Tarihte Bugün: 12 Ocakta ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Önemli Olaylar

12 Ocak tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 12 Ocakta Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1915 - ABD Temsilciler Meclisi, kadınların da oy kullanması yönündeki kanun teklifini reddetti.
2. 1920 - Son Osmanlı Mebusan Meclisi, İstanbul'da görüşmelere başladı.
3. 1923 - Paris'teki Pasteur Enstitüsü'nde, tetanoza karşı antiserum geliştirildi.
4. 1932 - Hattie Wyatt Caraway, Amerika Birleşik Devletleri senatosuna seçilen ilk kadın politikacı oldu.
5. 1934 - Yunanistan'ın eski Başbakanı Elefterios Venizelos, Atatürk'ü Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterdi.
6. 1940 - II. Dünya Savaşı: Rusya, Finlandiya'yı bombalıyor.
7. 1944 - Genelkurmay'da ilk devir teslim: Mareşal Fevzi Çakmak yaş haddinden emekliye ayrıldı, yerine Kâzım Orbay atandı.
8. 1945 - II. Dünya Savaşı: Sovyet birlikleri Doğu Avrupa'da Nazi güçlerine karşı atağa geçti.
9. 1951 - Uluslararası Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi yürürlüğe girdi.
10. 1952 - ABD yönetimi, Marshall Planı çerçevesinde Türkiye'ye 58 milyon dolarlık askeri yardım yapılmasına onay verdi.
11. 1959 - Sovyet uzay aracı Luna 1, güneş çevresindeki yörüngesine yerleşti. Luna yer çekiminden kurtulan ilk uzay aracı oldu.
12. 1966 - Lyndon B. Johnson, Amerika Birleşik Devletleri'nin, komünist saldırganlık sona erene kadar Güney Vietnam'da kalacağını açıkladı.
13. 1967 - Dr. James Bedford, gelecekte tekrar canlandırılmak üzere, kriyojenik olarak dondurulan ilk insan oldu.
14. 1969 - Led Zeppelin ilk albümlerini (Led Zeppelin) çıkardı.
15. 1972 - Mucibur Rahman Bangladeş'in Başbakanı oldu.
16. 1976 - BM Güvenlik Konseyi, 1'e karşı 11 oyla, Filistin Kurtuluş Örgütü'nün, oy verme hakkı olmaksızın Güvenlik Konseyi tartışmalarına katılmasına karar verdi.
17. 1991 - Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, Irak birliklerinin Kuveyt'ten çıkarılması için kendi hükûmetlerine güç kullanımı yetkisi verdi.
18. 1998 - 19 Avrupa ülkesi, insan klonlanmasının yasaklanması konusunda anlaştılar.
19. 2000 - Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti'ni oluşturan partilerin Genel Başkanları, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin, idama mahkûm edilen Abdullah Öcalan hakkında verdiği ihtiyati tedbir kararına uyulmasını kararlaştırdılar.
20. 2001 - 36 yıldır süren iç savaşta 130 binden fazla insanın öldüğü ve 2 milyon insanın evini terk ettiği Kolombiya'da yönetim, ülkedeki komünist bir örgüt olan Ulusal Kurtuluş Ordusu'na kuzeyde silahtan arındırılmış bir bölge tahsis etti.
21. 2006 - Mina'da, (Suudi Arabistan) şeytan taşlama sırasında çıkan kargaşada 362 hacı adayı öldü.
22. 2010 - Haiti'de 7,0 şiddetinde deprem meydana geldi.
23. 2012 - 17 Aralık 2011 tarihinde ölen Kuzey Kore Lideri Kim Cong-il'in mumyalanmış naaşı, Kumsusan Güneş Sarayı'na törenle nakledildi.
24. 2016 - İstanbul'daki Sultanahmet Camii yakınlarında, bombalı bir saldırıda 10 kişi öldü, 15 kişi yaralandı.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 12 Ocak tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1628 - Charles Perrault, Fransız yazar (ö. 1703)
2. 1729 - Edmund Burke, İngiliz filozof ve devlet adamı (ö. 1797)
3. 1746 - Johann Heinrich Pestalozzi, İsviçreli pedagog, hayırsever, filozof ve politikacı (ö. 1827)
4. 1751 - I. Ferdinando, Sicilyateyn Kraliyeti'nin Kralı (ö. 1825)
5. 1772 - Mihail Speranski, Rus reformist devlet adamı (ö. 1839)
6. 1778 - William Herbert, İngiliz bitki bilimci, bitki ressamı, şair ve din adamı (ö. 1847)
7. 1810 - II. Ferdinando, İki Sicilya'nın kralı (ö. 1859)
8. 1822 - Étienne Lenoir, Belçikalı mühendis (ö. 1900)
9. 1833 - Karl Eugen Dühring, Alman filozof ve iktisatçısı (ö. 1921)
10. 1856 - John Singer Sargent, Amerikalı ressam (ö. 1925)
11. 1859 - Rızaeddin Fahreddin, Tatar müftü ve tarihçi (ö. 1936)
12. 1861 - Süleyman Selim Efendi, Sultan Abdülmecid'in oğlu (ö. 1909)
13. 1870 - Grigori Gurkin, Rus Türkolog, etnograf ve ressam (ö. 1937)
14. 1871 - Zekiye Sultan, II. Abdülhamid'in kızı (ö. 1950)
15. 1876 - Fevzi Çakmak, Türk mareşal ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucularından (ö. 1950)
16. 1876 - Jack London, Amerikalı yazar (ö. 1916)
17. 1878 - Ferenc Molnár, Macar yazar (Pal Sokağı Çocukları’nın yazarı) (ö. 1952)
18. 1880 - Fahrettin Altay, Türk asker ve siyasetçi (Kurtuluş Savaşı komutanlarından) (ö. 1974)
19. 1886 - Reşide Bayar, Türkiye Cumhuriyeti'nin 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın eşi (ö. 1962)
20. 1892 - Mihail Kirponos, Sovyet Kızıl Ordu generali (ö. 1941)
21. 1893 - Alfred Rosenberg, Alman siyasetçi (ö. 1946)
22. 1893 - Hermann Göring, Nazi subayı (ö. 1946)
23. 1894 - Georges Carpentier, Fransız boksör (ö. 1975)
24. 1894 - Dorothy Wall, Yeni Zelandalı-Avustralyalı yazar ve çizer (ö. 1942)
25. 1895 - Jean Berthoin, Fransız siyasetçi (ö. 1979)
26. 1896 - David Wechsler, Rumen-Amerikalı ruhbilimci (ö. 1981)
27. 1897 - Nahit Hilmi Özeren, Türk edebiyatçı ve güfte yazarı (ö. 1951)
28. 1898 - Gustav Haloun, Çek sinolog (ö. 1951)
29. 1899 - Paul Hermann Müller, İsviçreli kimyacı ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1965)
30. 1900 - Abdülbaki Gölpınarlı, Türk edebiyat tarihçisi ve çevirmen (ö. 1982)
31. 1902 - Suud bin Abdül Aziz, Suudi Arabistan Kralı (ö. 1969)
32. 1903 - İgor Kurçatov, Sovyet nükleer fizikçi (Sovyetler Birliği'nin ilk atom bombası ve ilk nükleer elektrik santralini ve dünyanın ilk termonükleer bombasını yapan) (ö. 1960)
33. 1905 - Hüseyin Nihal Atsız, Türk yazar, şair, tarihçi ve ideolog (ö. 1975)
34. 1906 - Emmanuel Levinas, Fransız filozof (ö. 1995)
35. 1907 - Sergey Korolyov, Sovyet roket mühendisi (ö. 1966)
36. 1910 - Luise Rainer, Alman oyuncu (ö. 2014)
37. 1916 - Pieter Willem Botha, Güney Afrika'nın ilk Devlet Başkanı (ö. 2006)
38. 1916 - Mary Wilson, İngiliz şair (ö. 2018)
39. 1918 - Maharişi Maheş Yogi, Hint guru (Transandantal Meditasyon tekniğini geliştiren) (ö. 2008)
40. 1925 - Nevit Kodallı, Türk besteci, kompozitör ve müzik eğitmeni (ö. 2009)
41. 1926 - Morton Feldman, Amerikalı besteci (ö. 1987)
42. 1926 - Ray Price, Amerikalı country müzik şatkıcısı, besteci ve gitarist (ö. 2013)
43. 1928 - Ruth Brown, Amerikalı Rhythm and Blues şarkıcı (ö. 2005)
44. 1929 - Alasdair MacIntyre, İskoç filozof
45. 1931 - Leyla Erbil, Türk yazar (ö. 2013)
46. 1931 - Özdemir Nutku, Türk tiyatro bilimci, oyuncu, yazar, eleştirmen ve yönetmen (ö. 2019)
47. 1932 - Engin Geçtan, Türk psikiyatrist ve yazar (ö. 2018)
48. 1934 - Metin Serezli, Türk oyuncu (ö. 2013)
49. 1934 - İbrahim Nafei, Mısırlı gazeteci (ö. 2018)
50. 1935 - Kreskin, Amerikalı mentalist
51. 1936 - Emil Lahud, Lübnanlı asker ve siyasetçi
52. 1936 - Mufti Mohammad Sayeed, Hint politikacı (ö. 2016)
53. 1937 - Jan van der Graaf, Hollandalı kilise yöneticisi, mühendis ve yazar (ö. 2022)
54. 1941 - Long John Baldry, İngiliz şarkıcı ve müzisyen (ö. 2005)
55. 1941 - Fiona Caldicott, Britanyalı akademisyen, psikiyatrist, psikoterapist ve yönetici (ö. 2021)
56. 1944 - Joe Frazier, Amerikalı boksör ve Dünya ağır siklet profesyonel boks şampiyonlarından (ö. 2011)
57. 1945 - Aytunç Altındal, Türk gazeteci ve yazar (ö. 2013)
58. 1947 - Tom Dempsey, Amerikan Futbolu oyuncusu (ö. 2020)
59. 1949 - Ottmar Hitzfeld, Alman futbolcu ve teknik direktör
60. 1949 - Hammadi Cibali, Tunuslu mühendis, İslamcı politikacı, gazeteci ve Tunus eski başbakanı
61. 1949 - Haruki Murakami, Japon romancı, kısa öykü yazarı, çevirmen ve gazeteci
62. 1951 - Kirstie Alley, Amerikalı oyuncu ve Emmy Ödülü sahibi (ö. 2022)
63. 1951 - Rush Limbaugh, Amerikalı radyo kişiliği, muhafazakâr siyasi yorumcu, yazar ve televizyon şovu sahibi (ö. 2021)
64. 1953 - Marry Harron, Kanadalı film yapımcısı ve senarist
65. 1956 - Nikolay Noskov, Rus rock şarkıcısı
66. 1958 - Christiane Amanpour, İran asıllı İngiliz gazeteci ve haberci
67. 1960 - Dominique Wilkins, eski profesyonel basketbolcu
68. 1962 - Luna Vachon, Amerikalı-Kanadalı profesyonel kadın güreşçi (ö. 2010)
69. 1964 - Jeff Bezos, Amerikan girişimci ve iş insanı (Amazon.com'un kurucusu)
70. 1965 - Rob Zombie, Amerikalı heavy metal şarkıcısı, yönetmen, yapımcı, prodüktor, senarist, kıyafet ve dövme tasarımcı
71. 1966 - Olivier Martinez, Fransız oyuncu
72. 1967 - Selahattin Dervent, Türk teknik direktör
73. 1967 - Vendela Kirsebom, Norveçli-İsveçli-Türk model ve oyuncu
74. 1968 - Mauro Silva, Brezilyalı futbolcu
75. 1969 - David Mitchell, İngiliz romancı ve senarist
76. 1969 - Gökhan Semiz, Türk söz yazarı, besteci ve Grup Vitamin'in solisti (ö. 1998)
77. 1970 - Raekwon, Amerikalı rapçi
78. 1970 - Zack de la Rocha, Amerikalı vokalist, söz yazarı ve aktivist
79. 1972 - Toto Wolff, Avusturyalı yatırımcı ve eski yarış pilotu
80. 1973 - Hande Yener, Türk şarkıcı
81. 1974 - Melanie Chisholm, İngiliz sanatçı
82. 1975 - Jason Jeremy Freese, Amerikalı müzisyen
83. 1979 - Marián Hossa, Amerikalı buz hokeyi oyuncusu
84. 1979 - Grzegorz Rasiak, Polonyalı millî futbolcu
85. 1980 - Amerie, Amerikalı R&B şarkıcısı, söz yazarı, dansçı, oyuncu ve model
86. 1980 - Akiko Morigami, Japon tenis oyuncusu
87. 1980 - Amerie, Amerikalı R&B şarkıcısı, söz yazarı, dansçı, aktris ve model
88. 1981 - Luis Pérez, Meksikalı futbolcu
89. 1985 - Artem Milevski, Belaruslu-Ukraynalı futbolcu
90. 1985 - Issa Rae, Amerikalı oyuncu, yazar ve yapımcı
91. 1985 - Borja Valero, eski İspanyol millî futbolcu
92. 1986 - Oya Okar, Türk oyuncu
93. 1986 - Pablo Daniel Osvaldo, İtalyan futbolcu
94. 1987 - Naya Rivera, Amerikalı şarkıcı ve aktris
95. 1987 - Salvatore Sirigu, İtalyan futbolcu
96. 1989 - Axel Thomas Witsel, Belçikalı millî futbolcu
97. 1991 - Pixie Lott, İngiliz şarkıcı, söz yazarı, dansçı ve oyuncu
98. 1992 - Ishak Belfodil, Cezayirli futbolcu
99. 1992 - Samuele Longo, İtalyan futbolcu
100. 1993 - D.O., Koreli şarkıcı ve oyuncu ve söz yazarı
101. 1993 - Zayn Malik, Pakistan asıllı İngiliz şarkıcı, söz yazarı ve One Direction üyesi
102. 1995 - Alessio Romagnoli, İtalyan millî futbolcu
103. 2000 - Batista Mendy, Fransız futbolcu

Ölümler

Bu yazımızda 12 Ocak tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1519 - I. Maximilian, Kutsal Roma İmparatoru (d. 1459)
2. 1621 - Şehzade Mehmed, Osmanlı İmparatorluğu şehzadesi (d. 1605)
3. 1665 - Pierre de Fermat, Fransız matematikçi ve hukukçu (d. 1601)
4. 1759 - Anne, Kral II. George ve eşi Caroline (Ansbach)’in ikinci çocuğu ve en büyük kızı (d. 1709)
5. 1833 - Marie-Antonin Carême, Fransa'nın ilk pastacılardan (d. 1784)
6. 1875 - Tongzhi, Qing Hanedanı (Mançu) imparatoru (d. 1856)
7. 1889 - Churchill Babington, İngiliz klasik bilim adamı, arkeolog ve doğa bilimci (d. 1821)
8. 1905 - Abdullah Galib Paşa, Osmanlı siyasetçi (d. 1829)
9. 1909 - Hermann Minkowski, Litvan matematikçi (d. 1864)
10. 1942 - Charles Tate Regan, Büyük Britanyalı Royal Society Üyesi ve ihtiyolog (d. 1878)
11. 1950 - Pedro Calomino, Arjantinli eski millî futbolcu (d. 1892)
12. 1967 - James Bedford, Amerikalı bilim insanı (d. 1893)
13. 1974 - Patricia, Kraliçe Victoria'nın torunu (d. 1886)
14. 1976 - Agatha Christie, İngiliz yazar (d. 1890)
15. 1977 - Henri-Georges Clouzot, Fransız film yönetmeni ve senarist (d. 1907)
16. 1983 - Nikolay Podgorni, SSCB Devlet Başkanı (d. 1903)
17. 1985 - Sabri Kiraz, Türk futbolcu ve teknik direktör (d. 1918)
18. 1997 - Charles Brenton Huggins, Amerikalı hekim, fizyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1901)
19. 1998 - Sadi Koçaş, Türk siyasetçi ve eski başbakan yardımcısı (d. 1919)
20. 2001 - Bill Hewlett, Amerikalı mühendis ve iş insanı (d. 1913)
21. 2002 - Cyrus Vance, ABD'nin 57. Dış İşleri Bakanı (d. 1917)
22. 2003 - Leopoldo Galtieri, Arjantinli general ve devlet adamı (d. 1926)
23. 2003 - Maurice Gibb, İngiliz müzisyen (Bee Gees grubu üyesi) (d. 1949)
24. 2006 - Ömer Küyük, Türk İstiklal Savaşı gazisi (d. 1898)
25. 2009 - Claude Berri, Fransız yönetmen, aktör ve yapımcı (d. 1934)
26. 2010 - Daniel Bensaïd, Fransız filozof, sivil atvist ve düşünür (d. 1946)
27. 2010 - Altan Dinçer, Türk millî basketbolcu ve antrenör (d. 1932)
28. 2010 - Miep Gies, II. Dünya Savaşı sırasında Anne Frank ve ailesine yardım eden Hollanda vatandaşı (d. 1909)
29. 2012 - Aslı Nemutlu, Türk millî kayakçı (d. 1994)
30. 2013 - Precious Bryant, Amerikalı country ve blues müzisyeni (d. 1942)
31. 2013 - Alev Sururi, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1931)
32. 2013 - Koto Okubo, Dünya'nın En Yaşlı Kadını unvanına sahipti (d. 1897)
33. 2014 - Alexandra Bastedo, İngiliz oyuncu ve aktivist (d. 1946)
34. 2014 - Halet Çambel, Türk arkeolog, yazar ve Olimpiyatlardaki ilk Türk kadın sporcu (d. 1916)
35. 2015 - Yelena Obraztsova, Rus mezzo-soprano (d. 1939)
36. 2016 - İvan Bukavşin, Rus satranç oyuncusu (d. 1995)
37. 2017 - Giulio Angioni, İtalyan yazar (d. 1939)
38. 2017 - Meir Banai, İsrailli müzisyen, şarkıcı ve söz yazarı (d. 1961)
39. 2017 - William Peter Blatty, Amerikalı yönetmen, yapımcı ve senarist (d. 1928)
40. 2017 - Vsevolod Murakhovski, Ukraynalı Rus Sovyet politikacı (d.1926)
41. 2017 - Graham Taylor, İngiliz eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1944)
42. 2017 - İlyas Hüseynov, Azerbaycanlı müzisyen (d. 1924)
43. 2018 - Eddy Beugels, Eski Hollandalı bisiklet sporcusu (d. 1944)
44. 2018 - Bella Emberg, İngiliz oyuncu (d. 1937)
45. 2018 - Frankie Muse Freeman, Amerikalı siyahi kadın insan hakları aktvisti ve avukatı (d. 1916)
46. 2018 - Keith Jackson, Amerikalı spor muhabiri ve sunucu (d. 1928)
47. 2019 - Bonnie Guitar, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı, yapımcı, at eğitimcisi ve iş insanı (d. 1923)
48. 2019 - Etsuko Ichihara, Japon oyuncu (d. 1936)
49. 2019 - Joe M. Jackson, Amerikalı eski asker ve savaş pilotu (d. 1923)
50. 2019 - Batton Lash, Amerikalı çizgi roman sanatçısı (d. 1953)
51. 2019 - Patricia Wald, Amerikalı hakim (d. 1928)
52. 2020 - Tony Garnett, İngiliz oyuncu, televizyon ve film yapımcısı (d. 1936)
53. 2020 - Paulo Gonçalves, Portekizli profesyonel motosiklet yarışçısı (d. 1979)
54. 2020 - Jayalath Manoratne, Sri Lankalı oyuncu, yazar ve şarkıcı (d. 1948)
55. 2020 - Roger Scruton, İngiliz filozof, yazar ve hayvan hakları aktivisti (d. 1944)
56. 2020 - Aart Staartjes, Hollandalı oyuncu, yönetmen, televizyoncu, yazar ve yapımcı (d. 1938)
57. 2021 - Frank Arok, Macar profesyonel futbolcu ve teknik direktör (d. 1932)
58. 2021 - Bruce Bennett, Amerikalı Amerikan futbolu oyuncusudur (d. 1943)
59. 2021 - Florentin Crihălmeanu, Rumen Rum Katolik Kilisesi'ne bağlı hiyerarş (d. 1959)
60. 2021 - Mona Malm, İsveçli aktris (d. 1935)
61. 2021 - Sidik Mia, Malavili iş insanı ve siyasetçi (d. 1965)
62. 2021 - Philaret, Rusya doğumlu Beyaz Rus Ortodoks Başpiskopos (d. 1935)
63. 2021 - Bridget Rowe, İngiliz gazeteci ve köşe yazarı (d. 1950)
64. 2021 - Shingoose, Kanadalı Ojibwa yerlisi country şarkıcısı, söz yazarı, televizyon yapımcısı ve sunucu (d. 1946)
65. 2023 - Burhan Çaçan, Türk halk müziği sanatçısı (d. 1960)
66. 2023 - Lisa Marie Presley, Amerikalı rock şarkıcısı (Elvis Presley'nin kızı) (d. 1968)