Tarihte Bugün: 14 Mart'ta ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Özel ve Önemli Günler

14 Mart tarihi toplumlar ve kültürler için farklı anlamlar taşır. 14 Mart'ta kutlanan özel ve önemli günler hakkında bilgi almak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

1. Tıp Bayramı
2. Pi Günü
3. Erzurum'un Hınıs ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)
4. Erzurum'un Köprüköy ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)

Önemli Olaylar

14 Mart tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 14 Mart'ta Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1489 - Kıbrıs Krallığı'nın Kraliçesi Catherine Cornaro, Ada'yı Venedik Cumhuriyeti'ne sattı.
2. 1794 - Eli Whitney, pamuk ayrıştırma makinesinin patentini aldı.
3. 1827 - II. Mahmut döneminde, Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane kuruldu.
4. 1919 - Tıp Bayramı ve Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'nin kuruluş yıldönümü; Hikmet Boran önderliğinde, tıp camiasının emperyalist güçlerin karşısına resmen çıkışı nedeniyle bugün Tıp Bayramı olarak kutlanmaktadır.
5. 1919 - Yunanların İzmir'e çıkarma planı, İngiltere Başbakanı Lloyd George, Fransa Başbakanı Georges Clemenceau, İtalya Başbakanı Vittorio Emanuele Orlando ve ABD Başkanı Woodrow Wilson tarafından kabul edildi.
6. 1923 - Gençlerbirliği Spor Kulübü Ankara'da kuruldu.
7. 1939 - Slovakya Cumhuriyeti ve Karpatlar Ukraynası, Nazi Almanyasının baskısı altında Çekoslovakya'dan bağımsızlıklarını ilan etti.
8. 1939 - Hatay Meclisi, Türk lirası'nı resmi para olarak kabul etti.
9. 1951 - Kore Savaşı: Birleşmiş Milletler Kuvvetleri, Seul'ü geri aldı.
10. 1953 - Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Stalin'in ölümü üzerine yerine getirilen Malenkov, görevini 8 gün sonra Kruşçev'e devretti.
11. 1958 - ABD, Küba'daki Batista rejimine ambargo uygulamaya başladı.
12. 1964 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Barış Gücü'nün Kıbrıs'a gitmesini kararlaştırdı.
13. 1980 - ABD Hava Kuvvetleri'ne ait C-130 tipi askeri nakliye uçağı, İncirlik Hava Üssü'ne iniş yaparken düştü. 18 ABD askeri öldü.
14. 1983 - Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin kurulmasını öngören yasa tasarısı, Danışma Meclisi'nde kabul edildi.
15. 1998 - İran'da Richter ölçeğine göre 6,9 büyüklüğünde deprem oldu.
16. 1998 - YÖK, başörtüsü takmanın ve taktırmanın suç olduğunu açıkladı.
17. 2000 - Naim Süleymanoğlu, Ankara'da devam ettiği idmanlarda koparmada 145 kg kaldırarak dünya rekoru kırdı.
18. 2003 - Türkiye'nin 59'uncu Hükümeti, Siirt Milletvekili Recep Tayyip Erdoğan Başkanlığında kuruldu.
19. 2008 - Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya, Adalet ve Kalkınma Partisi'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'nde dava açtı.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 14 Mart tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1627 - Roelant Roghman, Hollandalı Hollanda Altın Çağı ressamı, çizimcisi ve oymacısı (ö. 1692)
2. 1641 - Hyeonjong, Joseon Krallığı'nın 18. kralı (ö. 1674)
3. 1681 - Georg Philipp Telemann, Alman besteci (ö. 1767)
4. 1692 - Peter Van Musschenbroek, Hollandalı bilim insanı (ö. 1761)
5. 1726 - Esma Sultan, III. Ahmed'in kızı (ö. 1788)
6. 1742 - Ağa Muhammed Han Kaçar, İran Şahı ve Kaçar Hanedanı'nın kurucusu (ö. 1797)
7. 1804 - Johann Strauss I, Avusturyalı besteci (ö. 1849)
8. 1820 - II. Vittorio Emanuele, Sardinya Krallığı'nın Kralı (ö. 1878)
9. 1821 - Jens Jacob Asmussen Worsaae, Danimarkalı arkeolog ve tarihöncesici (ö. 1885)
10. 1827 - George Frederick Bodley, Britanyalı mimar (ö. 1907)
11. 1835 - Giovanni Schiaparelli, İtalyan astronom (ö. 1910)
12. 1836 - Jules Joseph Lefebvre, Fransız portre ressamı (ö. 1911)
13. 1844 - I. Umberto, İtalya Kralı (ö. 1900)
14. 1847 - Castro Alves, Brezilyalı şair (ö. 1871)
15. 1853 - Ferdinand Hodler, İsviçreli ressam (ö. 1918)
16. 1854 - Paul Ehrlich, Alman bilim insanı ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1915)
17. 1854 - Thomas R. Marshall, ABD'nin 28. Başkan Yardımcısı (ö. 1925)
18. 1854 - Alexandru Macedonski, Rumen şair, romancı, oyun yazarı ve edebiyat eleştirmeni (ö. 1920)
19. 1859 - Leonardo Bistolfi, İtalyan heykeltıraş (ö. 1933)
20. 1874 - Anton Philips, Hollanda'da Philips Electronics'in kurucusu (ö. 1951)
21. 1876 - Lev Berg, Rus coğrafyacı, biyolog ve ihtiyolog (ö. 1950)
22. 1879 - Albert Einstein, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1955)
23. 1882 - Wacław Sierpiński, Polonyalı matematikçi (ö. 1969)
24. 1886 - Firmin Lambot, Belçikalı bisiklet yarışçısı (ö. 1964)
25. 1887 - Abdülhak Şinasi Hisar, Türk romancı ve yazar (ö. 1967)
26. 1894 - Vladimir Triandafillov, Sovyet komutan ve teorisyen (ö. 1931)
27. 1903 - Mustafa Barzani, Kürt politikacı (ö. 1979)
28. 1905 - Raymond Aron, Fransız sosyolog ve filozof (ö. 1983)
29. 1906 - Fazıl Küçük, Kıbrıslı Türk politikacı ve gazeteci (ö. 1984)
30. 1906 - Ulvi Cemal Erkin, Türk besteci (ö. 1972)
31. 1908 - Maurice Merleau-Ponty, Fransız filozof (ö. 1961)
32. 1911 - Akira Yoshizawa, Japonlu origami uzmanı (ö. 2005)
33. 1912 - Cliff Bastin, İngiliz eski millî futbolcudur (ö. 1991)
34. 1914 - Ali Tanrıyar, Türk hekim, siyasetçi ve spor adamı (ö. 2017)
35. 1920 - Memduh Ün, Türk yönetmen (ö. 2015)
36. 1923 - Diane Arbus, Amerikalı fotoğraf sanatçısıdır (ö. 1971)
37. 1925 - Tarık Minkari, Türk cerrah ve yazar (ö. 2010)
38. 1926 - Neriman Altındağ Tüfekçi, Türk Halk Müziği solisti ve ilk kadın şefi (ö. 2009)
39. 1928 - Frank Borman, ABD'li test pilotu, iş adamı, çiftlik sahibi ve NASA astronotu
40. 1929 - Bob Goalby, Amerikalı profesyonel golfçü (ö. 2022)
41. 1933 - Michael Caine, İngiliz oyuncu ve Akademi Ödülü sahibi
42. 1933 - Quincy Jones, Amerikalı orkestra şefi, besteci, müzisyen ve yapımcı
43. 1934 - Eugene Cernan, Amerikalı eski deniz ve hava subayı, savaş pilotu ve NASA astronotu (ö. 2017)
44. 1934 - Leonid İvanoviç Rogozov, Sovyet tıp doktoru (ö. 2000)
45. 1934 - Manuel Piñeiro, Kübalı istihbaratçı ve politikacı (ö. 1998)
46. 1938 - Şerafettin Elçi, Türk hukukçu ve siyasetçi (ö. 2012)
47. 1938 - Árpád Orbán, Macar olimpiyat şampiyonu futbolcu (ö. 2008)
48. 1940 - Durul Gence, Türk caz müzisyeni ve orkestra şefi
49. 1940 - Metin Altıok, Türk şair ve ressam (ö. 1993)
50. 1941 - Wolfgang Petersen, Alman film yönetmeni
51. 1942 - Emin Çölaşan, Türk gazeteci ve yazar
52. 1942 - Rita Tushingham, İngiliz aktris
53. 1944 - Boris Brott, Kanadalı orkestra şefi, müzisyen, besteci ve motivasyon konuşmacısı (ö. 2022)
54. 1945 - Michael Martin Murphey, Amerikalı bir şarkıcı-söz yazarıdır
55. 1946 - Wes Unseld, Amerikalı eski basketbol oyuncusudur (ö. 2020)
56. 1947 - Jona Lewie, İngiliz şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen
57. 1948 - Billy Crystal, Galli sinema oyuncusu
58. 1948 - Theo Jansen, Hollandalı sanatçı
59. 1950 - Rick Dees, İngiliz aktör
60. 1950 - Ahmet Kamil Erozan, Türk siyasetçi
61. 1952 - Sheila Abdus-Salaam, Amerikalı yargıç ve hukukçu (ö. 2017)
62. 1952 - Mehmet Güçlü, Türk güreşçi
63. 1957 - Franco Frattini, İtalyan siyasetçi (ö. 2022)
64. 1958 - II. Albert, Monako Prensliği'nin hükümdarı ve Grimaldi prenslik hanedanının başı
65. 1961 - Mike Lazaridis, Kanadalı iş insanıdır
66. 1965 - Aamir Khan, Hint oyuncu
67. 1967 - Gürdal Tosun, Türk tiyatro sanatçısı (ö. 2000)
68. 1968 - Megan Follows, Kanadalı-ABD'li aktris
69. 1972 - Kaan Dobra, Polonya asıllı Türk futbolcu
70. 1974 - Santino Marella, Kanadalı profesyonel güreşçi
71. 1975 - Steve Harper, İngiliz futbolcudur
72. 1977 - Naoki Matsuda, Japon eski millî futbolcudur (ö. 2011)
73. 1979 - Nicolas Anelka, Fransız futbolcu
74. 1979 - Chris Klein, ABD'li bir oyuncu
75. 1979 - Sead Ramoviç, Eski Bosnalı millî kaleci
76. 1982 - François Sterchele, Belçikalı futbolcu (ö. 2008)
77. 1988 - Stephen Curry, Amerikalı basketbolcu
78. 1989 - Colby O'Donis, Porto Riko asıllı Amerikalı R&B ve pop şarkıcısı
79. 1990 - Joe Allen, Galli millî futbolcudur
80. 1990 - Kolbeinn Sigþórsson, İzlandalı futbolcu
81. 1991 - Emir Bekrić, Sırp engelli atleti
82. 1992 - Ami Sugita, Japon millî futbolcu
83. 1992 - Mardik Mardikyan, Suriyeli milli futbolcu
84. 1994 - Ansel Elgort, Amerikalı aktör ve şarkıcı
85. 1996 - Mustafa Batuhan Altıntaş, Türk futbolcu
86. 1997 - Simone Biles, Amerikalı jimnastikçi
87. 1998 - Neslican Tay, Türk kanser aktivisti (ö. 2019)
88. 2008 - Abby Ryder Fortson, Amerikalı oyuncu

Ölümler

Bu yazımızda 14 Mart tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1457 - İmparator Jingtai, Çin'in Ming Hanedanı'nın yedinci imparatoru (d. 1428)
2. 1471 - Thomas Malory, İngiliz yazar (d. 1415)
3. 1571 - János Zsigmond Zápolya, 1540-1571 arası Transilvanya ve Macaristan Kralı (d. 1540)
4. 1604 - Kınalızade Hasan Çelebi, Osmanlı fıkıh ve kelâm alimi (d. 1546)
5. 1632 - Tokugawa Hidetada, Tokugawa Hanedanlığı'nın 2. şogunu (d. 1579)
6. 1698 - Claes Rålamb, İsveçli bir devlet adamıydı (d. 1622)
7. 1703 - Robert Hooke, İngiliz bilim insanı (d. 1635)
8. 1791 - Johann Salomo Semler, Alman protestan teolog (d. 1725)
9. 1823 - Charles-François du Périer Dumouriez, Fransız generali (d. 1739)
10. 1854 - Yekaterina Vladimirovna Apraksina, Rus soylu (d. 1770)
11. 1883 - Karl Marx, Alman filozof ve ekonomist (d. 1818)
12. 1932 - George Eastman, Amerikalı mucit ve sanayici (Kodak Şirketi) (d. 1854)
13. 1932 - Frederick Jackson Turner, Amerikalı bir tarihçiydi (d. 1861)
14. 1938 - Aleksey Rıkov, Bolşevik devrimci (d. 1881)
15. 1940 - Gabriele Possanner, Avusturyalı hekim (d. 1860)
16. 1944 - Katharine Elizabeth Dopp, Amerikalı eğitimci ve yazar (d. 1863)
17. 1946 - Werner von Blomberg, Nazi Almanyası'nın Savunma Bakanı d. 1878)
18. 1953 - Klement Gottwald, Çek devlet adamı ve gazeteci d. 1896)
19. 1955 - Şamran Hanım, Türk besteci ve kanto sanatçısı (d. 1870)
20. 1959 - Faik Ahmet Barutçu, Türk siyasetçi (d. 1894)
21. 1968 - Josef Harpe, I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı sırasında Alman Generaloberst (d. 1887)
22. 1975 - Susan Hayward, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1917)
23. 1978 - Aziz Basmacı, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1912)
24. 1995 - William Alfred Fowler, Amerikalı filozof (d. 1911)
25. 1997 - Jurek Becker, Polonya doğumlu Alman yazar, film senaristi ve Doğu Alman muhalif (d. 1937)
26. 1997 - Fred Zinnemann, Avusturya asıllı Amerikalı film yönetmeni (d. 1907)
27. 2006 - Lennart Meri, Estonyalı yazar ve film yönetmeni (Estonya'nın 2. Cumhurbaşkanı) (d. 1929)
28. 2007 - Sa'dun Hammadi, Saddam Hüseyin'in devlet başkanlığı dönemindeki eski Irak başbakanı (d. 1930)
29. 2010 - Peter Graves, Amerikalı aktör (Görevimiz Tehlike) (d. 1926)
30. 2011 - Jülide Gülizar, Türk sunucu, yazar, eğitmen ve TRT'nin ve Türkiye’nin ilk haber spikerlerinden (d. 1929)
31. 2012 - Ċensu Tabone, Maltalı siyasetçi (d. 1913)
32. 2013 - Jack Greene, Amerikalı country müzik sanatçısı (d. 1930)
33. 2014 - İlhan Feyman, Türk caz müzisyeni ve trompetçi (d. 1930)
34. 2016 - Peter Maxwell Davies, Britanyalı opera ve batı klasik müzik bestecisi ve orkestra şefi (d. 1934)
35. 2017 - Luigi Pascale, İtalyan uçak tasarımcısı ve mühendis (d. 1923)
36. 2018 - Halit Deringör, Türk futbolcu ve spor yazarı (d. 1922)
37. 2018 - Marielle Franco, Brezilyalı aktivist ve siyasetçi (d. 1979)
38. 2018 - Stephen Hawking, İngiliz fizikçi, evrenbilimci, astronom, teorisyen ve yazar (d. 1942)
39. 2018 - Liam O'Flynn, İrlandalı folk müzisyenidir (d. 1945)
40. 2019 - Kurt Armbruster, İsviçreli eski futbolcudur (d. 1934)
41. 2019 - Birch Bayh, Amerikalı siyasetçi (d. 1928)
42. 2019 - Godfried Danneels, Belçikalı Roma Katolik kardinal ve piskopos (d. 1933)
43. 2019 - Pat Laffan, İrlandalı oyuncu (d. 1939)
44. 2019 - Ralph Metzner, Alman asıllı Amerikalı psikolog ve yazar (d. 1936)
45. 2019 - Charlie Whiting, Formula 1 Teknik Departmanı başkanı (d. 1952)
46. 2020 - Gustavo Bebianno, Brezilyalı hukukçu ve siyasetçi (d. 1964)
47. 2020 - Mübaşir Hasan, Pakistanlı sosyalist görüşlü siyasetçi ve mühendis (d. 1922)
48. 2020 - Eva Pilarová, Çek pop, caz müziği şarkıcısı, şarkıcı ve söz yazarı (d. 1939)
49. 2020 - Genesis P-Orridge, İngiliz şarkıcı, söz yazarı, müzisyen, şair, performans sanatçısı ve okültist (d. 1950)
50. 2020 - Piero Schlesinger, bir İtalyan hukukçu, bankacı, avukat ve akademisyen (d. 1930)
51. 2020 - Nihal Yeğinobalı, Türk yazar ve çevirmen (d. 1927)
52. 2021 - Aurora Cornu, Romanya doğumlu Fransız aktris, yazar, film yönetmeni ve çevirmen (d. 1931)
53. 2021 - Henry Darrow, Amerikalı karakter oyuncusu (d. 1933)
54. 2021 - Thione Seck, Senegalli şarkıcı ve söz yazarı (d. 1955)
55. 2022 - Scot Hall, profesyonel güreşçidir (d. 1958)
56. 2022 - Anil Joshiyara, Hint siyasetçi ve hekim (d. 1952)
57. 2023 - Bobby Caldwell, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen (d. 1951)
58. 2023 - Louisette Dussault, Kanadalı aktris ve yazar (d. 1940)
59. 2023 - Antonina Uccello, Amerikalı eski siyasetçi (d. 1922)