Tarihte Bugün: 12 Mart'ta ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Özel ve Önemli Günler

12 Mart tarihi toplumlar ve kültürler için farklı anlamlar taşır. 12 Mart'ta kutlanan özel ve önemli günler hakkında bilgi almak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

1. Erzurum'dan Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)
2. Artvin'in Arhavi ilçesinden Gürcü birliklerinin geri çekilişi (1921)

Önemli Olaylar

12 Mart tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 12 Mart'ta Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1664 - New Jersey, İngiltere Krallığının bir kolonisi oldu.
2. 1881 - Tunus, Fransa tarafından işgal edildi.
3. 1894 - Coca-Cola, ilk kez şişede satılmaya başlandı.
4. 1913 - Avustralya'nın gelecekteki başkenti resmen Canberra oldu. Melbourne, geçici olarak 1927'ye kadar başkent olarak kaldı.
5. 1918 - Moskova, Rusya'nın başkenti oldu. Sankt-Peterburg başkent statüsünü son 215 yıldır sürdürüyordu.
6. 1921 - Londra Konferansı sona erdi. İtilaf Devletleri barış önerdi.
7. 1921 - Türk Milleti'nin İstiklâl Marşı, TBMM'de kabul edildi.
8. 1925 - Çinli lider Sun Yat-sen öldü, yerine General Çan Kay Şek getirildi.
9. 1928 - Kaliforniya'da St. Francis Barajı yıkıldı; 400 kişi öldü.
10. 1930 - Hindistan'da Mahatma Gandi, tuz üretimindeki Hükûmet tekeline karşı çıkmak amacıyla, Ahmetabat'tan denize 300 millik "Tuz Yürüyüşüne" (Salt Satyagraha) başladı.
11. 1938 - Almanya askerî birlikleri Avusturya topraklarına girdi ve ertesi gün Avusturya'yı resmen ilhak etti.
12. 1947 - Harry Truman, ABD Kongresi'nden, Türkiye ve Yunanistan'a Sovyetler Birliği baskısından kurtarılmaları için toplam 400 milyon dolarlık bir yardımda bulunulması ve bu Devletlerin sivil ve askeri personeline, ABD'de eğitim verilmesi için yetki istedi.
13. 1958 - 3. Eurovision Şarkı Yarışması gerçekleştirildi. Fransa, André Claveau'nun "Dors Mon Amour" şarkısıyla 1. oldu. 1956 yılındaki gibi bu yıl da İngilizce şarkı yoktu.
14. 1967 - Suharto, Endonezya Devlet Başkanlığı görevini Sukarno'dan devraldı.
15. 1971 - Türk Silahlı Kuvvetleri, 12 Mart Muhtırası'nı verdi. Başbakan Süleyman Demirel, bu gelişme üzerine istifa etti. Muhtıra; Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç, Kara Kuvvetleri Komutanı Faruk Gürler, Hava Kuvvetleri Komutanı Muhsin Batur ve Deniz Kuvvetleri Komutanı Celal Eyiceoğlu'nun imzasını taşıyordu.
16. 1979 - Pakistan, CENTO'dan ayrıldığını açıkladı. Bir gün sonra da İran'ın ayrılmasıyla, CENTO'nun varlığı sona erdi.
17. 1985 - Sovyetler Birliği ile ABD arasında, Cenevre'de Stratejik Nükleer Kuvvetler, Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler, Uzay ve Savunma Sistemleri ile ilgili "Yeni Silahların Kontrolü Görüşmeleri" başladı.
18. 1987 - Les Misérables müzikali, Broadway'de gösterime girdi.
19. 1989 - Sir Tim Berners-Lee bir bilgi yönetim sistemi hakkındaki teklifini CERN'e sundu, bu sonradan World Wide Web'e dönüştü.
20. 1993 - Mumbai'de Bombay saldırıları gerçekleşti.
21. 1999 - Varşova Paktı'nın eski üyeleri; Çekya, Macaristan ve Polonya, NATO'ya katıldı.
22. 2000 - Papa II. John Paul, Kilise'nin geçmişte Yahudilere, muhaliflere, kadınlara ve yerlilere karşı işlediği günahlardan ötürü af diledi.
23. 2003 - Sırbistan Başbakanı Zoran Đinđić, Belgrad'da öldürüldü.
24. 2004 - Suriye'de, Kamışlı Olayları patlak verdi.
25. 2011 - Fukuşima I. Nükleer Santrali'nde patlama meydana geldi.Sonucunda 2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi'nden bir gün sonra atmosfere radyasyon yaydı.
26. 2020 - Türkiye'de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından koronavirüs nedeniyle eğitim öğretime ara verildi.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 12 Mart tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1613 - André Le Nôtre, Kral Louis XIV'in peyzaj ve bahçe mimarı (ö. 1700)
2. 1637 - Anne Hyde, York Dükü James'in (daha sonra Kral II. James) ilk karısı olarak York ve Albany Düşesi idi. (ö. 1671)
3. 1685 - George Berkeley, İngiliz düşünür (ö. 1753)
4. 1710 - Thomas Arne, İngiliz besteci (ö. 1778)
5. 1784 - William Buckland, İngiliz yer bilimci (ö. 1856)
6. 1790 - John Frederic Daniell, İngiliz kimyacı ve fizikçi (ö. 1845)
7. 1815 - Louis-Jules Trochu, Fransız askeri lider ve politikacı (ö. 1896)
8. 1821 - John Joseph Caldwell Abbott, Kanada Başbakanı (ö. 1893)
9. 1824 - Gustav Kirchhoff, Alman fizikçi (ö. 1887)
10. 1835 - Simon Newcomb, Kanadalı-Amerikalı astronom ve matematikçi (ö. 1909)
11. 1838 - William Henry Perkin, İngiliz kimyager ve mucit (ö. 1907)
12. 1843 - Gabriel Tarde, Fransız yazar,sosyolog, kriminolojist ve sosyal psikolog (ö. 1904)
13. 1859 - Ernesto Cesàro, İtalyan matematikçi (ö. 1906)
14. 1860 - Bernát Munkácsi, Macar Türkolog (ö. 1937)
15. 1863 - Vladimir Vernadski, Ukraynalı mineralojist ve jeokimyacı (ö. 1945)
16. 1869 - George Forbes, Yeni Zelanda Başbakanı (ö. 1947)
17. 1877 - Wilhelm Frick, Nazi Almanyası İçişleri Bakanı (ö. 1946)
18. 1878 - Musa Ćazim Ćatić, Bosnalı şair (ö. 1915)
19. 1881 - Väinö Tanner, Finlandiya Başbakanı (ö. 1966)
20. 1889 - Vaclav Nijinski, Polonyalı balet (ö. 1950)
21. 1890 - I. İdris, Libya Kralı (ö. 1983)
22. 1891 - Yevgeniy Polivanov, Sovyet dilbilimci (ö. 1938)
23. 1905 - Takashi Shimura, Japon oyuncu (Yedi Samuray) (ö. 1982)
24. 1910 - Masayoshi Ōhira, Japon siyasetçi (ö. 1980)
25. 1911 - Gustavo Díaz Ordaz, Meksikalı siyasetçi (ö. 1979)
26. 1912 - Fethi Çelikbaş, Türk siyasetçi (ö. 2009)
27. 1922 - Jack Kerouac, Amerikalı yazar (ö. 1969)
28. 1923 - Walter Schirra, Amerikalı bir deniz havacısı, test pilotu ve NASA astronotu (ö. 2007)
29. 1923 - Mae Young, Amerikalı profesyonel güreşçi (ö. 2014)
30. 1925 - Leo Esaki, Japon fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi
31. 1925 - Harry Harrison, Amerikalı bilimkurgu yazarı (ö. 2012)
32. 1926 - Arthur Hartman, Amerika Birleşik Devletleri diplomatı (ö. 2015)
33. 1927 - Raúl Alfonsín, Arjantinli avukat ve siyasetçi (ö. 2009)
34. 1928 - Edward Albee, Amerikalı tiyatro yazarı (ö. 2016)
35. 1930 - Antony Acland, Britanyalı siyasetçi (ö. 2021)
36. 1930 - Ann Emery, İngiliz oyuncu (ö. 2016)
37. 1931 - Herb Kelleher, Amerikalı girişimci, iş insanı ve yönetici (ö. 2019)
38. 1933 - Barbara Feldon, Amerikalı film oyuncusu, manken
39. 1936 - Michał Heller, Polonyalı bilim adamı
40. 1937 - Zoltán Horváth, eski Macar eskrimci
41. 1938 - Patricia Carli, İtalyan asıllı Fransız pop şarkıcısı, besteci ve şarkı sözü yazarı
42. 1940 - Al Jarreau, Amerikalı caz müziği şarkıcısı (ö. 2017)
43. 1941 - Josip Skoblar, Yugoslav millî futbolcu ve teknik direktör
44. 1943 - Ratko Mladiç, Yugoslav asker
45. 1944 - Nursu Marmara, Türk klinik psikolog
46. 1946 - Dean Cundey, Amerikalı görüntü yönetmeni
47. 1946 - Liza Minnelli, Amerikalı şarkıcı
48. 1946 - Frank Welker, Amerikalı oyuncu
49. 1947 - Jan-Erik Enestam, Finlandiyalı siyasetçi, eski bakan
50. 1947 - Mitt Romney, Amerikalı politikacı
51. 1948 - James Taylor, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve gitarist
52. 1950 - Javier Clemente, İspanyol futbolcu ve teknik direktör
53. 1952 - Hulusi Akar, Türk asker, Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanı
54. 1952 - Yasuhiko Okudera, eski Japon millî futbolcusu
55. 1954 - Anish Kapoor, İngiliz-Hint heykeltıraş
56. 1956 - Steve Harris, İngiliz rock müzisyeni
57. 1956 - Lesley Manville, İngiliz oyuncu
58. 1956 - Tim Verbeek, Hollandalı futbolcu ve teknik direktör (ö. 2019)
59. 1957 - Patrick Battiston, Fransız eski futbolcusu
60. 1957 - Marlon Jackson, Michael Jackson'ın kardeşi ve Jacksons 5 üyesi Amerikalı şarkıcı
61. 1958 - Dileita Mohamed Dileita, Cibutili siyasetçi
62. 1959 - Milorad Dodik, Sırp siyasetçi
63. 1960 - Şenol Korkmaz, Türk yönetmen ve prodüktör
64. 1960 - Courtney B. Vance, bir Amerikalı oyuncu
65. 1962 - Julia Campbell, Amerikalı sinema ve dizi oyuncusu
66. 1962 - Andreas Köpke, Alman futbolcu
67. 1962 - Lütfi Elvan, Türk siyasetçi
68. 1963 - Kemal Yeni, Türk asker, Ege Ordusu Komutanı
69. 1963 - John Andretti, Amerikalı otomobil yarışçısı (ö. 2020)
70. 1963 - Ferdi Eğilmez, Türk sinema yönetmeni ve yapımcısı
71. 1965 - Liza Umarova, Çeçen şarkıcı ve oyuncu
72. 1967 - Uğur Çavuşoğlu, Türk oyuncu
73. 1968 - Aaron Eckhart, Amerikalı oyuncu
74. 1969 - Graham Coxon, İngiliz müzisyen
75. 1969 - Beyazıt Öztürk, Türk komedyen
76. 1971 - Ogün Sanlısoy, Türk müzisyen
77. 1972 - Lisa Werlinder, İsveçli caz müzisyeni ve aktris
78. 1975 - Edgaras Jankauskas, Litvanyalı millî futbolcu ve teknik direktör
79. 1975 - Srđan Pecelj, Bosnalı millî futbolcu
80. 1976 - Gökhan Üçoklar, Türk basketbolcu
81. 1976 - Zhao Wei, Çinli dizi ve sinema oyuncusu ve pop müzik şarkıcısı
82. 1977 - Amdy Faye, Senegalli millî futbolcu
83. 1977 - Abdulhamit Gül, Türk hukukçu ve siyasetçi
84. 1978 - Arina Tanemura, shōjo manga sanatçısı
85. 1979 - Gerard López, İspanyol eski futbolcu
86. 1979 - Armand Deumi Tchani, Kamerunlu futbolcu
87. 1981 - Hideo Itami, Japon profesyonel güreşçi
88. 1982 - Hisato Sato, Japon millî futbolcu
89. 1983 - Atif Aslam, Pakistanlı pop ve rock şarkıcısı, gitarist ve oyuncu
90. 1984 - Jaimie Alexander, Amerikalı oyuncu
91. 1984 - Shreya Ghoshal, Hint bir playback sanatçısı
92. 1985 - Edward Clancy, İngiliz profesyonel pist ve yol bisikleti yarışçısı
93. 1985 - Binnaz Uslu, Türk sporcu
94. 1985 - Stromae, Belçikalı şarkıcı
95. 1986 - František Rajtoral, Çek millî futbolcu (ö. 2017)
96. 1987 - Teymur Recebov, Azerbaycanlı satranç büyükustası
97. 1988 - Sebastian Brendel, Alman kanocu
98. 1988 - Kostas Mitroğlu, Aris ve Yunanistan futbolcu
99. 1988 - Titi, Brezilyalı futbolcu
100. 1989 - Jordan Adéoti, Beninli millî futbolcu
101. 1991 - Felix Kroos, Alman futbolcu
102. 1992 - Daniele Baselli, İtalyan futbolcu
103. 1992 - Jiří Skalák, Çek futbolcu
104. 1993 - Shehu Abdullahi, Nijeryalı millî futbolcu
105. 1994 - Katie Archibald, bir İskoç ve İngiliz yarış bisikletçisi
106. 1994 - Jerami Grant, Amerikalı profesyonel basketbolcu
107. 1994 - Christina Grimmie, Amerikalı müzisyen ve söz yazarı (ö. 2016)
108. 1995 - Sander Coopman, Belçikalı futbolcu
109. 1996 - Kerim Hafız, Mısırlı millî futbolcu
110. 1996 - Robert Murić, Hırvat futbolcu
111. 1997 - Dean Henderson, İngiliz millî futbolcu
112. 1997 - Allan Irénée Saint-Maximin, Fransız futbolcu

Ölümler

Bu yazımızda 12 Mart tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 417 - I. İnnocentius, 401'den 417'deki ölümüne kadar Katolik Kilisesi için papalık yapmıştır
2. 604 - I. Gregorius, Papa (d. yaklaşık 540)
3. 1289 - II. Demetre, Gürcü kralı (d. 1259)
4. 1507 - Cesare Borgia, Rönesans İtalya'sının asker ve siyasetçisi (d. 1475)
5. 1832 - Frederich Kuhlau, Alman piyanist (d. 1786)
6. 1845 - Akif Paşa, Osmanlı devlet adamı, şair ve yazar (d. 1787)
7. 1853 - Mathieu Orfila, İspanyol asıllı Fransız tıp eğitimcisi (d. 1787)
8. 1872 - Zeng Guofan, Çinli devlet adamı ve askeri önder (d. 1811)
9. 1898 - Zachris Topelius, Fin yazar (d. 1818)
10. 1898 - Johann Jakob Balmer, İsviçreli matematikçi ve matematiksel fizikçi (d. 1825)
11. 1914 - George Westinghouse, Amerikalı girişimci ve mühendis (d. 1846)
12. 1925 - Arkadiy Timofeyeviç Averçenko, Rus mizah yazarı (d. 1881)
13. 1925 - Sun Yat-sen, Çinli devrimci lider (d. 1866)
14. 1929 - Asa Griggs Candler, Amerikalı meşrubat üreticisi (Coca-Cola)'yı geliştiren (d. 1851)
15. 1942 - Robert Bosch, Alman sanayici (d. 1861)
16. 1942 - William Henry Bragg, İngiliz fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1862)
17. 1943 - Gustav Vigeland, Norveçli heykeltıraş (d. 1869)
18. 1945 - Antonius Johannes Jurgens, Alman üretici (d. 1867)
19. 1946 - Ferenc Szálasi, Macar faşist örgütlenme olan Ok Haç Partisi kurucusu ve lideri (d. 1897)
20. 1954 - Mustafa Sabri Efendi, Osmanlı müderris ve Şeyhülislam (d. 1869)
21. 1955 - Charlie Parker, Amerikalı caz saksafonisti (d. 1920)
22. 1956 - Bolesław Bierut, Polonyalı devlet adamı (d. 1892)
23. 1957 - Josephine Hull, Amerikalı bir tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1877)
24. 1971 - Eugene Lindsay Opie, Amerikalı hekim ve patolog (d. 1873)
25. 1978 - John Cazale, Amerikalı aktör (d. 1935)
26. 1990 - Philippe Soupault, Fransız yazar, şair ve romancı (d. 1897)
27. 1991 - Ragnar Granit, Finlandiyalı/İsveçli fizyolog (d. 1900)
28. 1997 - Galip Erdem, Türk gazeteci ve yazar (d. 1930)
29. 1999 - Yehudi Menuhin, Amerikalı kemancı (d. 1916)
30. 2001 - Robert Ludlum, Amerikalı yazar (d. 1927)
31. 2001 - Sidney Dillon Ripley, Amerikalı ornitolog ve doğal hayatı koruma gönüllüsü (d. 1913)
32. 2002 - Spiros Kipriyanu, Kıbrıslı politikacı (d. 1932)
33. 2002 - Jean-Paul Riopelle, Kanadalı ressam (d. 1923)
34. 2003 - Zoran Đinđić, Sırbistan Başbakanı (suikast) (d. 1952)
35. 2003 - Howard Fast, Amerikalı yazar (d. 1914)
36. 2003 - Lynne Thigpen, Amerikalı oyuncudur (d. 1948)
37. 2005 - Kemal Türkoğlu, Türk siyasetçi (d. 1911)
38. 2006 - Jurij Brezan, Alman yazar (d. 1916)
39. 2007 - Önder Baysoy, Türk iş insanı ve siyasetçi (Karşıyaka Spor Kulübü eski Başkanı) (d. 1946)
40. 2011 - Nilla Pizzi, İtalyan şarkıcı (d. 1919)
41. 2013 - Clive Burr, İngiliz davulcusuydu (d. 1957)
42. 2013 - Dinçer Çekmez, Türk aktör (d. 1940)
43. 2014 - Věra Chytilová, avangart Çek film yönetmeni (d. 1929)
44. 2014 - Richard Coogan, Amerikalı western filmleri oyuncusu (d. 1914)
45. 2014 - René Llense, Fransız eski millî futbolcudur (d. 1913)
46. 2014 - Jean Vallée, Belçikalı şarkıcıdır (d. 1941)
47. 2015 - Erol Büyükburç, Türk pop müziği sanatçısı (d. 1936)
48. 2015 - Michael Graves, Amerikalı mimar (d. 1934)
49. 2015 - Terry Pratchett, İngiliz fantastik komedi yazarı (d. 1948)
50. 2016 - Lloyd Shapley, Amerikalı matematikçi ve iktisatçıdır (d. 1923)
51. 2017 - Anatoli Çernyayev, Rus tarihçi, siyasetçi ve yazardır (d. 1921)
52. 2017 - Petra Kandarr, Doğu Alman eski kısa mesafe koşucusu (d. 1950)
53. 2018 - Craig Mack, Amerikalı rapçi (d. 1970)
54. 2019 - John Bardo, Amerikalı eğitimci ve akademisyen (d. 1948)
55. 2019 - Věra Bílá, Çek şarkıcı ve müzisyendir (d. 1954)
56. 2019 - Eurico Miranda, Brezilyalı siyasetçi ve iş insanıdır (d. 1944)
57. 2020 - Tonie Marshall, Amerikalı-Fransız oyuncu, senarist ve film yönetmeni (d. 1951)
58. 2020 - Giovanni Battista Rabino, İtalyan siyasetçi (d. 1931)
59. 2021 - Austen Angell, Avustralyalı kimyager (d. 1933)
60. 2021 - Fatima Aziz, Afgan kadın fizikçi ve siyasetçi (d. 1973)
61. 2021 - Irina Vasilevna Medvedeva, Sovyet-Rus tıp akademisyeni ve bilim insanı (d. 1958)
62. 2022 - Traci Braxton, Amerikalı şarkıcı, televizyon yıldızı ve radyocu (d. 1971)
63. 2022 - Vatsala Deshmukh, Hint aktris (d. 1930)
64. 2022 - Karl Offmann, Mauritiuslu siyasetçi (d. 1940)
65. 2023 - Franca Afegbua, Nijeryalı saç tasarımcısı ve siyasetçi (d. 1942)
66. 2023 - Alphonse Béni, Kamerunlu aktör ve film yönetmeni (d. 1946)
67. 2023 - Chris Cooper, İtalyan asıllı Amerikalı beyzbol oyuncusu (d. 1978)
68. 2023 - Marek Kopelent, Çek besteci (d. 1932)