Tarihte Bugün: 4 Ekim'de ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Özel ve Önemli Günler

4 Ekim'in tarihi toplumlar ve kültürler için farklı anlamlar taşır. 4 Ekim'de kutlanan özel ve önemli günler hakkında bilgi almak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

1. Hayvanları Koruma Günü
2. Fırtına: Koçkatımı Fırtınası
3. Dünya Yürüyüş Günü (3-4 Ekim)
4. Dünya Uzay Haftası (World Space Week) (4-10 Ekim)
   
   

Önemli Olaylar
 

4 Ekim tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 4 Ekim'de Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 23 - Çin'in başkenti Şian'da çıkan köylü isyanında İmparator Wang Mang linç edildi.
2. 1227 - Endülüs Hükümdarı Abdullah el Adil suikasta uğradı.
3. 1535 - İncil'in ilk eksiksiz İngilizce çevirisi Anvers şehrinde basıldı.
4. 1582 - Papa XIII. Gregorius, Gregoryen takvimi benimsedi. Eski Jülyen takvimine 10 gün eklendiği için bir sonraki gün 15 Ekim 1582 olarak kabul edildi.
5. 1675 - Hollandalı bilim insanı Christiaan Huygens, cep saatinin patentini aldı.
6. 1824 - 1821'de kazanılan bağımsızlığın ardından Meksika'da ilk anayasa ilan edildi.
7. 1830 - Belçika Krallığı, Hollanda Birleşik Krallığı'ndan ayrıldı.
8. 1853 - Osmanlı'nın Rusya'ya savaş ilan etmesiyle Kırım Savaşı başladı.
9. 1883 - İstanbul'u Paris'e bağlayan Orient Express ilk seferine çıktı.
10. 1895 - İlk Amerika Açık Golf Turnuvası, Rhode Island eyaletinde Newport şehrinde düzenlendi.
11. 1904 - Almanya ile Osmanlı Devleti arasında telgraf anlaşması imzalandı.
12. 1905 - Orville Wright, uçakla 33 dakika havada kalarak, uçakla ilk uçan adam unvanını kazandı.
13. 1911 - İlk halk asansörü Londra'nın Earl's Court metro istasyonunda hizmete başladı.
14. 1914 - Afyon ve Burdur'u etkisi altına alan büyük depremde 300 kişi hayatını yitirdi.
15. 1922 - Himaye-i Hayvanat Cemiyeti adıyla Türkiye'deki hayvanları koruma amacı güden ilk dernek kuruldu.
16. 1923 - Son işgal birlikleri İstanbul'dan ayrıldı.
17. 1923 - Türk Ortodoks Patriği Papa Eftim, Kuvâ-yi Milliye lehinde bildiri yayınladı.
18. 1926 - Türk Medeni Kanunu yürürlüğe girdi.
19. 1927 - ABD'nin Güney Dakota eyaletinde Rushmore Dağı'na dört ABD başkanının dev portreleri oyulmaya başlandı.
20. 1931 - Chester Gould tarafından yaratılan Dick Tracy komedi filminin ilk gösterimi yapıldı.
21. 1940 - Adolf Hitler ve Benito Mussolini, Kuzey İtalya'daki Brenner Geçidi'nde buluştular.
22. 1952 - II. Dünya Savaşı'nın Müttefik Genel Komutanı Eisenhower, 20 yıllık bir aradan sonra ABD Başkanlığını kazanan ilk Cumhuriyetçi aday oldu.
23. 1957 - Sovyetler Birliği'nin ilk yapay uydu Sputnik'i fırlatmasıyla ABD ile arasındaki uzay yarışı başladı.
24. 1958 - Fransa'da Beşinci Cumhuriyet ilân edildi.
25. 1958 - İlk transatlantik jet servisi, Londra ve New York arasında seferlerine başladı.
26. 1959 - Dünya Serbest Güreş Şampiyonası Tahran'da yapıldı. Türkiye, 57 ve 62 kiloda madalya aldı ve takım halinde dünya ikincisi oldu.
27. 1964 - Antalya Belediyesi’nce düzenlenen ilk ‘Antalya Altın Portakal Film Festivali’ başladı.
28. 1965 - Küba lideri Fidel Castro, Che Guevara'nın emperyalizme karşı savaşmak için Küba'dan ayrıldığını açıkladı.
29. 1966 - Afrika'nın güneyindeki İngiliz sömürgesi Basutoland bağımsızlığını ilan ederek Lesotho Krallığı'nı kurdu.
30. 1974 - Yunanistan'da Albaylar Cuntası'nın sona ermesinin ardından merkez sağcı Yeni Demokrasi Partisi kuruldu.
31. 1978 - Ecevit başbakanlığındaki Türk hükümeti, 4 yeni Amerikan üssünün açılması (Sinop, Pirinçlik, Belbaşı ve Kargaburun) kararını verdi.
32. 1984 - Mısır'ın hâlen kullanımda olan bayrağı kabul edildi.
33. 1985 - GNU projesini desteklemek için ABD'de Özgür Yazılım Vakfı kuruldu.
34. 1992 - Kanal 6 yayına başladı.
35. 1993 - Rusya'da Boris Yeltsin'e bağlı ordu birlikleri, komünistlerin kapatma kararına karşı direndiği parlamento binasını bastı.
36. 2001 - Kuzey Atlantik Konseyi 11 Eylül saldırısının ardından NATO'nun operasyon başlatması kararını verdi.
37. 2002 - 39. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Film ödülünü Nuri Bilge Ceylan'ın Uzak adlı filmi aldı.
38. 2012 - Türkiye'nin Suriye tezkeresi 320 kabul, 120 ret oyla kabul edildi.
39. 2023 - Dağlık Karabağ Cumhuriyeti çöktü ve Hankendi şehri, Azerbaycan kontrolüne geçti.
    
    

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 4 Ekim tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1289 - X. Louis, Fransa kralı (ö. 1316)
2. 1542 - Roberto Bellarmino, İtalyan teolog, Kardinal, Cizvit rahibi ve iman savunucusu (Apolojet) (ö. 1621)
3. 1550 - IX. Karl, 1604'ten ölümüne kadar İsveç kralı (ö. 1611)
4. 1585 - Anna, Kutsal Roma İmparatoriçesi (ö. 1618)
5. 1626 - Richard Cromwell, Oliver Cromwell'in oğlu (ö. 1712)
6. 1720 - Giovanni Battista Piranesi, İtalyan arkeolog, mimar ve bakır gravürcü (ö. 1778)
7. 1814 - Jean-François Millet, Fransız ressam (ö. 1875)
8. 1816 - Eugène Pottier, Fransız devrimci, sosyalist ve şair (ö. 1887)
9. 1819 - Francesco Crispi, İtalyan devlet adamı (ö. 1901)
10. 1822 - Rutherford B. Hayes, ABD'nin 19. Başkanı (ö. 1893)
11. 1835 - Grigoriy Potanin, Rus etnograf ve doğa tarihçisi (ö. 1920)
12. 1841 - Prudente de Morais, Breziyalı siyasetçi (ö. 1902)
13. 1858 - Léon Serpollet, Fransız sanayici (ö. 1907)
14. 1861 - Frederic Remington, Amerikalı ressam, illüstratör, heykeltıraş ve yazar (ö. 1909)
15. 1868 - Marcelo Torcuato de Alvear, Arjantinli avukat ve politikacı (ö. 1942)
16. 1872 - Roger Keyes, İngiliz asker ve siyasetçi (ö. 1945)
17. 1873 - Gheorghe Țițeica, Rumen matematikçi (ö. 1939)
18. 1876 - Florence Eliza Allen, Amerikalı matematikçi ve Kadınlara oy hakkı aktivisti (ö. 1960)
19. 1881 - Otto Wille Kuusinen, Fin-Sovyet siyasetçi, tarihçi ve şair (ö. 1964)
20. 1881 - Walther von Brauchitsch, Alman İmparatorluğu'nun topçu subayı ve Nazi Almanyası'nın mareşali (ö. 1948)
21. 1886 - Erich Fellgiebel, Alman general (Hitler'e karşı yapılan 20 Temmuz suikast girişiminde yer alan) (ö. 1944)
22. 1890 - Osman Cemal Kaygılı, Türk yazar (ö. 1945)
23. 1892 - Engelbert Dollfuß, Avusturyalı politikacı ve Şansölye (ö. 1934)
24. 1895 - Buster Keaton, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1966)
25. 1895 - Richard Sorge, Sovyet casusu (ö. 1944)
26. 1903 - Ernst Kaltenbrunner, Nazi Almanyası'nda Profesör Doktor, General ve Nazi Partisinin önde gelenlerinden (ö. 1946)
27. 1910 - Cahit Sıtkı Tarancı, Türk şair ve yazar (ö. 1956)
28. 1913 - Martial Célestin, Haitili avukat ve siyasetçi (ö. 2011)
29. 1914 - Brendan Gill, Amerikalı gazeteci (ö. 1997)
30. 1916 - Vitali Ginzburg, Rus Teorik fizikçi, Astrofizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 2009)
31. 1916 - George Sidney, Amerikalı film yönetmeni (ö. 2002)
32. 1917 - Violeta Parra, Şilili folk müziği sanatçısı (ö. 1967)
33. 1918 - Kenichi Fukui, Japon kimyager (ö. 1998)
34. 1921 - Aleksandr Kemurciyan, Sovyet bilim insanı (ö. 2003)
35. 1923 - Charlton Heston, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusu ve En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (ö. 2008)
36. 1928 - Alvin Toffler, Amerikalı yazar ve gelecekçi (ö. 2016)
37. 1930 - Andrej Marinc, Sloven komünist politikacı, Marksist-Leninist aktivist ve Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti Başbakanı
38. 1933 - German Moreno, Filipinli TV sunucusu, aktör ve menajer (ö. 2016)
39. 1935 - İlhan Cavcav, Türk iş insanı ve Gençlerbirliği Spor Kulübü Başkanı (ö. 2017)
40. 1936 - İoanna Kuçuradi, Türk filozof
41. 1937 - Jackie Collins, İngiliz roman yazarı (d. 1937)
42. 1938 - Kurt Wüthrich, İsviçreli kimyager ve biyofizikçi
43. 1939 - Ivan Mauger, Yeni Zelandalı motosiklet yarışçısı (ö. 2018)
44. 1940 - Silvio Marzolini, Arjantinli futbolcu ve teknik direktör (ö. 2020)
45. 1941 - Anne Rice, Amerikalı yazar (ö. 2021)
46. 1942 - Jóhanna Sigurðardóttir, İzlandalı siyasetçi ve İzlanda'nın eski başbakanı
47. 1942 - Christopher Stone, Amerikalı oyuncu (ö. 1995)
48. 1946 - Chuck Hagel, Amerikalı politikacı, eski senatör ve 24. Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanı
49. 1946 - Michael Mullen, Amerikalı amiral
50. 1946 - Susan Sarandon, Amerikalı sinema oyuncusu
51. 1948 - Linda McMahon, Amerikalı eski WWE CEO'su ve eski ABD Senatosu adayı
52. 1949 - Armand Assante, Amerikalı oyuncu
53. 1949 - Brynn Thayer, Amerikalı oyuncu
54. 1953 - Andreas Vollenweider, İsviçreli müzisyen
55. 1955 - Jorge Valdano, Arjantinli emekli futbolcu ve teknik direktör
56. 1956 - Christoph Waltz, Avusturyalı oyuncu
57. 1957
    • Bill Fagerbakke, Amerikalı oyuncu ve seslendirme sanatçısı
    • Yusuf Atala, Türk oyuncu
58. 1959 - Chris Lowe, İngiliz müzisyen
59. 1959 - Zafer Peker, Türk Pop müzik sanatçısı, besteci ve söz yazarı
60. 1962 - Carlos Carsolio, Meksikalı dağcı
61. 1963 - Ferhat Oktay, Türk basketbolcu
62. 1967 - Liev Schreiber, Amerikalı oyuncu, yapımcı, yönetmen ve senarist
63. 1969 - İkbal Gürpınar, Türk TV sunucusu
64. 1970 - Olga Kuzenkova, Rus çekiççi
65. 1970 - Zdravko Zdravkov, Bulgar futbolcu
66. 1971 - Duygu Akşit Oal, Türk millî tenisçi
67. 1974 - Kubat, Türk halk müziği sanatçısı
68. 1975 - Cristiano Lucarelli, İtalyan teknik direktör ve eski millî futbolcu
69. 1976 - Mauro Camoranesi, Arjantin asıllı İtalyan futbolcu
70. 1976 - Alicia Silverstone, Amerikalı akrtis, sinema oyuncusu ve manken
71. 1976 - Jess Molho, Türk oyuncu ve sunucu
72. 1979 - Rachael Leigh Cook, Amerikalı oyuncu
73. 1980 - James Jones, Amerikalı profesyonel basketbolcu
74. 1980 - Tomáš Rosický, Çek eski futbolcu
75. 1983 - Leandro Chaves, Brezilyalı futbolcu
76. 1983 - Vicky Krieps, Lüksemburglu oyuncu
77. 1983 - Marios Nicolaou, Kıbrıslı millî futbolcu
78. 1984 - Lena Katina, Rus şarkıcı
79. 1988 - Melissa Benoist, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı
80. 1988 - Caner Erkin, Türk millî futbolcu
81. 1988 - Derrick Rose, Amerikalı basketbolcu
82. 1989 - Dakota Johnson, Amerikalı model ve oyuncu
83. 1990 - Sergey Şubenkov, Rus atlet
84. 1994 - Melis Tüzüngüç, Türk oyuncu
85. 1995 - Mikolas Josef, Çek şarkıcı-şarkı yazarı ve model
    
    

Ölümler

Bu yazımızda 4 Ekim tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 23 - Wang Mang, Çin'in Han Hanedanı'na karşı darbe yaparak tahtı ele geçirip Xin Hanedanı'nı kuran bir Han Hanedanı yetkilisi (d. MÖ. 45)
2. 744 - III. Yezid, On birinci Emeviler halifesi (d. 691)
3. 1189 - Gérard de Ridefort, 1184'ten öldüğü 1189'a kadar Tapınak Şövalyeleri'nin Büyük Ustası (d. ?)
4. 1305 - Kameyama, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 90. imparatoru (d. 1249)
5. 1582 - Avilalı Teresa, İspanyol Katolik rahibe ve mistik (d. 1515)
6. 1669 - Rembrandt, Hollandalı ressam (d. 1606)
7. 1747 - Amaro Pargo, İspanyol korsan (d. 1678)
8. 1818 - Josef Abel, Avusturyalı ressam (d. 1764)
9. 1827 - Grigorios Zalikis, Yunan akademisyen, yazar ve diplomat (d. 1785)
10. 1851 - Manuel Godoy, 1792 - 1797 ve 1801 - 1808 yılları arasındaki İspanya başbakanı (d. 1767)
11. 1859 - Karl Baedeker, Alman yayımcı ve şirket sahibi (d. 1801)
12. 1863 - Gerrit Schimmelpenninck, Hollandalı iş insanı ve devlet adamı (d. 1794)
13. 1904 - Frederic Auguste Bartholdi, Fransız heykeltıraş (d. 1834)
14. 1915 - Karl Staaff, İsveçli liberal politikacı ve avukat (d. 1860)
15. 1938 - Abdulhamid Süleyman Çolpan, Özbek yazar, çevirmen, şair ve gazeteci (d. 1893)
16. 1947 - Max Planck, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1858)
17. 1948 - Gladys Gale, Amerikalı şarkıcı ve aktris (d. 1891)
18. 1955 - Aleksandros Papagos, Yunan asker ve siyasetçi (d. 1883)
19. 1964 - Ahmet Tarık Tekçe, Türk sinema oyuncusu (d. 1920)
20. 1970 - Janis Joplin, Amerikalı şarkıcı (d. 1943)
21. 1974 - Anne Sexton, Amerikalı şair ve yazar (d. 1928)
22. 1978 - Sezgin Burak, Türk karikatürist ve çizgi roman sanatçısı (d. 1935)
23. 1980 - Pyotr Maşerov, Sovyet Beyaz Rus komünist lider (d. 1918)
24. 1982 - Glenn Gould, Kanadalı piyanist (d. 1932)
25. 1982 - Stefanos Stefanopoulos, Yunan siyasetçi (d. 1898)
26. 1984 - Muazzez Tahsin Berkand, Türk yazar (d. 1900)
27. 1989 - Graham Chapman, İngiliz aktör ve yazar (d. 1941)
28. 1990 - Agop Arad, Ermeni asıllı Türk ressam ve gazeteci (d. 1913)
29. 1996 - Silvio Piola, İtalyan futbolcu (d. 1913)
30. 1997 - Otto Ernst Remer, Nazi Almanyası'nın subayı ve tümgenerali (d. 1912)
31. 1999 - Bernard Buffet, Fransız dışavurumcu ressam (d. 1928)
32. 2000 - Michael Smith, Kanadalı biyokimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1932)
33. 2009 - Günther Rall, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'nın Luftwaffe avcı savaş uçağı pilotu (d. 1918)
34. 2009 - Mercedes Sosa, Arjantinli şarkıcı (d. 1935)
35. 2010 - Turhan Ilgaz, Türk gazeteci, yayıncı ve çevirmen (d. 1945)
36. 2011 - Doris Belack, Amerikalı oyuncu (d. 1926)
37. 2011 - Muzaffer Tema, Türk sinema sanatçısı (d. 1919)
38. 2013 - Võ Nguyên Giáp, Vietnamlı asker ve Vietnam Savaşı'nda komünist Kuzey Vietnam birliklerinin komutanı (d. 1911)
39. 2014 - Paul Revere, Amerikalı müzisyen ve orgcu (d. 1938)
40. 2014 - Jean-Claude Duvalier, Haitili diktatör; bürokrat ve siyasetçi (d. 1951)
41. 2015 - Job de Ruiter, Hollandalı siyasetçi ve eski bakan (d. 1930)
42. 2016 - Mario Almada, Meksikalı aktör ve film yapımcısı (d. 1922)
43. 2016 - Caroline Crawley, İngiliz müzisyen ve şarkıcı (d. 1963)
44. 2017 - Davud Ahmedinejad, İranlı siyasetçi (d. 1950)
45. 2017 - Liam Cosgrave, İrlandalı siyasetçi ve eski başbakan (d. 1920)
46. 2017 - Lüdmila Gureyeva, Sovyet-Rus voleybolcu (d. 1943)
47. 2017 - Jesús Mosterín, İspanyol filozof, yazar ve antropolog (d. 1941)
48. 2018 - Jeanne Ashworth, Amerikalı buz patencisi (d. 1938)
49. 2018 - Hamiet Bluiett, Amerikalı caz saksafoncusu, klarnetçi ve besteci (d. 1940)
50. 2018 - Kurt Malangré, Alman siyasetçi (d. 1934)
51. 2018 - Will Vinton, Amerikalı animasyon yapımcısı ve yönetmen (d. 1947)
52. 2018 - Audrey Wells, Amerikalı senarist, film yapımcısı ve yönetmeni (d. 1960)
53. 2019 - Mihail Biryukov, Rus genç kuşak tenis oyuncusu (d. 1992)
54. 2019 - Diahann Carroll, Amerikalı şarkıcı, manken ve oyuncu (d. 1935)
55. 2019 - Stephen Moore, İngiliz oyuncu ve dublaj sanatçısı (d. 1937)
56. 2020 - Günter de Bruyn, Alman yazar (d. 1926)
57. 2020 - Giovanni D'Alise, İtalyan Roma Katolik piskopos (d. 2020)
58. 2020 - Mordechai Yissachar Ber Leifer, Amerikalı haham (d. 1955)
59. 2020 - Pradeep Maharathy, Hint siyasetçi (d. 1955)
60. 2020 - Kenzō Takada, Japon-Fransız moda tasarımcısı ve film yönetmeni (d. 1939)