Tarihte Bugün: 14 Ekim'de ne oldu?

Önemli Olaylar, Günler, Doğumlar ve Ölümler

Özel ve Önemli Günler

14 Ekim'in tarihi toplumlar ve kültürler için farklı anlamlar taşır. 14 Ekim'de kutlanan özel ve önemli günler hakkında bilgi almak için yazımızı inceleyebilirsiniz.

1. İstanbul'un Kurtuluşu
   
   

Önemli Olaylar
 

14 Ekim tarihi, tarih boyunca birçok olaya tanıklık etmiştir. Bu yazımızda 14 Ekim'de Dünya tarihinde yaşanmış önemli olayları inceleyebilirsiniz.

1. 1586 - Mary Stuart, kardeşi I. Elizabeth'e suikast girişiminde bulunduğu suçlamasına karşı savunma vermeyi kabul etti.
2. 1808 - Nizam-ı Cedid, Sekban-ı Cedid adıyla yeniden kuruldu.
3. 1882 - Pencap Üniversitesi (Pakistan) kuruldu.
4. 1912 - Eski başkan Theodore Roosevelt, John Flammang Schrank tarafından vurularak hafif yaralandı. Roosevelt, göğsündeki taze yara ve içindeki mermi ile planlanan konuşmasını yaptı.
5. 1913 - Birleşik Krallık'ta kömür madeni kazası; 439 kişi öldü.
6. 1915 - I.Dünya Savaşı: Bulgaristan Krallığı, İttifak Devletleri'ne katıldı.
7. 1920 - Finlandiya ve Sovyet Rusya, bazı bölgeleri değiştirerek sınırı belirleyen, Tartu Antlaşması'nı imzaladı.
8. 1925 - Türkiye'de ilk betonarme köprü, Büyük Menderes nehri üzerinde yapıldı.
9. 1926 - Türk Kanunu Medenisi'ne göre ilk medeni nikâh, Şehremini Muhittin Bey tarafından İstanbul'da kıyıldı.
10. 1933 - Almanya, Cenevre Silahsızlanma Konferansı'ndan ve Milletler Cemiyeti'nden ayrılacağını açıkladı.
11. 1940 - II.Dünya Savaşı: The Blitz adı verilen Almanların Londra'yı bombardımanı sırasında, Londra metrosu'nun Balham İstasyonu'nda 66 kişi öldü.
12. 1944 - Generalfeldmarschall Erwin Rommel öldü.
13. 1944 - II.Dünya Savaşı: Britanya Ordusu Atina'ya girdi.
14. 1947 - Amerikalı test pilotu Chuck Yeager, ses duvarını aştı.
15. 1950 - Kore'ye Türk askeri birliği ulaştı.
16. 1956 - Hindistan'da Dokunulmazlar kastının lideri Bhimrao Ramji Ambedkar, 385.000 takipçisi ile birlikte Budizme geçti.
17. 1958 - ABD, Nevada'da bir yeraltı nükleer deneme yaptı.
18. 1960 - Yassıada Yargılamaları başladı. İlk dava Afgan Kralı'nın Celâl Bayar'a hediye ettiği köpeğin hayvanat bahçesine satışıyla ilgili "Köpek Davası" idi.
19. 1964 - Martin Luther King, şiddetsizlik yoluyla ırksal eşitsizlikle mücadele ettiği için Nobel Barış Ödülü'nü aldı.
20. 1964 - Sovyetler Birliği lideri Nikita Kruşçev, Karadeniz kıyısında tatildeyken görevden alındı, yerine Leonid Brejnev getirildi. Aleksey Kosigin Başbakan oldu.
21. 1964 - Tokyo'daki Olimpiyat Oyunları'nda, Türk Serbest Güreş Millî Takımı şampiyon oldu.
22. 1968 - Amerikalı astronotların yörüngedeki ilk canlı TV yayını Apollo 7 ekibi tarafından gerçekleştirildi.
23. 1968 - Amerikalı Jim Hines, Meksiko'da düzenlenen Olimpiyat Oyunları'nda, 100 m'de 10 saniyenin altına inen (9,95 s) ilk kişi oldu. Hines, bu unvanı 1983'e kadar koruyabildi.
24. 1968 - Avustralya'nın Meckering kentinde 6,8 şiddetinde bir deprem meydana geldi.
25. 1969 - Olof Palme İsveç Başbakanı oldu.
26. 1973 - Genel seçimler sonuçlandı. Cumhuriyet Halk Partisi 185, Adalet Partisi 149, Millî Selamet Partisi 48, Demokratik Parti 45, Cumhuriyetçi Güven Partisi 13, Milliyetçi Hareket Partisi 3, Türkiye Birlik Partisi 1 Milletvekilliği kazandı. 6 Milletvekili de bağımsız olarak seçildi.
27. 1973 - Kutsal Yom Kippur gününde, Mısır ve Suriye orduları İsrail'e saldırdı.
28. 1973 - Tayland'da üniversite öğrencilerinin demokratik bir hükûmet için gerçekleştirdikleri ayaklanmada, 77 kişi öldü, 857 kişi yaralandı.
29. 1980 - Diyarbakır'a kaçırılan Türk Hava Yolları'na ait "Diyarbakır" uçağına operasyon düzenlendi. Kökten dinci oldukları öne sürülen 4 hava korsanı yakalandı. Operasyon sırasında bir yolcu öldü.
30. 1981 - Hüsnü Mübarek, Enver Sedat'ın suikast sonucu öldürülmesinin bir hafta sonrasında Mısır Cumhurbaşkanı oldu.
31. 1982 - Yaşar Kemal, Fransa'da Uluslararası Cino del Duca Ödülü'nü kazandı.
32. 1987 - Atatürk Uluslararası Barış Ödülü, Almanya Cumhurbaşkanı Richard von Weizsaecker'e verildi.
33. 1987 - Yerli üretim ilk F-16 savaş uçağı, Şener Koltuk tarafından test edilerek Hava Kuvvetleri Komutanlığı bünyesine katıldı.
34. 1991 - Birmanya muhalefet lideri Aung San Suu Kyi, Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.
35. 1994 - Yaser Arafat, İzak Rabin ve Şimon Perez, Oslo Anlaşmalarının gerçekleşmesindeki ve gelecekteki Filistin öz yönetiminin çerçevelenmesindeki rollerinden dolayı Nobel Barış Ödülü'nü aldı.
36. 2003 - Chicago'da oynanan Amerika Ulusal Beyzbol Ligi maçında, "Steve Bartman Olayı" olarak adlandırılan skandal gerçekleşti.
37. 2012 - Felix Baumgartner, stratosferdeki bir balondan Dünya'ya başarıyla atladı.
38. 2017 - Somali'nin başkenti Mogadişu'da toplu taşıma araçlarının kullandığı istasyon yakınlarında bomba yüklü kamyon ile saldırı düzenlendi. Saldırı sonucu 512 kişi öldü, 316 kişi yaralandı ve 62 kişi ise kayboldu.
39. 2022 - Bartın'ın Amasra ilçesinde bir madende patlama meydana geldi.
    
    

Doğumlar

Geçmişten günümüze kadar gelen süreçte milyarca insan gözlerini Dünya'ya açtı. Bu yazımızda 14 Ekim tarihinde hafızalarda yer edinmiş isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 1420 - Tomás de Torquemada, İspanyol din adamı ve İspanyol engizisyonu'nun lideri (ö. 1498)
2. 1427 - Alesso Baldovinetti, İtalyan ressam (ö. 1499)
3. 1542 - Ekber Şah, Babür İmparatorluğu'nun 3. Hükümdarı (ö. 1605)
4. 1630 - Sophia, 1701 Veraset Yasası uyarınca, İngiltere, İskoçya, İrlanda tahtının muhtemel varisi (ö. 1714)
5. 1633 - II. James, İngiltere, İskoçya ve İrlanda kralı (ö. 1701)
6. 1643 - I. Bahadır Şah, Babür İmparatorluğu'nun 7. Şahı (ö. 1712)
7. 1644 - William Penn, İngiliz girişimci, filozof ve dinbilimci (ö. 1718)
8. 1712 - George Grenville, İngiliz siyasetçi (ö. 1770)
9. 1784 - VII. Fernando, İspanya Kralı (ö. 1833)
10. 1791 - Friedrich Parrot, Alman doğa bilimci ve gezgin (ö. 1841)
11. 1801 - Joseph Plateau, Belçikalı fizikçi (ö. 1883)
12. 1812 - Carl Christoffer Georg Andræ, Danimarkalı siyasetçi ve matematikçi (ö. 1893)
13. 1824 - Adolphe Monticelli, Fransız ressam (ö. 1886)
14. 1867 - Masaoka Shiki, Meiji döneminde yaşamış Japon şair, yazar ve edebiyat eleştirmeni (ö. 1902)
15. 1871 - Alexander (von) Zemlinsky, Avusturyalı besteci ve orkestra şefi (ö. 1942)
16. 1873 - Jules Rimet, Fransız futbol yönetici ve FIFA'nın 3. Başkanı (ö. 1956)
17. 1876 - Jules Bonnot, Fransız anarşist ve haydut (ö. 1912)
18. 1879 - Rafael de Nogales Méndez, Venezuelalı asker ve yazar (ö. 1936)
19. 1882 - Éamon de Valera, İrlandalı siyasetçi ve İrlanda bağımsızlık lideri (ö. 1975)
20. 1888 - Kathleen Mansfield, Yeni Zelandalı modernist kısa öykü yazarı (ö. 1923)
21. 1890 - Dwight Eisenhower, ABD'nin 34. Başkanı (ö. 1969)
22. 1893 - Lillian Gish, Amerikalı sinema ve tiyatro oyuncusu (ö. 1993)
23. 1894 - E. E. Cummings, Amerikalı şair (ö. 1962)
24. 1900 - William Edwards Deming, Amerikalı istatistikçi (ö. 1993)
25. 1906 - Hannah Arendt, Alman siyaset bilimcisi (ö. 1975)
26. 1906 - Hasan el-Benna, Mısırlı siyasi ve dini lider (Müslüman Kardeşler hareketinin kurucusu) (ö. 1949)
27. 1910 - John Wooden, Eski Amerikalı basketbol oyuncusu ve antrenörü (ö. 2010)
28. 1911 - Le Duc Tho, Vietnamlı devrimci, diplomat ve politikacı (ö. 1990)
29. 1914 - Raymond Davis Jr., Amerikalı fizikçi (ö. 2006)
30. 1915 - Loris Francesco Capovilla, İtalyan Kardinal (ö. 2016)
31. 1916 - C. Everett Koop, Amerikalı çocuk hastalıkları doktoru (ö. 2013)
32. 1917 - Violeta Parra, Şilili folk müziği sanatçısı (ö. 1967)
33. 1925 - Nevzat Atlığ, Türk bestekâr
34. 1927 - Roger Moore, İngiliz sinema oyuncusu (ö. 2017)
35. 1930 - Joseph Mobutu, Zaire Devlet Başkanı (ö. 1997)
36. 1930 - Robert Parker, Amerikalı rhythm and blues şarkıcısı ve müzisyen (ö. 2020)
37. 1938 - Farah Diba, İran Kraliçesi
38. 1939 - Ralph Lauren, Amerikalı moda tasarımcısı
39. 1940 - Cliff Richard, İngiliz pop müzik şarkıcısı
40. 1943 - Muhammed Hatemi, İran'nin 5. cumhurbaşkanı
41. 1944 - Şerif Gören, Türk film yönetmeni
42. 1944 - Udo Kier, Alman oyuncu
43. 1946 - François Bozizé, 2003-2013 yılları arası Orta Afrika Cumhuriyeti'nin eski Cumhurbaşkanı
44. 1946 - Craig Venter, Amerikalı biyolog ve iş insanı
45. 1947 - Nikolai Volkoff, Hırvat-Yugoslav asıllı Amerikalı profesyonel güreşçi (ö. 2018)
46. 1948 - Engin Arık, Türk fizikçi (ö. 2007)
47. 1952 - Harry Anderson, Amerikalı oyuncu ve sihibaz (ö. 2018)
48. 1952 - Nikolay Andrianov, Sovyet/Rus jimnastikçi (ö. 2011)
49. 1954 - Mordehay Vanunu, İsrailli nükleer teknisyen
50. 1956 - Haydar Ergülen, Türk şair ve yazar
51. 1956 - Ümit Besen, Türk müzisyen
52. 1959 - A. J. Pero, Amerikalı baterist ve müzisyen (ö. 2015)
53. 1961 - Emel Müftüoğlu, Türk şarkıcı, oyuncu ve sunucu
54. 1962 - Trevor Goddard, İngiliz oyuncu (ö. 2003)
55. 1963 - Deniz Oral, Türk oyuncu
56. 1964 - Neşe Erberk, Türk manken
57. 1965 - Steve Coogan, İrlanda asıllı İngiliz komedyen, oyuncu, film yapımcısı ve yönetmeni
58. 1965 - Karyn White, Amerikalı R&B şarkıcısı ve söz yazarı
59. 1969 - Viktor Onopko, Eski Rus savunma oyuncusu
60. 1970 - Anzhela Atroshchenko, Belarus asıllı Türk atlet
61. 1970 - Jim Jackson, ABD uyruklu basketbolcu
62. 1974 - Tümer Metin, Türk futbolcu
63. 1978 - Paul Hunter, İngiliz profesyonel snooker oyuncusu (ö. 2006)
64. 1978 - Usher, Amerikalı R&B şarkıcısı
65. 1979 - Kemal Doğulu, Türk şarkıcı ve fotoğrafçı
66. 1979 - Stacy Keibler, Amerikalı oyuncu, model, eski profesyonel güreşçi ve şarkıcı-söz yazarı
67. 1979 - Rodrigo Tello, Şilili futbolcu
68. 1980 - Ben Whishaw, İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu
69. 1980 - Cansu Dere, Türk oyuncu
70. 1983 - Betty Heidler, Alman çekiç atıcı
71. 1988 - Ceyda Ateş, Türk oyuncu
72. 1992 - Esra Bilgiç, Türk oyuncu
73. 1992 - Ahmed Musa, Nijeryalı futbolcu

Ölümler

Bu yazımızda 14 Ekim tarihinde Dünya'ya veda ederken ismini Dünya'da bırakan isimleri inceleyebilirsiniz.

1. 996 - Aziz, 21 Aralık 975 - 14 Ekim 996 arasında beşinci Fatımi halifesi (d. 955)
2. 1066 - Harold Godwinson, İngiltere'nin son Anglo-Sakson kralı (d. 1022)
3. 1077 - Andronikos Dukas, Bizanslı protovestiarios ve protoproedros
4. 1092 - Nizam-ül Mülk, Büyük Selçuklu Devleti'nin Farsi Veziri (d. 1018)
5. 1095 - I. Béatrix, Bigorre kontesi (d. 1064)
6. 1240 - Raziye Begüm, Delhi Türk Sultanlığı hükümdarı (d. ?)
7. 1669 - Antonio Cesti, İtalyan besteci (d. 1623)
8. 1817 - Fyodor Uşakov, Rus amiral (d. 1744)
9. 1911 - John Marshall Harlan, Amerikalı avukat ve politikacı (d. 1833)
10. 1925 - Eugen Sandow, Amerikalı vücut geliştirme sporcusu (d. 1867)
11. 1931 - Mehmet Ruhi Arel, Türk ressam (d. 1880)
12. 1944 - Erwin Rommel, Alman Generalfeldmarschall (Çöl Tilkisi lakaplı) (intihar) (d. 1891)
13. 1953 - Kyūichi Tokuda, Japon komünist devrimci, siyasetçi ve hukukçu (d. 1894)
14. 1956 - Jeanne d'Alcy, Fransız film oyuncusu (d. 1865)
15. 1959 - Errol Flynn, Avustralyalı aktör (d. 1909)
16. 1959 - Osman Nihat Akın, Türk besteci (d. 1905)
17. 1960 - Abram İoffe, Sovyet Rus fizikçi (d. 1880)
18. 1961 - Paul Ramadier, Fransız siyasetçi ve Başbakan (d. 1888)
19. 1967 - Kazım Nami Duru, Türk gazeteci, yazar ve eğitimci (d. 1875)
20. 1967 - Marcel Aymé, Fransız yazar (d. 1902)
21. 1974 - Settar Behlulzade, Azeri ressam (d. 1909)
22. 1976 - Edith Evans, İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu (d. 1888)
23. 1977 - Bing Crosby, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu (d. 1903)
24. 1981 - Hüseyin Nail Kubalı, Türk akademisyen (d. 1903)
25. 1984 - Martin Ryle, İngiliz radyo gök bilimci (d. 1918)
26. 1990 - Leonard Bernstein, Amerikalı besteci (d. 1918)
27. 1997 - Harold Robbins, Amerikalı roman yazarı (d. 1916)
28. 1999 - Julius Nyerere, Tanzanyalı öğretim görevlisi ve siyasetçi (d. 1922)
29. 2002 - Orhan Aldinç, Türk gazeteci (d. 1929)
30. 2006 - Cahit Talas, Türk akademisyen ve siyasetçi (eski Çalışma Bakanı) (d. 1917)
31. 2006 - Selahattin İçli, Türk bestekâr (d. 1923)
32. 2007 - Big Moe, Amerikalı siyahi rap müzisyeni ve şarkıcısı (ö. 1974)
33. 2009 - Lou Albano, Amerikalı profesyonel güreşçi, yönetici ve oyuncu (d. 1933)
34. 2010 - Simon MacCorkindale, İngiliz oyuncu (d. 1952)
35. 2010 - Benoit Mandelbrot, Polonya doğumlu Fransız ve Amerikalı bilim insanı ve matematikçi (d. 1924)
36. 2013 - José Borello, Arjantin ve Şili'de bir dizi kulüpte oynayan Arjantinli futbolcu (d. 1929)
37. 2013 - Bruno Metsu, eski Fransız futbolcu ve teknik direktör (d. 1954)
38. 2014 - Doğan Güreş, Türk asker ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 21. Genelkurmay Başkanı (d. 1926)
39. 2014 - Isaiah "Ikey" Owens, Amerikalı müzisyen ve albüm yapımcısı (d. 1975)
40. 2014 - Elizabeth Peña, Amerikalı oyuncu (d. 1959)
41. 2014 - Hüseyin Üzmez, Türk yazar ve avukat (d. 1931)
42. 2015 - Nurlan Balgimbayev, 10 Ekim 1997'den 1 Ekim 1999'a kadar Kazakistan başbakanı (d. 1947)
43. 2015 - Mathieu Kérékou, Beninli siyasetçi (d. 1933)
44. 2016 - Jean Alexander, İngiliz oyuncu (d. 1926)
45. 2016 - Pierre Étaix, Fransız komedyen, palyaço ve film yapımcısı (d. 1928)
46. 2016 - Ümit Utku, Türk yönetmen, senarist ve yapımcı (d. 1929)
47. 2018 - Milena Dravić, Sırp kadın oyuncu (d. 1940)
48. 2018 - Gerben Hofma, eski Hollandalı millî futbolcu (d. 1925)
49. 2018 - Mel Ramos, Figüratif tarzda çalışan Amerikalı ressam (d. 1935)
50. 2019 - Harold Bloom, Amerikalı eleştirmen (d. 1930)
51. 2019 - İgor Kaleşin, Sovyet-Rus profesyonel futbolcu ve teknik direktör (d. 1952)
52. 2019 - Sulli, Güney Koreli aktris, model ve şarkıcı (d. 1994)
53. 2020 - Rhonda Fleming, Amerikalı tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1923)
54. 2020 - Herbert Kretzmer, Güney Afrika doğumlu İngiliz söz yazarı ve gazeteci (d. 1925)
55. 2020 - Kuniwo Nakamura, Palaulu siyasetçi (d. 1943)
56. 2020 - Mahmoud Yassine, Mısırlı aktör (d. 1941)
57. 2021 - Lee Wan-koo, Güney Koreli bir politikacı (d. 1950)
58. 2022 - Alfredo Chiappori, İtalyan hicivci çizgi roman sanatçısı ve yazar (d. 1943)
59. 2022 - Robbie Coltrane, İskoç oyuncu (d. 1950)
60. 2022 - Jan van der Graaf, Hollandalı protestan kilise yöneticisi, mühendis ve yazar (d. 1937)
61. 2022 - Ebu el-Hasan el-Haşimi el-Kureyşi, Irak ve Şam İslam Devleti'nin 3. lideridir (d. 1980)
62. 2022 - Alexandros Nikolaidis, Yunan profesyonel tekvandocu (d. 1979)