Tarihte Bugün: 13 Haziran'da ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Önemli Olaylar

13 Haziran tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 13 Haziran'da Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1381 - Wat Tyler öncülüğündeki köylü isyancılar, Londra'yı basarak Hükûmet binalarını ateşe verdi, hapishaneleri boşalttı ve zenginlerle yargıçların kafalarını uçurdu.
2. 1550 - Mimar Sinan'ın eseri Süleymaniye Camii'nin temeli atıldı.
3. 1859 - Erzurum'daki şiddetli depremde, kentin yarısından fazlası hasar gördü ve 3 bin kişi öldü.
4. 1872 - Namık Kemal, İbret gazetesi'ni yayımladı. Bu fikir gazetesi, 27 gün sonra kapatıldı.
5. 1878 - Berlin'de, Osmanlı İmparatorluğu, Çarlık Rusyası, Büyük Britanya, Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, İtalya Krallığı ve Fransa arasında, Berlin Antlaşması olarak adlandırılan barış antlaşmasını imzalamak üzere kongre toplandı.
6. 1891 - İstanbul Arkeoloji Müzesi ziyarete açıldı.
7. 1921 - Mustafa Kemal, Ankara'ya gelen Fransa Temsilcisi Henry Franklin-Bouillon ile görüştü.
8. 1924 - Fransa'da Gaston Doumergue, Cumhurbaşkanlığı'na seçildi.
9. 1928 - Türkiye ile Düyunu Umumiye (Osmanlı borçları) alacaklıları arasında sözleşme imzalandı.
10. 1934 - Adolf Hitler ile Mussolini, İtalya'nın Venedik kentinde bir araya geldiler. Daha sonra bu buluşmadaki izlenimlerini anlatırken Mussolini, Hitler'den "aptal küçük maymun" diye bahsedecektir.
11. 1939 - Başbakan Refik Saydam CHP parti grubuna Hatay Antlaşması'nın parafe edildiğini haber verdi.
12. 1946 - Üniversitelere özerklik veren 4936 sayılı kanun kabul edildi.
13. 1951 - Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Dean Acheson, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO) Avrupalı üyelerinden Türkiye'nin Pakt'a kabul edilmesini istedi.
14. 1952 - Fikir İşçileri Kanunu kabul edildi.
15. 1957 - Siyahi lider Martin Luther King ile ABD Başkan Yardımcısı Nixon görüştüler.
16. 1961 - Batı Almanya'ya işçi gönderilmesinin esaslarını düzenleyen protokol imzalandı. İlk işçi kafilesi, 24 Haziran'da trenle yola çıktı.
17. 1962 - Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi'nden ayrılan Osman Bölükbaşı ve arkadaşları Millet Partisi'ni kurdu.
18. 1963 - 1459 Harp Okulu öğrencisinin yargılanmasına başlandı.
19. 1966 - Ankara'da ilk kapalı devre televizyon yayını için hazırlıklara başlandı.
20. 1968 - Üniversitelerde başlayan boykot ve işgal eylemleri hızla yayılmaya başladı. İstanbul'dan sonra Ankara'da da 10 fakültede öğrenciler dersleri boykot ettiler. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi işgal edildi.
21. 1969 - Irak Hava Kuvvetleri'ne ait iki jet uçağı, yanlışlıkla Hakkâri'yi bombaladı.
22. 1971 - Kültür Bakanlığı kuruldu. Bakanlığa Talat Halman atandı.
23. 1972 - Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi Banu Ergüder, içinde ceset bulunan bavulla yakalandı. Ergüder'in tecavüze karşı öldürdüğü ifadesine karşın, cinayeti örgütsel anlaşmazlık nedeniyle aynı üniversite öğrencilerinden Zeynel Altındağ'ın işlediği ortaya çıktı. Sıkıyönetimce aranan Adil Ovalıoğlu'nun öldürülmesine adı karışan Garbis Altınoğlu da yakalandı.
24. 1972 - THKP-C davasında hüküm giyen Necmi Demir, Kamil Dede ve Ziya Yılmaz'ın idam kararları Yargıtay'da bozuldu.
25. 1973 - Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde, Devlet Güvenlik Mahkemeleri Kanunu kabul edildi.
26. 1977 - Başbakan Süleyman Demirel istifa etti. Hükûmeti kurma görevi Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit'e verildi.
27. 1983 - Pioneer 10 uzay sondası, güneş sistemi dışına çıkan ilk insan yapımı nesne oldu.
28. 1991 - Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasında pasaport uygulaması kaldırıldı.
29. 1993 - Süleyman Demirel'in Cumhurbaşkanı seçilmesiyle boşalan DYP Genel Başkanlığı'na Tansu Çiller seçildi.
30. 1993 - Kim Campbell, Kanada'nın ilk kadın Başbakanı seçildi.
31. 2000 - Papa II. Jean Paul'e suikast girişiminden İtalya'da cezaevinde yatan Mehmet Ali Ağca, Türkiye'ye iade edildi.
32. 2002 - Afganistan'da geleneksel Meclis "Loya Jirga" toplanarak, Geçici Hükûmet Başkanı olarak Hamid Karzai'yi seçti.
33. 2006 - MacGyver adlı Amerikan dizisinin 6. sezon DVD'si çıktı.
34. 2009 - İran Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları açıklandı. Seçimi Mahmud Ahmedinejad kazandı. Sonuçlar açıklanır açıklanmaz ülkede protesto gösterileri başladı. Kısa süre sonra da isyana dönüştü.
35. 2013 - Sibel Siber, KKTC'nin ilk kadın başbakanı oldu.

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 13 Haziran tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 823 - II. Charles, Kutsal Roma İmparatoru (ö. 877)
2. 839 - III. Charles, Kutsal Roma imparatoru (ö. 888)
3. 1367 - Taejong, Joseon Krallığı'nın üçüncü kralıdır (ö. 1422)
4. 1773 - Thomas Young, İngiliz bilim insanı ve dil bilimci (ö. 1829)
5. 1790 - José Antonio Páez, Venezuelalı lider (ö. 1873)
6. 1831 - James Clerk Maxwell, İskoç teorik fizikçi, matematikçi ve elektromanyetik teorinin kurucusu (ö. 1879)
7. 1865 - William Butler Yeats, İrlandalı şair ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1939)
8. 1888 - Fernando Pessoa, Portekizli şair (ö. 1935)
9. 1897 - Paavo Nurmi, Fin atlet (ö. 1973)
10. 1911 - Luis Alvarez, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1988)
11. 1918 - Helmut Lent, Nazi Almanyası pilotu (gece avcısı olarak bilinen) (ö. 1944)
12. 1925 - Jak Kamhi, Türk iş insanı (ö. 2020)
13. 1928 - John Forbes Nash, Amerikalı matematikçi ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (ö. 2015)
14. 1931 - Irvin D. Yalom, Rus asıllı Amerikalı psikiyatrist, varoluşçu, psikoterapist, yazar ve eğitimci
15. 1935 - Mehmet Üstünkaya, Türk iş insanı ve Beşiktaş JK yöneticisi (ö. 2000)
16. 1937 - Alla Yoshpe, Rus pop şarkıcısı (ö. 2021)
17. 1941 - Tony Hateley, İngiliz futbolcu (ö. 2014)
18. 1943 - Malcolm McDowell, İngiliz aktör
19. 1944 - Ban Ki-moon, Güney Koreli politikacı ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri
20. 1951 - Stellan Skarsgård, İsveçli oyuncu
21. 1952 - Hikmet Körmükçü, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı
22. 1953 - Tim Allen, Amerikalı komedyen ve aktör
23. 1955 - Alan Hansen, İskoç futbolcu
24. 1958 - Füsun Demirel, Türk tiyatro, film ve dizi oyuncusu ve çevirmen
25. 1962 - Ally Sheedy, Amerikalı sinema ve dizi oyuncusu
26. 1964 - Kathy Burke, İngiliz oyuncu, komedyen ve tiyatro yönetmeni
27. 1965 - Vahide Perçin, Türk tiyatro, film ve dizi oyuncusu
28. 1966 - Grigori Perelman, Rus matematikçi
29. 1967 - Peter Buchman, Amerikalı senarist
30. 1970 - Julián Gil, Arjantinli oyuncu ve eski model
31. 1971 - Jeffrey Pierce, Amerikalı oyuncu ve seslendirme sanatçısı
32. 1971 - Tarık, Türk şarkıcı
33. 1972 - Ufuk Sarıca, Türk eski basketbolcu
34. 1973 - Kasia Kowalska, Polonyalı şarkıcı, söz yazarı prodüktör ve oyuncu
35. 1973 - Ville Laihiala, Fin müzisyen ve Sentenced grubu vokalisti
36. 1974 - Selma Björnsdóttir, İzlandalı şarkıcı ve oyuncu
37. 1974 - Takahiro Sakurai, Japon seslendirme sanatçısı
38. 1975 - Jeff Davis, Amerikalı yazar ve yapımcı
39. 1975 - Toni Ribas, İspanyol porno aktörü
40. 1978 - Richard Kingson, Ganalı futbolcu
41. 1980 - Florent Malouda, Fransız millî futbolcu
42. 1980 - Sarah Connor, Alman şarkıcı
43. 1981 - Chris Evans, Amerikalı oyuncu
44. 1983 - Rebeca Linares, İspanyol porno oyuncusu
45. 1986 - Kat Dennings, Amerikalı oyuncu
46. 1986 - Måns Zelmerlöw, İsveçli şarkıcı, sunucu ve dansçı
47. 1988 - Satoru Hayashi, Japon eski futbolcu
48. 1989 - Diana Hacıyeva, Azerbaycanlı şarkıcı
49. 1989 - Andreas Samaris, Yunan futbolcu
50. 1989 - Hassan Whiteside, Amerikalı profesyonel basketbolcu
51. 1990 - Aaron Johnson, İngiliz oyuncu
52. 1991 - Ryan Mason, İngiliz antrenör ve eski futbolcu
53. 1991 - Lorenzo Reyes, Şilili millî futbolcu
54. 1992 - Kim Jin-su, Güney Koreli millî futbolcu
55. 1993 - Milan Jevtović, Sırp futbolcu
56. 1993 - Thomas Partey, Ganalı millî futbolcu
57. 1993 - Denis Ten, Kazak buz patenci (ö. 2018)
58. 1995 - Petra Vlhová, Slovak Dünya Kupası alp disiplini kayakçısı
59. 1996 - Kingsley Coman, Fransız futbolcu
60. 1997 - Arca Tülüoğlu, Türk basketbolcu
61. 2000 - Penny Oleksiak, Kanadalı serbest stil ve kelebek yüzücü

Ölümler

Bu yazımızda 13 Haziran tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 976 - I. Mansur (Samani), 961-976 yılları arasında hüküm süren Samani hükümdarı
2. 1036 - Zahir, 1021-1036 döneminde Fatimiler Halifeliği yedinci halifesi (d. 1005)
3. 1231 - Padova'lı Antonio, Fransisken rahibi, manevi doktrin uzmanı, tanınmış vaiz ve mucize gösterici (d. 1195)
4. 1645 - Miyamoto Musaşi, Japon kılıç üstadı (d. 1584)
5. 1933 - Şeref Bey, Türk futbolcu, teknik direktör ve futbol hakemi (Beşiktaş futbol şubesinin kurucusu ve ilk kaptanı) (d. 1894)
6. 1948 - Osamu Dazai, Japon yazar (d. 1909)
7. 1965 - Refik Fersan, Türk besteci ve müzik bilimci (d. 1893)
8. 1965 - Martin Buber, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu doğumlu filozof (d. 1878)
9. 1974 - Turgut Zaim, Türk ressam ve dekoratör (d. 1906)
10. 1977 - Matthew Garber, İngiliz oyuncu (d. 1956)
11. 1978 - Paul Wittek, Avusturyalı tarihçi, doğubilimci ve yazar (d. 1894)
12. 1982 - Halid bin Abdül Aziz, Suudi Arabistan Kralı (d. 1912)
13. 1986 - Benny Goodman, Amerikalı müzisyen (d. 1909)
14. 1987 - Cemil Meriç, Türk yazar ve çevirmen (d. 1916)
15. 1987 - Geraldine Page, Amerikalı aktris ve En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (d. 1924)
16. 1992 - Pumpuang Duangjan, Taylandlı şarkıcı (d. 1961)
17. 1998 - Lucio Costa, Brezilyalı mimar ve şehir planlamacısı (d. 1902)
18. 2000 - Ágnes Ságvári, Macar tarihçi ve akademisyen (d. 1928)
19. 2005 - Álvaro Cunhal, Portekizli komünist siyasetçi (d. 1912)
20. 2005 - Jesús Moncada, Katalan dilinde İspanyol yazar (d. 1941)
21. 2006 - Charles Haughey, İrlanda Başbakanı (d. 1925)
22. 2009 - Micuharu Misawa, Japon profesyonel güreşçi (d. 1962)
23. 2010 - Combo Ayouba, Komorlu asker ve siyasetçi (d. 1953)
24. 2012 - Roger Garaudy, Fransız düşünür ve yazar (d. 1913)
25. 2012 - William Knowles, Amerikalı kimyager (d. 1917)
26. 2013 - Muhammed el-Hilayvi, Suudi eski millî futbolcu (d. 1971)
27. 2014 - Gyula Grosics, Eski Macar kaleci (d. 1926)
28. 2014 - Sara Widén, İsveçli soprano ve opera sanatçısı (d. 1981)
29. 2016 - Ofelya Hambardzumyan, Ermeni halk müziği şarkıcısı (d. 1925)
30. 2017 - Yōko Nogiwa, Japon oyuncu (d. 1936)
31. 2017 - Ulf Stark, İsveçli yazar ve senarist (d. 1944)
32. 2018 - Alfredo Pasillas, Meksikalı profesyonel güreşçi (d. 1966)
33. 2018 - Anne Donovan, Amerikalı eski kadın basketbolcu ve antrenör (d. 1961)
34. 2018 - D.J. Fontana, Amerikalı müzisyen (d. 1931)
35. 2018 - Charles Vinci, Eski Olimpiyat ve Dünya Şampiyonu Amerikalı halterci (d. 1933)
36. 2019 - Pat Bowlen, Amerikalı spor yöneticisi ve iş insanı (d. 1944)
37. 2019 - Edith González, Meksikalı telenovela ve film aktris (d. 1964)
38. 2019 - Şeref Has, Türk eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1936)
39. 2020 - Sheikh Md Abdullah, Bangladeşli politikacı ve avukat (d. 1945)
40. 2020 - Sabiha Khanum, Pakistanlı kadın oyuncu (d. 1935)
41. 2020 - Mohammed Nasim, Bangladeşli politikacı (d. 1948)
42. 2020 - Jean Raspail, Fransız yazar, gezgin ve kaşif (d. 1925)
43. 2021 - Ned Beatty, Amerikalı komedyen, oyuncu ve seslendirme sanatçısı (d. 1937)
44. 2021 - Hrihori Çapkis, Ukraynalı dansçı ve koreograf (d. 1930)
45. 2021 - John Gabriel, Amerikalı aktör, şarkıcı, söz yazarı ve yapımcı (d. 1931)
46. 2021 - Ashley Henley, Amerikalı eğitimci ve siyasetçi (d. 1981)
47. 2021 - Nikita Mandryka, Fransız çizgi roman sanatçısı ve yazar (d. 1940)
48. 2021 - Nirmal Saini, Hint voleybolcu ve spor yöneticisi (d. 1938)
49. 2022 - Nikolaos Deligiorgis, Yunan gazeteci, yazar ve yayıncı (d. 1937)
50. 2022 - Henri Garcin, Belçikalı aktör (d. 1929)
51. 2022 - Giuseppe Pericu, İtalyan siyasetçi ve akademisyen (d. 1937)
52. 2022 - Rolando Serrano, Kolombiyalı profesyonel futbolcudur (d. 1938)
53. 2023 - Cormac McCarthy, Amerikalı yazar ve Pulitzer Ödülü sahibi (d. 1933)