt, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu
85. 1998 - Mimi Keene, İngiliz oyuncu
86. 1999 - Meltem Yıldızhan, Türk kadın basketbolcu
87. 2001 - Anthony Edwards, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu
88. 2004 - Gavi, İspanyol millî futbolcudur

Ölümler

Bu yazımızda 5 Ağustos tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 824 - Heizei, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 51 imparatoru (d. 773)
2. 917 - I. Efthimios, 907'den 912'ye kadar Konstantinopolis Patriği (d. 834)
3. 1364 - Kōgon, Japonya'da Nanboku-chō dönemi sırasında ilk Kuzey Talibi (d. 1313)
4. 1633 - George Abbot, Canterbury başpiskoposu (d. 1562)
5. 1729 - Thomas Newcomen, İngiliz mucit (d. 1663)
6. 1862 - Félix de Muelenaere, Belçikalı Roma Katolik politikacı (d. 1793)
7. 1895 - Friedrich Engels, Alman politik filozof (d. 1820)
8. 1901 - Victoria, Alman imparatoriçesi, Prusya kraliçesi ve kraliyet prensesi (d. 1840)
9. 1929 - Millicent Fawcett, İngiliz feminist (d. 1847)
10. 1946 - Wilhelm Marx, Alman avukat, devlet adamı (d. 1863)
11. 1950 - Emil Abderhalden, İsviçreli biyokimyacı ve fizyolog (d. 1877)
12. 1955 - Carmen Miranda, Portekiz doğumlu Brezilyalı aktris ve samba şarkıcısı (d. 1909)
13. 1957 - Heinrich Wieland, Alman kimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1877)
14. 1961 - Kenan Yılmaz, Türk bürokrat ve siyasetçi (d. 1900)
15. 1962 - Marilyn Monroe, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1926)
16. 1964 - Moa Martinson, İsveçli yazar (d. 1890)
17. 1967 - Mustafa İnan, Türk inşaat mühendisi, akademisyen ve bilim insanı (d. 1911)
18. 1970 - Sermet Çağan, Türk tiyatro sanatçısı ve gazeteci (d. 1929)
19. 1982 - Faruk Gürtunca, Türk eğitimci, gazeteci ve siyasetçi (d. 1904)
20. 1984 - Richard Burton, İngiliz aktör (d. 1925)
21. 1991 - Soichiro Honda, Japon iş insanı (d. 1906)
22. 1995 - İzet Naniç, Yugoslav savaşı sırasında tugay komutanı (d. 1965)
23. 1998 - Münif İslamoğlu, Türk hekim, siyasetçi ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlarından (d. 1917)
24. 1998 - Otto Kretschmer, Alman asker ve Alman Donanması'nda U-boot kaptanı (d. 1912)
25. 1998 - Todor Zhivkov, Bulgar devlet adamı (d. 1911)
26. 2000 - Alec Guinness, İngiliz aktör (d. 1914)
27. 2006 - Daniel Schmid, İsviçreli yönetmen (d. 1941)
28. 2008 - Neil Bartlett, İngiliz kimyacı (d. 1932)
29. 2011 - Francesco Quinn, Amerikalı oyuncu (d. 1963)
30. 2012 - Chavela Vargas, Meksikalı şarkıcı (d. 1919)
31. 2013 - İnal Batu, Türk diplomat ve siyasetçi (d. 1936)
32. 2014 - Marilyn Burns, Amerikalı oyuncu (d. 1949)
33. 2015 - Nuri Ok, Türk hukukçu (d. 1942)
34. 2015 - Ellen Vogel, Alman tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1922)
35. 2017 - İrina Berejna, Ukraynalı siyasetçi (d. 1980)
36. 2017 - Dionigi Tettamanzi, İtalyan Kardinalı (d. 1934)
37. 2018 - Ellen Joyce Loo, Kanada doğumlu Hong Konglu-Çinli kadın şarkıcı, müzisyen ve söz yazarı (d. 1986)
38. 2018 - Alan Rabinowitz, Amerikalı zoolog ve bilim insanı (d. 1953)
39. 2018 - Charlotte Rae, Amerikalı oyuncu, komedyen, şarkıcı ve dansçı (d. 1926)
40. 2019 - Teresa Ha, Hong Konglu sinema ve dizi oyuncusu (d. 1937)
41. 2019 - Josef Kadraba, Çekoslovak millî futbolcu (d. 1933)
42. 2019 - Toni Morrison, Amerikalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1931)
43. 2020 - Hawa Abdi, Somalili insan hakları aktivisti ve hekim (d. 1947)
44. 2020 - Eric Bentley, İngiliz-Amerikalı tiyatro eleştirmeni, oyun yazarı, şarkıcı, yayıncı ve çevirmen (d. 1916)
45. 2020 - Sadia Dehlvi, Hint gazeteci, köşe yazarı ve aktivist (d. 1956)
46. 2020 - Pete Hamill, Amerikalı gazeteci, yazar, yayıncı ve eğitimci (d. 1935)
47. 2020 - Agathonas İakovidis, Yunan şarkıcı (d. 1955)
48. 2020 - Cecil Leonard, Amerikan Futbolu oyuncusu (d. 1946)
49. 2020 - Blanca Rodríguez, Eski Venezuela first laydsi ve soylu kişilik (d. 1926)
50. 2020 - Aritana Yawalapiti, Brezilyalı Kasike (d. 1949)
51. 2021 - Reg Gorman, Avustralyalı aktör ve komedyen (d. 1937)
52. 2021 - Yevhen Marçuk, Ukraynalı devlet adamı ve politikacı (d. 1941)
53. 2022 - Vito Annicchiarico, İtalyan aktör (d. 1934)
54. 2022 - Judith Durham, Avustralyalı şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen (d. 1943)
55. 2022 - Clu Gulager, Amerikalı oyuncu ve yönetmendir (d. 1928)
56. 2022 - Issey Miyake, Japon moda tasarımcısı (d. 1938)