Tarihte Bugün: 9 Ekim'de ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Önemli Olaylar
 

9 Ekim tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 9 Ekim'de Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1238 - Jaime I, Valensiya'yı alarak Valensiya Krallığı'nı kurdu.
2. 1264 - Kastilya Krallığı, 711 yılından beri Endülüs Müslüman yönetiminde olan Jerez de la Frontera'yı aldı.
3. 1446 - Kore'de Hangul alfabesi yayımlandı.
4. 1514 - Fransa Kralı XII. Louis ile Mary Tudor evlendi.
5. 1558 - Venezuela'da, Mérida şehri kuruldu.
6. 1829 - Friedrich Parrot ile beraberindeki ekip, Ağrı Dağı'nın zirvesine ilk kez tırmanmayı başardı.
7. 1854 - Kırım Savaşı'nda Sivastopol kuşatması başladı.
8. 1888 - Washington Anıtı resmen açıldı.
9. 1914 - I. Dünya Savaşı: Anvers (Belçika), Alman güçlerinin eline geçti.
10. 1936 - Hoover Barajı'ndan 266 mil uzaklıktaki Los Angeles'a (Kaliforniya) elektrik verilmeye başlandı.
11. 1944 - Türkiye Cumhuriyeti Başbakan'ı Şükrü Saracoğlu, resmi tören ile Anıtkabir'in temelini attı.

1. 1944 - Birleşik Krallık, Çin, ABD ve Sovyetler Birliği, Birleşmiş Milletler(BM)'in kurulacağını açıkladı.
2. 1953 - Amerikalı Kadın yüzücü Florence Chadwick, Çanakkale Boğazı'nın Nara Burnu ile Eceabat arasını 1 saat 50 dakikada yüzdü.
3. 1957 - Tibet, Çin'e bağlandı.
4. 1962 - Uganda, Büyük Britanya'dan bağımsızlığını ilan etti.
5. 1967 - Ernesto Che Guevara, yakalandıktan bir gün sonra, Bolivya'da infaz edildi.
6. 1970 - Kamboçya'daki sağcı darbenin ardından Kmer Cumhuriyeti ilan edildi.
7. 1971 - Deniz Gezmiş ve 17 arkadaşı idama mahkûm edildi.
8. 1981 - Fransa'da ölüm cezası kaldırıldı.
9. 1997 - İtalyan oyun yazarı Dario Fo, Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.
10. 2004 - Afganistan'da ilk demokratik seçimler yapıldı.
11. 2005 - Birleşik Krallık Demiryolları'nda, tütün mamulleri kullanımı tamamen yasaklandı.
12. 2005 - Çin, Everest tepesinin yüksekliğinin 8.848,43 m olduğunu resmi olarak açıkladı.
13. 2006 - Google, YouTube'u 1,65 milyar dolara aldığını açıkladı.
14. 2006 - Güney Kore Dışişleri Bakanı Ban Ki-mun, Gana'lı Kofi Annan'ın yerine 1 Ocak 2007'den itibaren göreve başlamak üzere Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği'ne seçildi.
15. 2006 - Kuzey Kore, nükleer bir deneme yaptığını açıkladı.
16. 2007 - "Dev Manyetik Direnç"ile (GMR) ilgili çalışmalarından ötürü Albert Fert (Fransız) ve Peter Grünberg (Alman)Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.
17. 2008 - Nobel Edebiyat Ödülü'nü Fransız Jean-Marie Gustave Le Clézio kazandı.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 9 Ekim tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1261 - I. Diniz, Portekiz Krallığı'nın 6. Kralı (ö. 1325)
2. 1623 - Ferdinand Verbiest, Flaman Cizvit misyoner ve rahip (ö. 1688)
3. 1757 - X. Charles, Fransa Kralı (ö. 1836)
4. 1835 - Camille Saint-Saëns, Fransız besteci (ö. 1921)
5. 1852 - Hermann Emil Fischer, Alman kimyager (ö. 1919)
6. 1859 - Alfred Dreyfus, Fransız subay (ö. 1935)
7. 1862 - Fatma Aliye Topuz, Türk yazar (Türk edebiyatının ilk kadın romancısı) (ö. 1936)
8. 1866 - Emine Nazikeda, VI. Mehmed'in eşi (ö. 1941)
9. 1866 - Philippe Berthelot, Fransız diplomat (ö. 1934)
10. 1873 - Karl Schwarzschild, Alman fizikçi (ö. 1916)
11. 1879 - Max von Laue, Alman fizikçi (ö. 1960)
12. 1888 - Nikolay Buharin, Rus siyasetçi (ö. 1938)
13. 1892 - İvo Andriç, Yugoslav yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1975)
14. 1906 - Seyyid Kutub, Mısırlı yazar ve düşünce adamı (ö. 1966)
15. 1906 - Léopold Sédar Senghor, Senegalli şair ve siyasetçi (ö. 2001)
16. 1907 - Jacques Tati, Fransız yönetmen ve aktör (ö. 1982)
17. 1907 - Horst Wessel, Alman Nazi aktivisti, NSDAP ve SA üyesi (ö. 1930)
18. 1908 - Werner von Haeften, Alman hukukçu, banka memuru ve Nazi Almanyası'nın subayı (ö. 1944)
19. 1918 - Lila Kedrova, Rus asıllı Fransız oyuncu (ö. 2000)
20. 1920 - Michael Shaw, Baron Shaw of Northstead, İngiliz siyasetçi (ö. 2021)
21. 1921 - Michel Boisrond, Fransız yönetmen ve yazar (ö. 2002)
22. 1922 - Fyvush Finkel, Amerikalı ünlü oyuncu, şarkıcı ve komedyen (ö. 2016)
23. 1924 - Anthony Earnshaw, İngiliz anarşist, sanatçı ve sürrealist yazar ve grafiker
24. 1925 - Joan Benson, Amerikalı müzisyen ve eğitimci (ö. 2020)
25. 1930 - Rahmi Koç, Türk iş insanı
26. 1931 - Anthony Booth, İngiliz oyuncu (ö. 2017)
27. 1933 - Peter Mansfield, 2003 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü Paul Lauterbur ile birlikte kazananan İngiliz bilim insanı (ö. 2017)
28. 1934 - Jill Ker Conway, Avustralyalı-Amerikalı otobiyografi yazarı (ö. 2018)
29. 1935 - Edward, Britanya kraliyet ailesinin üyesi
30. 1937 - Brian Blessed, İngiliz aktör, maceracı
31. 1938 - Heinz Fischer, Avusturyalı politikacı
32. 1939 - John Pilger, Avustralyalı-Britanyalı haberci
33. 1940 - John Lennon, İngiliz müzisyen, yazar ve aktivist (ö. 1980)
34. 1942 - Michael Palmer, Amerikalı tıp doktoru ve yazar (ö. 2013)
35. 1947 - France Gall, Fransız şarkıcı (ö. 2018)
36. 1950 - Jody Williams, Amerikalı eğitimci
37. 1953 - Tony Shalhoub, Amerikalı sinema ve dizi oyuncusu
38. 1954 - John O'Hurley, İngiltere doğumlu Amerikalı oyuncu
39. 1954 - Dennis Stratton, İngiliz müzisyen
40. 1957 - Ini Kamoze, Jamaikalı reggae müzik sanatçısı
41. 1958 - Al Jourgensen, Küba asıllı Amerikalı müzisyen
42. 1958 - Kürşad Tüzmen, Türk bürokrat ve siyasetçi
43. 1959 - Boris Nemtsov, Rus muhalif lider politikacı (ö. 2015)
44. 1962 - Jorge Burruchaga, Arjantinli futbolcu
45. 1964 - Guillermo del Toro, Meksikalı yönetmen
46. 1966 - David Cameron, Britanyalı siyasetçi ve Başbakan
47. 1967 - Eddie Guerrero, Amerikalı güreşçi (ö. 2005)
48. 1967 - Gheorghe Popescu, Rumen eski futbolcu
49. 1968 - Murat Göğebakan, Türk Anadolu rock müzik sanatçısı (ö. 2014)
50. 1969 - PJ Harvey, İngiliz müzisyen, şarkı yazarı ve vokalist
51. 1975 - Sean Lennon, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı, gitarist ve aktör
52. 1975 - Mark Viduka, Hırvat asıllı Avustralyalı eski futbolcu
53. 1976 - Özlem Piltanoğlu, Türk bürokrat ve siyasetçi
54. 1977 - Emanuele Belardi, İtalyan eski kaleci
55. 1978 - Nicky Byrne, İrlandalı şarkıcı-şarkı yazarı, radyo ve TV sunucusu, dansçı ve eski futbolcu
56. 1979 - Brandon Routh, Amerikalı sinema oyuncusu
57. 1979 - Chris O'Dowd, İrlandalı aktör
58. 1979 - Gonzalo Sorondo, Uruguaylı millî futbolcu
59. 1981 - Gaël Givet, Fransız futbolcu
60. 1987 - Barış Arduç, Türk oyuncu
61. 1987 - Derya Çayırgan, Türk voleybolcu
62. 1990 - Kevin Kampl, Almanya doğumlu Slovenya asıllı futbolcu
63. 1996 - Bella Hadid, Filistin asıllı Amerikalı model
    
    

Ölümler

Bu yazımızda 9 Ekim tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 892 - Tirmizi, 9. yüzyılda yaşamış Fars hadis bilgini (d. 824)
2. 1253 - Robert Grosseteste, İngiliz devlet adamı, teolog, filozof Lincoln başpiskoposu (d. 1175)
3. 1831 - Yannis Kapodistrias, Yunan devlet adamı, diplomat ve siyasetçi (Birinci Yunanistan Cumhuriyeti'nin ilk Valisi) (d. 1776)
4. 1849 - William Townsend Aiton, İngiliz botanikçi (d. 1766)
5. 1876 - Mustafa Celâleddin Paşa, Leh asıllı Osmanlı Paşası (d. 1826)
6. 1897 - Jan Heemskerk, 1874-1877 yılları arasında Hollanda Başbakanı (d. 1818)
7. 1911 - Jack Daniel, Amerikalı iş insanı (d. 1849)
8. 1934 - I. Aleksandar, Yugoslavya Kralı (suikast) (d. 1888)
9. 1934 - Louis Barthou, Fransız siyasetçi (suikast) (d. 1862)
10. 1943 - Pieter Zeeman, Hollandalı fizikçi (d. 1865)
11. 1958 - XII. Pius, İtalyan Papa (Katolik Kilisesi'nin 260. Papası) (d. 1876)
12. 1959 - Shirō Ishii, Japon mikrobiyolog (d. 1892)
13. 1967 - André Maurois, Fransız yazar (d. 1885)
14. 1967 - Che Guevara, Arjantinli devrimci (d. 1928)
15. 1967 - Cyril Norman Hinshelwood, İngiliz kimyager (d. 1897)
16. 1974 - Oskar Schindler, Alman iş insanı (d. 1908)
17. 1976 - Walter Warlimont OKW iç daire başkan yardımcısı rolüyle bilinen Alman subayı (d. 1894)
18. 1978 - Jacques Brel, Belçikalı söz yazarı, şarkıcı ve müzisyen (d. 1929)
19. 1982 - Anna Freud, Avusturyalı psikanalist (d. 1895)
20. 1987 - William P. Murphy, Amerikalı tıp doktoru (d. 1892)
21. 1989 - Ercüment Karacan, Türk gazeteci ve Milliyet gazetesi eski sahibi (d. 1921)
22. 1989 - Yusuf Atılgan, Türk roman ve öykü yazarı (d. 1921)
23. 1995 - Alec Douglas-Home, İngiliz siyasetçi (d. 1903)
24. 2000 - David Dukes, Amerikalı oyuncu (d. 1945)
25. 2001 - Herbert Ross, Amerikalı film yönetmeni ve yapımcısı (d. 1927)
26. 2002 - Aileen Wuornos, Amerikalı kadın seri katil (d. 1956)
27. 2006 - Paul Hunter, İngiliz profesyonel snooker oyuncusu (d. 1978)
28. 2008 - Gidget Gein, Amerikalı müzisyen (d. 1969)
29. 2010 - Maurice Allais, Fransız bilim insanı (d. 1911)
30. 2010 - Zecharia Sitchin, Azeri asıllı Amerikalı bilim insanı ve sümerolog (d. 1920)
31. 2012 - Paddy Roy Bates, İngiliz korsan radyo yayıncısı (d. 1921)
32. 2012 - Sammi Kane Kraft, Amerikalı rekortmen beyzbolcu ve sinema oyuncusu (d. 1992)
33. 2013 - Stanley Kauffmann, Amerikalı film eleştirmeni, yazar ve editör (d. 1916)
34. 2013 - Wilfried Martens, Flaman Belçikalı politikacı (d. 1936)
35. 2013 - Chopper Read, Avustralyalı suçlu ve yazar (d. 1954)
36. 2013 - Nurettin Uzunoğlu, Türk yazar ve akademisyen (d. 1939)
37. 2014 - Jan Hooks, Amerikalı oyuncu ve komedyen (d. 1957)
38. 2014 - Ana Karić, Hırvat oyuncu (d. 1941)
39. 2014 - Paul Lukather, Amerikalı seslendirme sanatçısı ve aktör (d. 1926)
40. 2014 - Carolyn Kizer, Amerikalı feminist şair (d. 1925)
41. 2015 - Geoffrey Howe, İngiliz siyasetçi ve bakan (d. 1926)
42. 2015 - Dave Meyers, Amerikalı basketbolcu (d. 1953)
43. 2016 - René Avilés Fabila, Meksikalı yazar (d. 1940)
44. 2016 - Aaron Pryor, Amerikalı eski boksör (d. 1955)
45. 2016 - Bilge Tarhan, Türk futbolcu ve teknik direktör (d. 1941)
46. 2016 - Andrzej Wajda, Polonyalı sinema yönetmeni (d. 1926)
47. 2017 - Manuel Busto, Fransız bisiklet sporcusu (d. 1932)
48. 2017 - Armando Calderón Sol, 1 Haziran 1994 ve 1 Haziran 1999 tarihleri arasında El Salvador devlet başkanı (d. 1948)
49. 2017 - Allan Çumak, Rus alternatif tıp uzmanı (d. 1935)
50. 2017 - Michel Diefenbacher, Fransız siyasetçi (d. 1947)
51. 2017 - Hessie, Fransız tekstil sanatçısı (d. 1936)
52. 2017 - Jean Rochefort, Fransız oyuncu, yönetmen ve senarist (d. 1930)
53. 2017 - József Tóth, Eski Macar millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1929)
54. 2018 - Thomas A. Steitz, Amerikalı biyokimyacı ve moleküler biyofizikçi (d. 1940)
55. 2018 - Venantino Venantini, İtalyan oyuncu (d. 1930)
56. 2018 - Carolyn Warner, Amerikan Demokrat Parti üyesi kadın siyasetçi (d. 1930)
57. 2019 - Richard Askey, Amerikalı matematikçi ve yazar (d. 1933)
58. 2019 - Andrés Gimeno, İspanyol tenisçi (d. 1937)
59. 2020 - Pierre Kezdy, Amerikalı müzisyen (d. 1962)
60. 2022 - Eileen Ryan, Amerikalı oyuncu (d. 1927)
61. 2023 - Haluk Akakçe, Türk ressam ve iç mimar (d. 1970)